کتابخانه مجازی ادبیات

نویسنده این کتاب به صراحت اقرار می‌کند که مشروعیت آن بیشتر از هر چیزی از اثر مشهور دانیل کالاهان با عنوان "پنجاه فیلسوف کلیدی" (۱۹۸۷) الهام گرفته است. اگرچه تفاوت‌های معینی این اثر را از سایر آثار مشابه متمایز می‌سازد؛ کالاهان باید فیلسوفانی را در طول تاریخ فلسفه انتخاب می‌کرد که نیز به عنوان شخصیت‌هایی شناخته‌شده در میان عموم مردم بودند، مثل فیگورهایی چون افلاطون و هابز یا سارتر. با این حال، انتخاب جان لچز فیلسوفان معاصری که گاه هنوز تا شهرت فاصله داشتند بود. به علاوه، سوال تکراری در مورد تشکیل مجموعه "پنجاه متفکر کلیدی" بیش از سایر آثار مشابه مطرح شد: آیا توافقی در مورد انتخاب متفکران و فیلسوفان وجود دارد که بعضی از آن‌ها هنوز هم در زمان تدوین این اثر در دسترسند؟ به عبارت دیگر، آیا در واقع اسامی مهم‌ترین فلاسفه معاصر در این لیست محل دارند یا می‌توان اسامی دیگری را نیز در نظر گرفت؟ این چالش خود باعث جایگزین شدن اسامی چون آگامبن، بادیو، برگسون، باتلر، دریدا، هایدگر، هوسل، ماتراورز، ویریلیو و ژیژک در ویرایش دوم این کتاب شده است. از دیدگاه نویسنده، مبنای کار او نیز در انتخاب‌های روشن‌کننده و آموزندهٔ آثار بوده است. لچز پنجاه متفکر کلیدی معاصر را در ده گروه تقسیم‌بندی کرده تا تفکرات آن‌ها را درک کنیم: ساختار‌گرایی ابتدایی، فنومنولوژی، ساختار‌گرایی پسااستراکچرالیسم، نشانه‌شناسی، فمینیسم موج دوم، پسامارکسیسم، مدرنیته، پسامدرنیته و در نهایت تفکرات الهام‌گرفته از زندگی. امیدواریم این تقسیم‌بندی به خوانندگان در درک جهت‌گیری‌های فکری متفکران و همچنین درک کلی از معنا و مفهوم این مجموعه کمک کند.

از اواخر دوران قاجار به موازات آشنایی با تمدن غرب و توجه داشتن به عقب ماندگی اقتصادی و فرهنگی کشور، گرایشی به تجلیل و احیای گذشته باستانی و تمدن پیش از اسلام ایران پدید آمد. این جریان را که چیزی فراتر از بزرگداشت طبیعی هر ملت برای تاریخ گذشته خویش بود میتوان باستانگرایی خواند و کتاب حاضر به بررسی علل پیدایش آن، رابطه آن با ناسیونالیسم، دموکراسی، شرقشناسی، و گرایش به سره نویسی، سیر تاریخی آن از آغاز تا پایان حکومت رضاشاه، و معرفی برجسته ترین نمایندگان و نظریه پردازان این جریان فکری، و کتب و نشریات مبین این دیدگاه می پردازد و بهره برداریهای سیاسی گوناگونی را که از این گرایش شده است تحلیل می کند

در این مجموعه که به سبب چند بخش عمده ی موضوعی، به صورت سه دفتر اصلی درآمده است، از هر نوع نتیجه گیری سطحی و عجولانه و اعلام وجوه تشابه قطعی میان مدارس و مراکز آموزشی شرق و غرب، به منظور اثبات پیش فرض قبلی خودداری شده است. بیش تر سعی بر این بوده که اطلاعاتی در مورد مراکز تعلیماتی اسلامی و غربی در اختیار خوانندگان قرار گیرد به نحوی که با برانگیختن حس کنجکاوی آنها، بیش تر در مسائل مربوط به تعلیم و تربیت اندیشه کنند و بدانند که اگر آنچه را خود داشته اند نشناسند، هیچ چیز با ارزشی از بیگانه نمی توانند تمنا کنند؛ همچنین اگر در غیر خود دقت نکنند خود را هم نمی توانند بسنجند و به ابعاد واقعی فرهنگ خود پی ببرند. دفتر اول این مجموعه در مورد مراکز و مدارس آموزشی اسلامی و سنت های شرقی می باشد که با توجه به اصول تعلیم و تربیت و سنت های آموزشی اسلامی و همچنین ساختارهای اولیه مدارس در اسلام، اهمیت وقف در پیدایش و استحکام این مدارس نشان داده شده است.در مورد نحوه آموزش و پرورش و شیوه های یادگیری و رابطه میان استاد و دانشجو نیز در این مدارس سخنان بسیار سودمندی بیان شده است. دفتر دوم شامل دو مقاله در مورد ریشه های مدارس غربی و همچنین فرهنگ نورثامبریا در انگلستان می باشد. دفتر سوم هم به تحقیق درباره مدارس و دانشگاه های غرب پرداخته است.

این کتاب نگاهی تاریخی و تحلیلی به فلسفه در قرون وسطی دارد. استاد مجتهدی ضمن بیان عمده ترین و تأثیرگذارترین اندیشه ها و نحله های فلسفی قرون وسطی به معرفی شاخص ترین فیلسوفان آن عصر و تحلیل آراء فلسفی آنان می پردازد. کتاب از نثری جذاب برخوردار است که درک مباحث پیچیده فلسفی را برای خواننده علاقه مند تسهیل می کند