یکي از جنبههاي زيبايي اشعار محمد تقي بهار تصوير است. ذهن خلاق بهار در عرصه صورتگري، تخيل و الهام را با هنر نماييهاي کلامي چنان در هم آميخته که حالات عاطفي و نفساني و برهان سازيهاي دشوار خود را عمدتا در قالب عناصر تصويرساز تشبيه و استعاره جلوهگر ساخته است. در حوزه تشبيه، بيشتر از فشرده يا بليغ اضافي و تصاوير حسي به حسي بهرهگرفته است که اين نوع تصاوير او از تنوع برخوردارند. موضوع مشبه اغلب خود شاعر، ممدوح يا معشوق و گاه مفاهيم تجريدي و انتزاعي است ولي موضوع مشبه به غالبا عناصر طبيعت و اشيا است. در عرصه استعارههاي او، نوع کنايي (تشخيص) و مصرحه مرشحه بيشترين بسامد را به خود اختصاص دادهاند. عناصر سازنده خيال او از لحاظ مستعارمنه بيشتر طبيعت و اشيا و به لحاظ مستعارله، ممدوح يا معشوق و خود شاعر است. در اين مقاله کوشش نگارنده بر آن است که در تحليل صوري، نخست سرچشمههاي بلاغت اين تصاوير هنرمندانه و گاه مبتکرانه را همراه با مصاديق متقن به نمايش بگذارد و آنگاه يک تحليل محتوايي از اين عناصر تصوير آفرين ارایه نمايد.
سید محمود نشاط در مورد موضوع کتاب می گوید: ادات تشبیه در زبان فارسی که اصل آن مربوط به علم بیان و بدیع و شرح آن مرتبط با دستور زبان فارسی است انتخاب نمود و اگرچه ناگریز به ذکر برخی از اشارات و اصطلاحات بیانی گردیده است اما مقصود حقیر جمع آوری و بحث در اقسام ادات تشبیه از لحاظ دستور زبان فارسی است. نکاتی که همچنان در این مقدمه یادآور می گردد: یکی اینکه سعی نمود بامکرر کردن مثال بر طول ملال نیفزاید و در هر مورد به ذکر یک تا پنج شاهد قناعت ورزید و در صورت لزوم امثله و شواهد دیگر را با تعیین صفحه و سطر کتاب ماخذ به حاشیه موکول ساخت. اشعار را غالبا از منوچهری دامغانی چاپ دبیرسیاقی که فی الواقع استاد تشبیه نیز می باشد و تشبیهات وی در نهایت متانت و استواری است برگزید تا مراجعه به شواهد و نظائر موضوع سهل باشد و نیز مثال نثر را به مناسبت وضوح و به منظور اختصار حذف نمود. ادات تشبیه و قیود و پسوندها و غیره را برای سهولت کار مراجعان به طریق الفبائی منظم ساخت و توضیحات و مطالب را با شماره های مستقل مجزا نمود و صفحات و سطور مراجع و ماخذ را ذیل مطالب بیان داشت. از توضیح واضحات و تکرارهای زائد چشم بپوشید و با عبارتی سهل و ساده نگاشت تا درخور استفاده همگان باشد.
مولف در پیشگفتار کتاب "استعاره و ترجمه" میگوید: "اینجانب حین تالیف و تحقیق و ترجمه مطالبی گرد آوردم که بتواند تا حدی راهگشای این رشته باشد.کتاب با "روششناسی پیشنهادی ارزیابی ترجمه ادبی" شروع میشود که بحثی کلی در ارزیابی ادبی است. در ایران معمولا انتقاد از ترجمه، خالی از حب و بغض نیست، بیشتر نظریست و سلیقهای و عاری از معیارهای ملموس. اگر هم به ندرت چنین باشد، حداکثر از سه سطح واژگان، دستور، و سبک فراتر نمیرود. در این گفتار برآنیم تا با استفاده از روششناسی پیشنهادی کارمن والروگارسس و دیگران بالاخص پیترنیومارک نوعی روششناسی برای ارزیابی ترجمه ادبی پیشنهاد نماییم تا اظهارنظرها در مورد ترجمه منطقی، مستدل، ملموس و قابل اعتماد باشد نه سراسر دشنام یا تعریف و تمجید یا راه میانه و محافظهکارانه یکی به میخ و یکی به نعل زدن......
کتاب حاضر مجموعه سرودههای "مولانا ابراهیم بن شهابالدین گلشنی" است به انضمام شرح احوال و آثار وی "ازهار گلشن" منظومهای است نظیر"گلشن راز" که در همان وزن و در جواب سوالهای چندی انشاء گردیده است .در کتاب حاضر ابیاتی چند از"ازهار گلشن" و آیات و احادیث موجود در آن جداگانه استخراج شده است .برخی مضامین کتاب عبارتاند از : "سیری در ازهار گلشن"، "سیمرغ"، "تمثیل"، "حقیقت انسان کامل"، "صفت درویش و کیفیت درویش"، "لطیفه" و "سوال" و "جواب".
مولانا ابراهیم بن محمد بن ابراهیم بن شهابالدین گلشنی از عرفا و سخنوران و دانشمندان قرن نهم هجری از شاعران و گویندگانی بوده که در علم تفسیر و حدیث ماهر بوده و در کلام و تصوف از اساتید به شمار میرفته است. مثنوی «گلشن ازهار» او شبیه و نظیر گلشن راز و به همان وزن در جواب سؤالهای چندی انشاء گردیده است.