بندهشن یا بندهش نام کتابی است به پهلوی که تدوین نهایی آن در سده سوم هجری قمری انجام شده است ولی اصل آن در اواخر دوره ساسانی تالیف شده بود. (نویسنده تدوین کننده نهایی) آن "فرنبغ" فرزند "دادویه" نام داشت.بندهشن به معنی "آفرینش آغازین" یا "آفرینش بنیادین" است. نام اصلی کتاب، چنان که در ابتدای متن کتاب آمده، احتمالا "زندآگاهی" به معنی "آگاهی مبتنی بر زند" بوده است. این خود می‌رساند که نویسنده اساس کار خود را بر تفسیر اوستا قرار داده است. مطالب کتاب در سه محور اصلی است: 1. آفرینش آغازین 2. شرح آفریدگان 3. نسب‌نامه کیانیان. از این کتاب دو تحریر موجود است اولی موسوم به بندهشن هندی که مختصرتر است و دومی موسوم به بندهشن بزرگ یا بندهشن ایرانی که مفصل‌تر است. صفت هندی یا ایرانی از آن رو بر آن دو نهاده است که نسخ اولی در هند استنساخ شده است و نسخ دومی در ایران. نسخه کامل این کتاب را تهمورث دیشانجی انکلساریا در سال 1908 چاپ کرده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6485e56503bb5.jpg

آذرباد مهرسپندان (پرتوی نوا بر زندگی و برخی از کارهاش)

رهام اشه

این کتاب که به زبان فارسی سره به نگارش درآمده، گزارشی است از احوال و گفتار "آذرباد مهرسپندان " موبد موبدان عهد شاپور ذوالاکتاف که با بخش‌هایی از اندرزهای وی به چاپ رسیده است .بدین ترتیب، در بخش نخست کتاب جایگاه آذرباد در تاریخ ذکر گردیده و مقایسه‌ای میان گفتار او با مانی، کنفوسیوس و دیگران صورت گرفته است .در بخش دوم، "سخنان آذرباد "به زبان پهلوی و ترجمه فارسی به چاپ رسیده است .بخشی از این سخنان، اندرزهای آذرباد به پسرش است .در بخش سوم کتاب نیز روایات مختلف از آذرباد و سخنان او که در متون پهلوی، عربی و فارسی انعکاس یافته درج گردیده است .بخش چهارم کتاب نیز متضمن سخنان یا اندرزهای "آذرباد "است که به عربی یا به شعر فارسی عرضه شده است .

63ea58f5111b8.jpg

ادبیات دوران ایران باستان

ایلیا گرشویچ, مری بویس

اثر حاضر ترجمه ای است از سه مقاله ارزشمند دو ایران شناس برجسته یعنی آقای ایلیاگرشویچ و خانم مری بویس که هر دو از متخصصان برجسته زبان و ادبیات ایران دوره پیش از اسلام هستند و ایراندوست. مقاله اول بنام "ادبیات ایران باستان" از ا. گرشویچ در سالهای 1955-59 به زیر چاپ رفت. وی تمام آثار ادبی بازمانده اوستایی و فارسی باستان را بررسی نموده و منابع مربوط به آنها را با دیدی عمیق و گسترده مطالعه کرده است. مقاله دوم بنام "ادبیات فارسی میانه" و نیز مقاله سوم به عنوان "ادبیات مانوی در ایرانی میانه" اثر گران سنگ مری بویس استاد ممتاز مطالعات ایرانی در دانشگاه لندن است. وی آثار بازمانده ادبیات دوره میانه و آثار مانوی را بطور کامل و جامع و با استناد به مراجع و منابع متعدد کنکاش نموده است.