محمد بن یوسف بن علی بن یوسف بن حیان أثیرالدین ابوحیان اندلسی جیانی (654 ـ 745 ق) از بزرگان تفسیر، حدیث و ادبیات به شمار میرود. تبحر او در رشتههای مختلف علوم و بهویژه ادبیات عرب موجب شده تا او را با القابی چون شیخ النحاة، امام النحاة، شیخ المحدثین و رئیس العلماء عنوان بدهند. در این کتاب ابتدا به زندگی اجتماعی و حیات علمی او اشاره شده و در ادامه جایگاه او در مباحث مختلف علمی از قبیل شعر، حدیث، لغت، فقه، نحو و .... بررسی شده است. پایانبخش کتاب گزیدهای از آثار اوست.
در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفألزدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.
کتاب «کشف المحجوب» که در واقع پردهگشای اسرار حیات و درون گروهی از عاشقان و شیفتگان جمال محبوب ازلی و ابدی است، جلوهگاه ایمان و ذوق و دانش بزرگمردی است که گرچه شرح کاملی از احوال وی در دست نیست، ولی همین اثر عظیم نماینده وسعت اطلاعات او در علوم قرآنی و احادیث و عرفان است. در این کتاب خلاصهای گویا از شرح زندگی افراد مندرج در کتاب «کشف المحجوب» هجویری ارائه شده و علاقمندان و عرفانپژوهان را در شناخت هرچه بهتر مندرجات کتاب بهویژه شخصیت عارفان و مشایخ راهنما است.