آرامگاه منسوب به غزالی طوسی، در 25 کیلومتری شمال غرب مشهد و حدود 120 متری ضلع شمال غربی باروی قدیم توس (هارونیه) قرار دارد . قدمت آرامگاه منسوب به غزالی به اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم قمری میرسد. ابوحامد محمد بن احمد غزالی طوسی، در سال 437 هجری شمسی در طوس خراسان به دنیا آمد و در سال ۵۰۵ هجری قمری و در شهر طوس بدرود زندگی گفت و در طابران توس به خاک سپرده شد. کتاب حاضر را دکتر عیسی صدیق در مهرماه سال 1347 به رشته تحریر درآورد و توسط انجمن آثار ملی به چاپ رسید.
تذكره هزار مزار یامزارات شیراز، ترجمهاى است از «شد الإزار فی حط الأوزار عن زوار المزار»، اثر معینالدین جنید شیرازى كه به اهتمام پسر وى آقاى عیسى بن جنید شیرازى صورت گرفته است. هدف از تألیف این اثر، یاد و زیارت اهل قبور است. همین انگیزه باعث شد تا فردى از پسر مؤلف بخواهد، براى بهرهمندى بیشتر آن را به فارسى برگرداند. او نیز به این تقاضا پاسخ داد و اقدام به ترجمه آن نمود. روش مؤلف در معرفى بزرگان و آثار آنان در قبرستانهاى شیراز، بر تعیین محل و موقعیّت جغرافیایى، دورى و نزدیکى مزار به شهر گذاشته شده است نه قدمت تاریخى مقام و منزلت صورى و معنوى صاحبان قبور به طور كامل. اجزاء تركیبى تذكرهها را مقدمّه، متن یا اصل تذكره و خاتمه تشكیل مىدهد كه این اثر هم بر همین منوال است، جز اینكه در اوّل كتاب، مقدّمه مصحّح، به آن اضافه شده كه بحث آن در آخر نوشته خواهد آمد. مقدّمه مؤلف، با حمد خدا و نعمت و منقبت پیامبر(ص)، ائمه(ع) و صحابه شروع و بعد به تفیصل و با استناد به احادیثى دال بر استحباب زیارت و اقدام به آن سخن مىگوید. او مىگوید زائر باید به این اصل معتقد باشد كه میّت درك و فهم دارد و با این مسأله زیارت معنى پیدا مىكند. پس مؤلف از علّت تقسیم كتاب خود به عدد روزهاى هفته به هفت قسمت یا نوبت كه هر قسمت یا نوبت شامل ذكر دفن شدگان یكى از قبرستانهاى معروف شیراز است، مىپردازد و مىگوید: چون مزارت شیراز بسیار است و هر كدام در یك محله و راهها هم دور است... بر همین اساس مزارات را به عدد ایّام تقسیم نموده تا زائر به آسانى بتواند، در هر روز یا در هر شب جمعه به یكى از آنها قیام نموده و انجام دهد.
کتاب حاضر گزارشی است از گشایش آرامگاه سعدی توسط محمدرضا پهلوی در سال 1331 و در آخر نیز بعضی اسناد و آثار تاریخی راجع به آرامگاه سعدی از قبیل سفرنامه شاردن، مسافرت در ایران از توماس هربرت، سفرنامه مادام دیولافوا، کتاب ایران و مسئله ایران از لرد کروزن و .... ارائه شده است
عیسی صدیق، ملقب به صدیق اعلم (۲۸ خرداد ۱۲۷۳ تهران - ۱۵ آذر ۱۳۵۷ تهران)، ادیب، نویسنده و سومین رئیس دانشگاه تهران.او در تهران در محلهی بین بازارچه نایبالسلطنه و حمام قبله به دنیا آمد. پدرش میرزاعبدالله شاملو ملقب به صدیقالتجار اصفهانی از نوادگان میرزا مهدی خان استرآبادی بود. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس ادب، کمالیه و دارالفنون فرا گرفت. در سال ۱۲۹۰ جزو اولین گروه از دانشجویان اعزامی به خارج در دوره بعد از مشروطیت بود که عازم فرانسه شد. در سال ۱۲۹۷ دوره دانشسرای ورسای را به پایان رساند و از دانشگاه پاریس دانشنامه لیسانس در رشته ریاضی گرفت. همزمان با تحصیل در پاریس به عضویت در حزب سوسیالیست فرانسه در آمده بود. چندی نیز در دانشگاه کمبریج بهعنوان دستیار پروفسور ادوارد براون به مطالعه و تدریس زبان فارسی پرداخت. کمی بعد به فرانسه برگشت و توانست زبان فارسی را در ردیف زبانهایی قرار دهد که هر کس میتوانست به جای زبان خارجی در امتحانات رسمی انتخاب نماید. در سال ۱۳۰۹ عیسی صدیق بنا به دعوت دانشگاه کلمبیا برای مطالعه و تحقیق به آمریکا رفت و موفق به اخذ درجه دکتری در فلسفه از آن دانشگاه شد. همزمان با تحصیل در دانشگاه کلمبیا، بنا به درخواست عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار پهلوی، اقدام به تهیه و تنظیم طرح تاسیس دانشگاه (دارالفنون) تهران کرد. هم او بود که برای اولین بار واژه دانشگاه را به جای دارالفنون به کار برد. دکتر صدیق در سال ۱۳۱۰ به ایران بازگشت و مامور تأسیس دانشگاه تهران شد. دکتر عیسی صدیق پس از بازگشت به ایران، ابتدا به سمت ریاست دارالمعلمین عالی انتخاب شد و سپس آن را هسته مرکزی دانشگاه قرار داد. پس از تأسیس دانشگاه تهران در ۱۳۱۳، تا سال ۱۳۱۹ ریاست و استادی دانشسرای عالی و دانشکده علوم را عهدهدار بود. در سال ۱۳۱۹ اداره کل انتشارات و تبلیغات را تاسیس کرد و به عنوان اولین رییس آن منصوب شد. او توانست در طی یک سال که ریاست آن را به عهده داشت، به تشکیلات متشتت و از هم گسیخته در رادیو که هریک از فعالیتهایش در هنگام افتتاح زیرنظر بعضی از وزارتخانه ها انجام میشد ساماندهی کند. بعد از استعفای رضاشاه و تشکیل کابینه محمدعلی فروغی نیز این سمت را حفظ کرد. هرچند که یک بار به دستورشاه کم مانده بود از این سمت کنار گذاشته شود. مدتی نیز رئیس دانشگاه تهران بود. عیسی صدیق در تشکیل فرهنگستان ایران نیز نقش عمدهای داشت و به عنوان نایب رئیس فرهنگستان انتخاب شد. در همین دوره مجله آموزش و پرورش را بنیان گذاشت.
موضوع کتاب حاضر سخنرانی دکتر عیسی صدیق در تالار انجمن آثار ملی در سال 1348 است که درباره تقی زاده و شرح حال و خدمات او به تاسیس حکومت ملی و فرهنگ ایران، به مناسبت چهلمین روز درگذشت او برگزار شده و به چاپ رسیده است