در این کتاب سعی بر این بوده است که مسائلی چون پیدایش ، انواع و ریشه های تاریخی زبان یونانی مورد بررسی قرار گیرد .همچنین از شکوفایی ادب و ادبیات ، شرح حال وآثار بزرگان و نمودهای فرهنگی و ادبی چون هومر و دو اثر جاودانه اش ایلیاد و اودیسه ، درام و تراژدی و انواع آنها و تجزیه و تحلیل نمایشنامه ها و کمدی و سیر تاریخی آن نیز سخن به میان آورده شده است. خاستگاه نمایشنامه را میتوان در حجرهها و اتاقکهای کوچک تئاتر در شهر آتن دانست که در آنجا تمام گفتهها به صورت شعرهای بودند که وزن داشتند. در طول دوران جنگهای ایران و یونان به خاطر برانگیختن روحیه میهن پرستی در میان یونانیان، بسیاری از وقایع و رویدادهای این دوران به صورت تراژدی و موضوعاتی قهرمان پرورانه به شکل نمایشنامه در جشن دیونیسوس، یکی از ایزدان اساطیر یونان سروده میشدند. از نمایشنامه نویسان برجسته این دوران میتوان به آیسخولوس ، سوفوکل و اوریپید اشاره کرد. امروزه هفت تراژدی از آیسخولوس بر جای ماندهاست که از معروفترین آنها میتوان به تراژدی اورستیا اشاره کرد.از دیگر نمایشنامههای به نام این دوران میتوان به ایدیپ شهریار و آنتیگونه از سوفوکل و مدا از اوریپید اشاره کرد. این دوره از ادبیات یونان با ظهور هومر آغاز میشود و تا به قدرت رسیدن اسکندر مقدونی ادامه مییابد. اوّلین نوشتههای یونانی، نوشتههای مسینی مرتبط با تجارت (شامل لیستها، فهرست اموال، رسیدها و ...) است. با این وجود، اثری که بتوان نام ادبیات را بر آن نهاد در این میان یافت نشدهاست. نظریههای بسیاری در مورد غیبت ادبیات در نوشتههای این دوره مطرح شدهاست. از جمله میتوان به این نظریه اشاره کرد که ادبیات مسینی همانند آثار هومر به صورت شفاهی و سینه به سینه منتقل شدهاست. دلیل این موضوع را میتوان با نامناسب بودن رسمالخط مسینی برای نمایش دادن صداهای یونانی مرتبط دانست. ادبیات یونان در این دوران به صورت دقیقی به ژانرهای ادبی طبقهبندی شده بود. هر یک از این ژانرها چه از نظر زبانی و چه از نظر دستوری، قواعد و ساختار اجباری مخصوص به خود را داشت. اوّلین دسته، میان نثر و شعر قرار میگرفت. ادبیات داستانی در غالب شعر ارائه می شد، حال آنکه نوشتههای علمی به صورت نثر نوشته میشدند. شعر خود به سه زیرگونه مهم شامل حماسه، غنا و درام تقسیم میشد. همانگونه که مشخص است، نامگذاری یونانی ژانرهای ادبی، همان چیزی است که بعدها در اروپا نیز رواج یافت، اگرچه هر ژانر خود به چندین دستهٔ جدید تقسیم شد. ادبیات منثور، قواعد سختگیرانه کمتری را شامل می شد. زمینههای اصلی این دسته شامل تاریخنگاری، فلسفه و فن خطابه سیاسی است.
در این کتاب معاصران شاملو، از جمله منوچهر آتشی، رضا براهنی، ناصر پاکدامن، مسعود خیام، نصرت رحمانی، یداله رویایی، حسن زرهی، شمس لنگرودی، عمران صلاحی، جواد مجابی، محمد محمد علی و... قلم زده اند. بخش اعظم مطالب این کتاب برای نخستین بار در ایران منتشر می شود. ادیسه ی بامداد، در جست و جوی آن چیزهاست که همیشه از نگاه ها و متن ها گریخته اند، همه ی آن چیزهایی که ما را به شاملو و کار شاملو نزدیک و نزدیک تر می کند. به این اعتبار، به جای تکرار دانسته ها، شروع نادانسته ها را پیش کشیده ایم و سفری در پیش گرفته ایم که هدف اش شناخت کسی است که در شعر حسادت برانگیز «درآستانه»، سفر جان کاه و فرصت کوتاه را به جان می پذیرد. این چه شاعری است که حسرت نمی خورد ؟ و چه برجا گذاشته که حسادت برمی انگیزد ؟ چه بر جای گذاشته که برجا می ماند و شاعر را برپا می کند ؟ ما، کارمان را بر کشف گوشه های پنهان اش گذاشته ایم... بخش نخست کتاب به زنده گی شاملو می پردازد. زنده گی نامه ی احمد شاملو، و منابع دیگری مثل آن چه شاملو در روزنامه ی کیهان درباره ی زنده گی اش نوشته، از جمله مطالب این بخش است. یاد بامداد، بخش دیگر کتاب است، در این قسمت شاعران و نویسنده گان از خاطرات شان با شاملو می گویند. بزرگ داشت بامداد، بخش سوم کتاب است. پیام ها، سخن رانی ها و یادداشت هایی که بعد از مرگ شاملو از جانب هم راهان شاملو منتشر شده است. بخش بعدی، نقد و بررسی شاملو و آثارش است. رضا براهنی، ناصر پاکدامن، تقی پورنامداریان، علی حصوری، یداله رویایی، حسن زرهی، میرزا آقا عسگری، شمس لنگرودی و دیگران نقد دقیقی از نیم قرن فعالیت شاملو را ارائه می کنند. گفت و نگفت از بامداد مجموعه ی گفت و گوهاست. گفت و گوهایی با شاعران (مفتون امینی، منوچهر آتشی، نصرت رحمانی، محمد حقوقی، محمد علی سپانلو، سهراب مازندرانی، ضیا موحد، علی باباچاهی)، با نویسنده گان (جواد مجابی، نسیم خاکسار، جلال سرفراز، اسد سیف، داریوش کارگر، رضا مقصدی، محمد محمد علی)، و همین طور آیدا سرکیسیان، و بخش های مهمی از گفت و گوی هفده ساعته ی احمد شاملو با مجله ی فردوسی، مطالب این بخش را تشکیل می دهد. متن کامل سخنرانی احمد شاملو در دانش گاه برکلی که بحث های فراوانی را به همراه داشت، و به قضیه ی معروف «فردوسی و شاملو» دامن زد، در این کتاب آمده است. این نخستین بار است که متن این سخن رانی به صورت کامل در ایران منتشر می شود. نقد و نظر محمدرضا باطنی و شمس لنگرودی درباره ی این سخن رانی، در ادامه آمده است. شاملو در سکانس آخر، متن سناریوی فیلمی است که بهمن مقصودلو درباره ی شاملو ساخته است. درین فیلم، در کنار احمد شاملو، محمود دولت آبادی، ناصر تقوایی، محمد علی سپانلو، سیمین بهبهانی، عباس کیارستمی، محمد حقوقی، بهرام بیضایی، اسماعیل نوری علا، و آیدا حضور می یابند. متن سناریو صحبت های این افراد را دربر می گیرد. انتشار «ادیسه ی بامداد»، فرصتی است برای کشف فضاهای کور، در زنده گی، در شعر و ادبیاتی که نام احمد شاملو را با خود می برد...
اگر آرمانها و دیدگاههای عصر روشنگری در قرن هفدهم وهیجدهم و در زمان شکلگیری تحت سیطرۀ روح نئوکلاسیسم قرار داشت،هنگام ظهور تفصیلی اجتماعی - سیاسی خوددر هیئت ایدئولوژیها و گرایشهایی چون«ناسیونالیسم»،«ژاکوبنیسم»،«بلشویسم»و در قالب انقلابها و نهضتهای اجتماعی - سیاسی رادیکال ذیل روح رمانتیسم بود که تداومیافت و در قالب شخصیتهایی چون ربسپیر،روسو و لنین تجسم یافت. اگرچه در رمانتیسم اجتماعی ساختار اصلی شخصیتها و حتیتا حدودی چگونگی شرح مسائل اجتماعی در داستانها صبغۀرمانتیک داشت و از پرداختهای رئالیستی دور بود،همینکه نویسندگان رمانتیک اجتماعی به مسائلی چون فقر و فساد و بیعدالتی طبقاتی و مبارزات فرودستان جامعه توجه میکردند و شخصیتهای اصلی آثار خود را به جای اشراف دلشکسته و عاشقپیشه،محرومان،فقرا و قربانیان مفاسد و بیعدالتیهایاجتماعی قرار میدادند از تحول و آغاز مقطع تازهای در حیات رمانتیسم ادبی حکایت میکردند که آن را رمانتیسم ادبی،اجتماعی نامیدهایم.