بنت الشاطی از محققان پرآوازه معاصر مصری است که دیدگاه وی در حوزه اعجاز بیانی قرآن مشهور است. وی از برجسته‌ترین دانشمندان معاصر است که وجود کلمات مترادف در قرآن کریم را انکار کرده و آن را یکی از پایه‌های اعجاز بیانی قرآن قرار داده است. اصلی‌ترین معیار و داور تعیین معنای دقیق واژه‌ها که آنها را از کلمات مترادفشان جدا می‌کند، از نظر وی قرآن کریم است. وی با تکیه بر همین معیار به شرح مسائل نافع بن ازرق پرداخته و در تمایز کلمات مترادف بسیار موفق ظاهر شده است. به طوری که روش وی الگوی بسیار مناسبی برای محققان است. اما با همه تلاشی که کرده در مواردی هم ناموفق مانده است. در مقاله حاضر ضمن معرفی نظریه و روش بنت الشاطی در رد ترادف میان الفاظ، نظر وی در چهار محور به نقد گرفته شده است. 1. ناتوانی از بیان تفاوت میان بعضی کلمات مترادف. 2. ناشناخته‌بودن بعضی معانی بیان شده برای اعرابی که قرآن به زبان آنها نازل شده است. 3. بی‌ثمر و اثربودن بعضی تفاوت‌های بیان شده در تفسیر قرآن. 4. عدم قبول انکار ترادف در کلمات متعلق به دو لهجه.

منابع مشابه بیشتر ...

6506f45828c46.jpg

بدیع القرآن

ابن ابی الاصبع المصری

کتاب بدیع القرآن تالیف ابن ابی الاصبع مصری متوفای سال 656 ه. یکی از ارزشمندترین کتابهایی است که اعجاز قرآن کریم را از نظر بلاغت و شیوایی بیان که به "اعجاز بیانی" معروف است، مورد بررسی قرار داده، و حقا "ناتوانی بشر را از آوردن مثل قرآن" به ثبوت رسانیده است. مولف نه تنها اسلوبهای زیبا و بی مانند تعبیرهای قرآنی که مورد بررسی دانشمندان پیش از خود بوده، با دقت و امعان نظر بیان داشته، بلکه خود نیز تعداد 33 نوع از انواع بدیع قرآن را باداع نموده، و به آخر کتاب افزوده است. این کتاب را مقدمه ای از مصحح مرحوم"حفنی محمدشرف" زینت بخشیده است، مصحح در این مقدمه به نوبت خود آنچه در توان داشته در تبیین آغاز بحثهای بیانی قرآن کریم قرو نگذاشته و خلاصه ای از مراحل تحول و پیشرفت شناخت اعجاز بیانی را تقدیم داشته است.

61a23f61330ee.png

تأثیر قرآن در پیدایش علوم ادبی

رمضان رضایی

اسلام در جامعه جاهلی شبه جزیره عرب ظهور کرد؛ این امر پدیده تازه‌ای بود و می‌بایست برای اثبات حقانیت خود دلایل یا معجزاتی ارائه می‌کرد. قرآن کریم یکی از این معجزات بود. در آغاز خواندن قرآن بیشتر جنبه کسب ثواب اخروی و انگیزه عبادی داشت؛ اما در دوره‌های بعد، سرچشمه تحولات عظیم علمی واقع شد و تأثیر خود را در تمامی زمینه‌اهی عبادی، عقیدتی، فکری، عقلی، علمی و ... به‌جا گذاشت. برای آشنایی با چگونگی این تأثیرگذاری، این کتاب به نگارش درآمده است. سعی نویسنده بر این بوده که مباحث را به شکلی ساده، قابل فهم و کامل ارائه کند و همچنین منابع را برای هر بخش برای مطالعه بیشتر ذکر کرده است. ویژگی دیگر این کتاب فصل‌بندی آن به تناسب موضوع است. در این کتاب تأثیر قرآن در علوم نحو، بلاغت، قرائت، و تجوید بررسی شده است.