کتابخانه مجازی ادبیات

فهرست حاضر راهنمای شماره فیلم های عکس های تاریخی ایران موسوم به عکس های بیوتات موجود در گنجینه کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران است که اخیرا به منظور تسهیل و تسریع در یافتن عکس های تاریخی از روی آنچه در پشت هر عکس قید شده تهیه گردید. برای استفاده از فیلم های عکس های تاریخی، متقاضی کافی است با مراجعه به کتاب فهرست عکس های تاریخی، شماره عکسی را که در برابر موضوع مورد دلخواه قرارداد یادداشت نموده، سپس شماره فیلم آن را از روی این فهرست به دست اورد و به مسئولین مربوطه برای دریافت فیلم ارائه دهد...

صدرالدین محمدبن ابراهیم بن یحیی شیرازی که به صدرای شیرازی و ملاصدرا و صدرالمتالهین نامبردار است از فیلسوفان جامع و صاحب نظر روزگار صفوی است و او اگرچه در کتابهای خود به ویژه در اسفار روش جمع و گرد آوردن نوشته های دیگران را پیش گرفته بود ولی خود او هم در مبحث تعقل و خیال و مثل و حرکت و حدوث عالم و نفس و معاد رای و پندار خاصی دارد که از خود او است و کتر در آثار دیگران دیده می شود. آثار مسلم صدرای شیرازی بر روی هم به چهل کتاب و رساله و مقاله و نامه می رسد که جز سه اصل همه به عربی است و اینک آنها را میشناسم. گذشته از آنها نام 18 اثر است که در فهرستها و سرگذشت نامه ها از آنها یاد شده و برخی از انها باید از صدرالدین محمد دشتکی شیرازی و برخی از پسر خود صدرا باشد و برخی هم گویا نام دیگر رساله های خود صدرای شیرازی است و برخی را هم من چون نسخه انها را ندیده ام نتوانسته ام درباره آنها داوری کنم همه اینها پس ازیاد کردن آثار صحیح شیرازی بنام آثار منحول و مشکوک برشمرده میشود.

"الاشارات و التنبیهات" از مشهورترین کتاب‌های شیخ الرئیس، ابوعلی سینا است که آن را در دو بخش منطق و فلسفه، به زبان عربی به رشته تحریر درآورده است. این کتاب را شاید بتوان یکی از مهمترین آثار علوم عقلی دانشمندان اسلامی نیز به حساب آورد که در طول چندین قرن همواره مورد توجه علما و محققان علوم اسلامی بوده است. در وجه تسمیه این کتاب، به اشارات و تنبیهات باید گفت در هر موضوعی که بوعلی مطرح می‌کند، چه در بخش منطق و چه در فلسفه، توضیحش و تکمیلش را تحت عنوان اشاره و تنبیه، می‌آورد که نام کتاب، ناظر به همین اشاره‌ها و تنبیه‌هاست. کتاب دارای دو جزء است: جزء اول، در منطق و مشتمل بر ده نهج و جزء دوم، در فلسفه و حاوی ده نمط می‌باشد. مطالب هر نهج و نمط، در ذیل عناوین اشاره و تنبیه مطرح شده است. کتاب در انتها دارای هفت فهرست است که عبارتند از: فهرست آیات و احادیث نبویه، فهرست اعلام، فهرست اصطلاحات منطقی، فهرست اصطلاحات فلسفی، فهرست اصطلاحات عرفانی، فهرست مصادر تحقیق و فهرست مواضع تفصیلی. کتاب حاضر ترجمه فارسی کتاب الاشارات و التنبیهات تالیف شیخ الرئیس ابوعلی حسین بن عبدالله بن سیناست که به دست عبدالسلام بن محمود بن احمد الفارسی محتملا در قرن هفتم هجری انجام یافته است.

موضوع این کتاب «شعر فارسی در پنجاه سال اول قرن نهم هجری یا دوران حکومت شاهرخ» است که این دوران از ادوار مهم تحول ادبی در ایران است. این دوره را نمی‌توان از ادوار درخشان ادبی ایران دانست و آثار ادبی آن را با آثار ادواری چون دوران حکومت اسماعیل سامانی و محمود غزنوی و سنجر سلجوقی و ناصرالدین شاه قاجار برابر شمرد. اما شعر و شاعری این عصر از جهاتی دیگر درخور توجه و شایسته تحقیق است. نخست از جهت رواج شعر و وفور شعرا و اهتمامی که در تربیت و حمایت ایشان به کار می‌رفته و دیگر آنکه در شعر این دوره کیفیات تازه‌ای پدید آمد که می‌توان آنها را مقدمه ظهور سبک معروفی که به «سبک صفوی» یا «سبک هندی» مشهور است دانست.