در اثر شیخ بهایی با عنوان پند و اندرز اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش، شیخ بهایي در پي آن است تا شبهاتي را كه در مورد تصوّف و عرفان وجود دارد از بين ببرد و سالوس و ريا را از صداقت معنوي عارفانه متمايز نمايد. براي نيل به اين مقصود شيخ بهایي از تمام تمهيدات و شگردهاي داستاني كه تا آن زمان معمول و مرسوم بوده، استفاده كرده است تا از بحثي كاملاً فقهي و عارفانه، داستاني پركشش و خواندني بيافريند. شايد اگر نظريّههاي وي در رسالهاي فلسفي فهرست ميشد، شكل وعظ به خود ميگرفت و جذّابيّتي را كه اين اثر داستاني به شكل كنوني دارد، براي خواننده نميداشت. در حالي كه اين اثر داراي همه عناصر داستاني چون تعارض و جدال ميان شخصيّتها (Conflict)، گرهگشايي، شخصيّتپردازي، ديدگاه خاصّ داستاني، عواطف و احساسات ملموس انساني ـ البتّه در قالب تمثيل ـ و حسّ تعليق است كه عامل اصلي در دنبالكردن داستان توسّط خواننده ميباشد. نويسنده با زيركي نظريّههاي خود و نكات آموزنده را در تاروپود بافت داستان تنيده است تا خواننده، بدون احساس ملال و كسالت، در ضمن تعقیب داستان در معرض این نکات قرار گیرد. این مقاله کوششی است در جهت بررسی ساختار داستانی این اثر کلاسیک که تاکنون با نگاه و نگرشهای جدید در نقد ادبی مورد تحلیل قرار نگرفته است.
نویسنده این کتاب به صراحت اقرار میکند که مشروعیت آن بیشتر از هر چیزی از اثر مشهور دانیل کالاهان با عنوان "پنجاه فیلسوف کلیدی" (۱۹۸۷) الهام گرفته است. اگرچه تفاوتهای معینی این اثر را از سایر آثار مشابه متمایز میسازد؛ کالاهان باید فیلسوفانی را در طول تاریخ فلسفه انتخاب میکرد که نیز به عنوان شخصیتهایی شناختهشده در میان عموم مردم بودند، مثل فیگورهایی چون افلاطون و هابز یا سارتر. با این حال، انتخاب جان لچز فیلسوفان معاصری که گاه هنوز تا شهرت فاصله داشتند بود. به علاوه، سوال تکراری در مورد تشکیل مجموعه "پنجاه متفکر کلیدی" بیش از سایر آثار مشابه مطرح شد: آیا توافقی در مورد انتخاب متفکران و فیلسوفان وجود دارد که بعضی از آنها هنوز هم در زمان تدوین این اثر در دسترسند؟ به عبارت دیگر، آیا در واقع اسامی مهمترین فلاسفه معاصر در این لیست محل دارند یا میتوان اسامی دیگری را نیز در نظر گرفت؟ این چالش خود باعث جایگزین شدن اسامی چون آگامبن، بادیو، برگسون، باتلر، دریدا، هایدگر، هوسل، ماتراورز، ویریلیو و ژیژک در ویرایش دوم این کتاب شده است. از دیدگاه نویسنده، مبنای کار او نیز در انتخابهای روشنکننده و آموزندهٔ آثار بوده است. لچز پنجاه متفکر کلیدی معاصر را در ده گروه تقسیمبندی کرده تا تفکرات آنها را درک کنیم: ساختارگرایی ابتدایی، فنومنولوژی، ساختارگرایی پسااستراکچرالیسم، نشانهشناسی، فمینیسم موج دوم، پسامارکسیسم، مدرنیته، پسامدرنیته و در نهایت تفکرات الهامگرفته از زندگی. امیدواریم این تقسیمبندی به خوانندگان در درک جهتگیریهای فکری متفکران و همچنین درک کلی از معنا و مفهوم این مجموعه کمک کند.
کتاب حاضر نسخه ای کهن از فالنامه منسوب به شیخ بهایی است که در سال 1372 توسط انتشارات ارم به چاپ رسیده است و ناشر طریقه گرفتن فال را نیز در ابتدای کتاب توضیح داده است