کتابخانه مجازی ادبیات

بیش از هزار و چهار صد سال است که تاریخ اسلام در خوب و بد با تاریخ اروپا عجین است. از سوی دیگر، جهان اسلام وارث همان فرهنگ هایی است که اروپا به ارث برده است، بنابر این، تاریخ تطبیقی کاربردی که توسط اروپائیان و مسلمانان نوشته می شود برای شناخت هر دو طرف کارساز و مفید است. کلود کاهن، استاد دانشگاه پاریس و محقق در زمینه مطالعات اسلامی و کشورهای مشرق اسلامی، با همین دیدگاه این اثر را تألیف کرده است. شایان توجه است که طرح و اجرای اولیه این اثر نخستین بار توسط ژان سواژه استاد وی صورت گرفته است. اثر ژان سواژه نخست در سال 1943م منتشر شد و تجدید چاپ آن نیز به همراه ضمائم در سال 1946م صورت گرفت. پس از درگذشت سواژه در سال 1950م، کاهن ادامه کار استاد را به عهده گرفت و چاپ سومی از سواژه را با همان عنوان قبلی و به نام وی منتشر کرد. با این حال و به لحاظ این که آثار مربوط به کتابشناسی نیاز مداوم به بررسی های جدید دارد، مؤلف بر آن شد که باز هم چاپ جدیدی که حاوی مآخذ تازه تر باشد در اختیار علاقمندان قرار دهد. بنابراین او کتاب حاضر را که شامل منابع مربوط به سده های هفتم تا پانزدهم میلادی/ یکم تا هشتم هجری قمری است، در سال 1982م منتشر کرد. کتاب حاضر اساسا در مجموع برای استفاده دانشجو و دانشمند فرانسوی و احیانا برای «محقق غربی» نگاشته شده است. با این همه «شرقیها» هم می توانند از آن استفاده کنند، چرا که، در دنیای معاصر، دیگر نمی توان ملتها را از یکدیگر جدا دانست.

در گسترة علوم، «جغرافیا» یکی از دانش‌هایی است که دوره‌های مختلفی را گذرانده و تکامل یافته که در این تکامل، دانشمندان مسلمان نقش قابل توجه و ستایشی داشته‌اند. بسیاری از دانشمندان مسلمان، در تمامی قلمرو اسلام و فراتر از آن به سفر پرداخته و دیده‌های خویش را به ثبت رسانده و از این راه، به پیشرفت علم جغرافی کمک نموده‌اند. در این کتاب، بر معرفی جهانگردان مسلمان، در دوره‌های میانی همت گمارده شده که از آن میان، می‌توان ابن وهب قریشی؛ ابودلف؛ یعقوبی؛ استخری؛ ابوریحان بیرونی؛ ناصرخسرو؛ ابن جبیر؛ یاقوت حموی؛ عبداللطیف بغدادی؛ و ابن بطوطه را نام برد.

در کتاب تمدن ایرانی مقالات چند تن از خاورشناسان فرانسوی گردآوری شده است که هر یک از این مقالات خلاصه ای از تاریخ یک دوره یا ناحیه را ارائه می دهند. این مقالات کوتاه هستند تا درک آنها آسان تر باشد ولی در عین حال عمیق و معتبر نیز هستند. پس از پیشگفتاری از هانری ماسه و درآمدی از رنه گروسه این مقالات در ده فصل با عناوین: کلیات راجع به جغرافیای ایران، اصول ثابت تاریخ ایران، ایران قدیم و هخامنشی ها، ایران در زمان سلوکیها و اشکانیها، ایران ساسانی، ایران مسلمان از قرن اول تا دهم هجری، از سلسله صفوی تا سلسله پهلوی، کلیاتی از تاریخ افغانستان تا دوره اسلام، افغانستان از اسلام به بعد و ایران خارجی تدوین شده اند. چاپ دوم تمدن ایرانی با ترجمه دکتر عیسی بهنام در سال 1346 توسط بنگاه ترجمه و نشر کتاب در اختیار علاقمندان قرار گرفت.

تمدن ایران مرهون مردمی است که در این سرزمین زندگی کرده ‌اند و در تعامل با جغرافیا و نظام طبیعی حاکم بر آن، تاریخ، فرهنگ وتمدن ایرانی را پدید آورده اند. در ایران باستان دولت های ماد تا ساسانی بر نواحی مختلف ایران حکومت کردند. در قرن بیستم میلادی ایران یکی از مناطق مورد توجه برای کاوش های باستان شناسان به شمار می آمد. کتاب پیش رو به قلم لوئی واندنبرگ بلژیکی و حاوی اطلاعات مربوط به کاوش های باستان شناسی در ایران تا زمان تالیف کتاب یعنی سال 1958 می باشد. گیلان و مازندران، گرگان یا استرآباد، خراسان و سیستان، بلوچستان و کرمان، لارستان، فارس، خوزستان، لرستان، کردستان، آذربایجان و عراق عجم نواحی جغرافیایی هستند که در این کتاب مورد توجه قرار گرفته اند و تصاویر مربوط به این اکتشافات نیمه دوم کتاب را تشکیل می دهند. چاپ دوم باستان شناسی ایران باستان که منبع مفیدی برای علاقمندان به فرهنگ و هنر ایرانی است، با مقدمه ای از رومان گیرشمن در سال 1348 توسط انتشارات دانشگاه دوم منتشر شد.