جامعه معلمان ایران اولین سازمان اجتماعی بود که با قیام خود سکوتی را که پس از کودتای 28 مرداد سال 1332 سراسر جامعه را فراگرفته بود شکست و ترس و وحشتی را که بر دلها نشسته بود زدود. این جامعه پس از آن که در برابر خواستهای مشروع معلمین در طول ماهها و بطور مکرر، با رفتار سرکوبگرانه و بی اعتنایی های گستاخانه هیئت حاکمه و زندانی شدن اعضای فعال خود در تهران و شهرستانها مواجه گشت بالاخره مجمع عمومی معلمان را در بعدازظهرر روز پنج شنبه هفتم اردیبهشت ماه 1340 در باشگاه مهرگان (خانه معلم) تشکیل داد و این مجمع به اتفاق آراء روز 12 اردیبهشت ماه سال 40 را روز اعتصاب عمومی معلمان در سراسر کشور اعلام نمود ...
در سالهای اخیر ضرورت بررسی تحولات تاریخ معاصر ایران به نحو چشمگیری محسوس شده است. اسنادی که در این مجموعه ارائه می شود بخشی از اسناد محمدابراهیم امیرتیمور کلالی (سردار نصرت) است که در موسسه پژوهش و مطالعات فرهنگی نگهداری می شود. سردار نصرت در مقام یکی از سران متنفذ ایل تیموری و سرپرست یک واحد از نیروی سوار و پیاده تیموری نقش موثری در حمایت از کلنل محمدتقی خان داشت، از این رو اسناد و مدارک وی در شناخت برخی از تحولات این دوره ناشناخته مفید است. اسناد سردار نصرت را می توان به دو بخش تقسیم کرد. نخست مجموعه مکاتبات شخصی او با تنی چند از شخصیت های درگیر آن تحولات، دوم مجموعه اسناد و مدارک کلی تری که وی به سبب ضرورت آگاهی از سیر تحولات آن حرکت گردآورده بود. علاوه بر اسناد، مجموعه ارزشمندی از اسناد و مدارک مربوط به کلنل محمدتقی خان نیز تحت عنوان "انقلاب شش ماهه" توسط مرحوم محمد ملک زاده، مدیر روزنامه بهار خراسان گردآوری شده است که نسخه ای از آن مجموعه اسناد سردار نصرت موجود است و در این مجموعه ارائه می گردد.
در این کتاب طی سه بخش، سیر فرهنگ و تاریخ تعلیم و تربیت در ایران و اروپا بازگو شده است. بخش اول که "سیر فرهنگ و تعلیم و تربیت در ایران" عنوان گرفته شامل مباحثی از این قبیل است: روش تعلیم و تربیت در ایران بعد از اسلام؛ مهمترین مراکز تعلیم و تربیت؛ نخستین تلاشهای بشر در راه کتابت و نگارش مورد علاقه خود؛ عقیده چند تن از صاحبنظران ایرانی در باب تعلیم و تربیت؛ تعمیم نسبی فرهنگ بعد از اسلام، نخستین مدرسان و نقش ایرانیان در توسعه و تکمیل مداری و رشد فرهنگ اسلامی؛ وضع اجتماعی و فرهنگی ایران مقارن حمله مغول؛ مکتب خانهها در عهد صفویه؛ وضع مدارس در اواخر زندیه و اوایل عهد قاجاریه؛ تعلیم و تربیت در عهد قاجاریه؛ وضع مدارس در آغاز جنبش مشروطیت. در بخش دوم ذیل عنوان "نظریات جدید در تعلیم و تربیت" مباحثی از این دست به چشم میخورد: تعلیم و تربیت در غرب؛ وضع کلی تعلیم و تربیت در عصر ما؛ روشهای نوین در آموزش و پروش؛ چگونه فرزندان خود را تربیت کنیم؛ حمایت و جانبداری ویکتور هوگو از فرهنگ بشری. سومین بخش که "سیر فرهنگ و تعلیم و تربیت در اروپا" نام گرفته مشتمل بر عناوینی از این قبیل است: تعلیم و تربیت در یونان باستان؛ تعلیم و تربیت در روم قدیم؛ مدارس و علوم در قرون وسطی؛ رشد فرهنگ وعلوم تجربی در جریان نهضت اسلامی؛ احیای علوم قدیم؛ رنسانس و تجدید حیات علم و ادب؛ نهضت ادبی در اروپا.