شاید بتوان محمود درویش را بزرگترین شاعر فلسطین دانست؛ چراکه شعرهای او نهتنها در ادبیات معاصر عرب از اعتبار فزونی برخوردار است، بلکه به وسیله برگردان بیشتر شعرهایش به زبانهای دیگر، در اروپا نیز بنام گشته است. شعر محمود درویش، نبض تپنده ادبیات معاصر فلسطین که هرگز پیوند انسانی خود را از زادگاه، زیستگاه و مادر میهن نگسست و افزوده بر پایداریهای تحسینبرانگیز، بر گستره جهان نفسانی خویش افزود. شاعری که میان فریادهای امتناع، پژواک گلولهها و آوای حزنآلود پناهندگان نشو و نما یافت و به هیچ روی امید آزادی را به محاق فراموشی نسپرد. این کتاب دربرگیرنده ترجمه دفتری از اشعار او با نام «آخر شب» است که چهار شعر نیز از دفتر دیگر او موسوم به «گنجشکها در الجلیل میمیرند» ترجمه شده است.
محمود درویش (زادهٔ ۱۳ مارس ۱۹۴۱ - ۹ اوت ۲۰۰۸) شاعر و نویسنده فلسطینی بود. او بیش از سی دفتر شعر منتشر کرد و شعرهای او که بیشتر به مساله فلسطین مربوط میشد در بین خوانندگان عرب و غیر عرب شهرت و محبوبیت داشت. برخی از شعرهای او به فارسی ترجمه و منتشر شده است. او مدتی عضو سازمان آزادیبخش فلسطین بود و در ۱۹۹۹ در اعتراض به پذیرش توافقهای اسلو از این سازمان استعفا داد. محمود درویش در ۱۳ مارس ۱۹۴۱ در روستای البروه در شرق شهر عکا در فلسطین به دنیا آمد. وی سالهای زیادی از عمرش را در قاهره، بیروت، تونس و پاریس به تبعید گذراند. محمود درویش در اوت ۲۰۰۸ در پی عمل جراحی قلب در تگزاس آمریکا در گذشت.
در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفألزدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.
کتاب «کشف المحجوب» که در واقع پردهگشای اسرار حیات و درون گروهی از عاشقان و شیفتگان جمال محبوب ازلی و ابدی است، جلوهگاه ایمان و ذوق و دانش بزرگمردی است که گرچه شرح کاملی از احوال وی در دست نیست، ولی همین اثر عظیم نماینده وسعت اطلاعات او در علوم قرآنی و احادیث و عرفان است. در این کتاب خلاصهای گویا از شرح زندگی افراد مندرج در کتاب «کشف المحجوب» هجویری ارائه شده و علاقمندان و عرفانپژوهان را در شناخت هرچه بهتر مندرجات کتاب بهویژه شخصیت عارفان و مشایخ راهنما است.
محمود درویش در 13 مارس 1941، در دهكدهای از فلسطین به نام «بروه» متولد شد. درویش سرودن شعر را از دوازده سالگی آغاز کرد. سال 1970 برای ادامه تحصیل به مسکو سفر کرد و نخستین مجموعه شعرش را با عنوان «گنجشكهای بیبال» منتشر كرد. با مجموعه دومش «برگهای زیتون» جای خود را در شعر فلسطین و جهان عرب باز كرد و پس از مدتی به قاهره رفت. او بنیانگذار یکی از مهمترین فصل نامههای ادبی و مدرن جهان عرب به نام «الکرمل» است. درویش همراه با « ژاک دریدا »، « پییر بوردیو»، پارلمان بینالمللی نویسندگان را تاسیس کرد. او بیش از سی مجموعه شعر منتشر کرده است و شعرهای او بیشتر به مساله فلسطین مربوط میشود. وی همچنین چند کتاب به نثر منتشر کرده است که از درخشانترین آنها: یادداشتهای روزانه اندوه عادی (1976) و حافظهای برای فراموشی (1987) است. کتاب یادداشتهای غم انگیز روزانه در سال 1363 توسط موسسه انتشارات امیر کبیر در تهران به چاپ رسید و سرکار خانم امیره ضمیری آن را به فارسی برگرداند.