بخش نخستین کار نویسنده این سطور بررسی سبک سخن سورآبادی از خلال قصه ها و ترجمه ها بود، و ازین حیث زبان قصه ها بیشتر درخور توجه می نمود، چرا که زبان ترجمه عموما به لحاظ تقیّد بسیار گزارشگران کلام خدا در روزگاران گذشته بر این که سخنی به خطا گفته نیاید و کلمه ای به نادرست ترجمه نشود بسا که از شیوه زبان قرآن متاثر می شد و از هنجار زبان پارسی دور می گشت. اما زبان قصه از این تقیّد و تعهّد به دور است و روح زبان گوینده در آن بیشتر نمودار. با این حال، نویسنده ترجمه های قرآن را نیز درین بررسی از نظر دور نداشت و هر نکته ای را که قابل بحث و بررسی می یافت و نتیجه ای به گمان او از آن به دست می آمد یادداشت می نمود. حاصل این همه، خصوصیات زبانی ابوبکر عتیق را در دو بخش جداگانه زبان قصه ها و زبان ترجمه ها زیرعنوان یگانه "شیوه گفتار" مصنف درین کتاب فراهم آورد. بخش بعدی، بررسی مسائل لغوی قصه های کتاب بود. این کتاب ازین نظرگاه بس سودمند و قابل اعتنا است. گنجینه ای است که بسیاری از مفردات و ترکیبات سره و زیبای فارسی را در آن می توان دید. از این رو نگارنده تلاش کرد که تا می تواند همه آن مروارید های نفیس و گرانبها را از ژرفای کتاب برآورد و در مواردی که گاه ذکر مثال هایی از دیگر کتاب های استوار نظم و نثر کهن پارسی دربایست می نمود به ایراد نمونه ای از آن ها بپردازد، تا هم معانی آن کلمات را با آن شواهد روشن تر نماید و هم برای مقایسه کاربرد آن واژگان در کتاب سورآبادی و آثار دیگر استادان زبان فارسی زمینه ای فراهم آورده باشد. آخرین بخش کتاب شامل دو فصل است: فصل اول این بخش راجع به برابرهای قرآنی واژه های فارسی است و بخش دوم آن، معادل های فارسی واژه های قرآن است.

منابع مشابه بیشتر ...

642d6237cd503.jpg

کارنامه نثر معاصر (داستان، نمایش نامه، نثر علمی، ترجمه)

حمید عبداللهیان

در بخش نخست کتاب، "ادبیات داستانی" در گستره تاریخ، اسطوره، افسانه، رمانس و رمان به اختصار شرح و تبیین می‌گردد، سپس مقوله ورود رمان و داستان کوتاه به ادبیات فارسی، با ترجمه‌ها سفرنامه‌های خیالی، مقالات شبه داستان و رمان‌های تاریخی بازگو می‌گردد .بخش بعدی کتاب مربوط به "پیشگامان انواع جدید داستانی" است که با معرفی کوتاه جمال‌زاده و مشفق کاظمی پی گرفته می‌شود . نویسنده در مبحث "نسل اول داستان نویسان" از هدایت، علوی و چوبک و از مختصات آثارشان یاد می‌کند و در بخش "گروه دوم از نسل اول داستان نویسان" و ویژگی‌های داستان نویسی حجازی، دشتی، نفیسی و جواد فاضل را به اختصار برمی‌شمارد .مباحث بعدی کتاب که شامل ارزیابی کوتاه آثار نویسندگان فارسی است به این موضوعات و شخصیت‌ها اختصاص می‌یابد : "نسل دوم داستان نویسان :دانشور، آل احمد و گلستان"، "ادامه داستان نویسان نسل دوم :به‌آذین و پرویزی"، "رمان تاریخیی مستعان، مسرور، مدرس، سردادور، میمندی نژاد، مطیعی، امیر عشیری، آرین نژاد و آشتیانی"، "نسل سوم داستان نویسان :صادقی، ساعدی، افغانی و مدرسی"، "نسل چهارم داستان نویسان :گلشیری، میرصادقی، فصیح، شهدادی، و ایرانی"، "ادبیات اقلیمی یا داستان نویسی روستا"، "ادامه نویسندگان ادبیات روستا :فقیری، بهرنگی و درویشیان"، "نثر علمی ادبی"، "نمایش‌نامه نویسی"، "نمایش‌نامه نویسی در دوره‌های بعد"، و "ترجمه از زبان‌های اروپایی" .

636d15a6933d5.jpg

تاریخ سیر ترجمه قرآن در اروپا و آسیا

جواد سلماسی زاده

مطالعه و مداقه مجلدی چند از تراجم قرآن مجید که بالسنه اروپایی طبع گردیده بود، نگارنده را بر آن داشت تا بدیده تحقیق، در تاریخ دنیای مغرب زمین نظر افکند و در سیر تاریخ روابط مسلمین و نصاری تعمق نماید. مخصوصا در تحول تاریخ روحانیت در اروپا و قدرت بی پایان پاپ ها و نفوذ فوق العاده کلیسا و در کیفیت تفتیش عقاید معموله آن زمان تامل کند و با امعان نظر به مطالب مذکور دریابد که در قرون ماضی تراجم قرآن بر اساس تعصب مذهبی و کینه توزی و خصومت باسلام نوشته شده و بر مبنای هتک حرمت و بهتان و افترا به پیشوای بزرگ دین مبین اسلام پی ریزی گردیده است و اکنون که رونق بازار تعصب کاسته است در پرتو دانش و تمدن جمال حقیقت از حجاب استتار خارج شده تراجم قدیم نیز با رنگ دیگری به میدان آمده است و چون امروزه طالبان کتاب و عاشقان مطالعه و تحقیق روز افزون گردیده اند پس تراجم مذکور با مختصر حذف و تغییر طبع و در دسترس عموم قرار گرفته و دام دلها شده است...

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60fe59001131a.png

تفسیر سورآبادی «تفسیر التفاسیر» (جلد پنجم)

ابوبکر عتیق نیشابوری مشهور به سورآبادی

تفسیر معروف به «تفسیر سورآبادی» تألیف ابوبکر عتیق نیشابوری متوفی به سال 494 هجری، بعد از «تفسیر طبری» و «تفسیر اسفراینی» کهن‌ترین تفسیر قرآن به زبان فارسی است. مؤلف خود آن را «تفسیر التفاسیر» نامیده است. تفسیری است بسیار مفصل شامل ترجمه همه سوره‌های قرآن، شأن نزول و محل نزول آیات، عدد آیات و حروف سور و فضیلت آیات و تفسیر آنها. بیشتر بر اساس روایاتی که از عبدالله بن عباس پسر عم پیامبر به او رسیده بود؛ ولی با توجه به راویان و مفسران دیگر. اهمیت این تفسیر به لحاظ نثر روان و لطیف آن نیز درخور توجه است و از بهترین نمونه‌های نثر ساده و روشن و شیوایی است که از قرن پنجم هجری بازمانده است. همچنین این تفسیر مشتمل بر لغات و اصطلاحات و صورت‌های خاصی از کلمات است که دامنه اطلاع از زبان فارسی رایج در قرن پنجم را می‌افزاید.

نثر/متون کهن/تفسیری و دینی
کتاب
60fe587633adf.png

تفسیر سورآبادی «تفسیر التفاسیر» (جلد چهارم)

ابوبکر عتیق نیشابوری مشهور به سورآبادی

تفسیر معروف به «تفسیر سورآبادی» تألیف ابوبکر عتیق نیشابوری متوفی به سال 494 هجری، بعد از «تفسیر طبری» و «تفسیر اسفراینی» کهن‌ترین تفسیر قرآن به زبان فارسی است. مؤلف خود آن را «تفسیر التفاسیر» نامیده است. تفسیری است بسیار مفصل شامل ترجمه همه سوره‌های قرآن، شأن نزول و محل نزول آیات، عدد آیات و حروف سور و فضیلت آیات و تفسیر آنها. بیشتر بر اساس روایاتی که از عبدالله بن عباس پسر عم پیامبر به او رسیده بود؛ ولی با توجه به راویان و مفسران دیگر. اهمیت این تفسیر به لحاظ نثر روان و لطیف آن نیز درخور توجه است و از بهترین نمونه‌های نثر ساده و روشن و شیوایی است که از قرن پنجم هجری بازمانده است. همچنین این تفسیر مشتمل بر لغات و اصطلاحات و صورت‌های خاصی از کلمات است که دامنه اطلاع از زبان فارسی رایج در قرن پنجم را می‌افزاید.

نثر/متون کهن/تفسیری و دینی
کتاب