جام در ادبیات فارسی و پیشینه آن
پیشگویی از دیرباز بخشی از زندگی بشر بوده است. جام از جمله ابزارهایی بود که افزون بر زینت بخشی مجالس و کاربردهای آیینی، در پیشگویی نیز به کار می‌رفت، از این روست که در ادبیات از «جام جم» و «جام کیخسرو» یاد شده است. این پژوهش مبنی بر شیوه کتابخانه‌ای و به ترتیب قدمت به منابعی از جمله ایران باستان، فارسی میانه، تاریخ‌های اسلامی، ادبیات، فرهنگ‌ها، آثار مستشرقان و محققان معاصر ایرانی استناد یافته است. از آنجایی که بالندگی و گسترش زمین، وفور نعمت، بی‌مرگی، نهادن نوروز، شادمانی، بزم و میگساری از ویژگی‌های جم و عهد شهریاری اوست و باتوجه به این نکته که منجیک ترمذی برای نخستین بار، در قرن چهارم، از «ساغر جم» با خصوصیات: ظرفی منسوب به جم و ویژه می یاد کرده و با این تذکار که روند یادشده در ادبیات تداوم یافته است، می‌توان نتیجه گرفت که نخست، جام جم با می و بزم، تناسب داشته و در فراز و فرودهای نوین فرهنگی، ویژگی «تسخیر جهان» و «جهان نمایی» بدان پیوسته است، همچنان که اسطوره سامی سلیمان با جم درآمیخته است. در گذر زمان، این دو جام، افزون بر معنای حقیقی، معانی مجازی، نیز یافته و هر یک از جریان‌های ادبی، به فراخور مسلک و هدف خود از آن بهره برده‌اند.
نظر شما
۰ نظر
برای ارسال نظر وارد حساب خود شوید.
منابع مشابه بیشتر ...
معرفي انتقادي، متن‌شناسي و نقد متني حماسه ناشناخته شاهنامه اسدي
فرزاد قائمیشاهنامه اسدي حماسه 24 هزار بيتي بزرگي منسوب يا سروده شاعري با کنيه «اسدي» است که در ادامه خط سير حماسه ملي در شاهنامه رخ مي‌دهد. مضمون اصلي آن روايت کهن لشکرکشي سليمان به ايران و تقابل او با رستم و کيخسرو و تکرار الگوي نبرد رستم با فرزندانش به طور ناشناخته است. متن، ساختار اپيزوديک و شخصيت‌هاي اصلي متعدد دارد. مضامين ويژه افسانه‌ها در آن برجسته شده و خاستگاه غالب روايات آن، ادبيات شفاهي است. شواهد تشيع شاعر در متن روشن است. با توجه به سبک ادبي و زباني، محتوا، روايت اثر و ماده تاريخ موجود در يکي از نسخ، تاليف متن احتمالا در قرن نهم (سال 809 ه. ق.) پايان يافته است. در اين جستار، پس از معرفي متن و شناسايي خاستگاه روايات آن در ادبيات شفاهي و بررسي ساختار روايي حماسه، ارزش‌هاي زباني ادبي آن در يک گزارش سبکي ـ در سه لايه واژگاني، نحوي و بلاغي ـ ارائه شده است.
تحليل سبك‌شناختي منظومه جام جم اوحدي
عباسعلی وفایی, نوید فیروزیاين مقاله كوششي است در بازشناسي و بازبيني ساختار كلي منظومه جام جم اوحدي مراغه‌اي و بحث درباره تاثيرات نظام‌هاي گوناگون فكري مولف در زبان و بلاغتِ متن. در بخش‌هاي مختلف اين منظومه، جهان‌بيني مصنف بر اساس موضوع بحث، تغيير مي‌كند و اين تغييرات در زبان و بلاغت متن، نمودار مي‌شود. در اين مقاله براي نخستين بار طرح كلي جام جم به عنوان يك دايره المعارف ادبي فلسفي منظوم مورد بررسي قرار گرفته و كوشش شده نشان داده شود ـ با توجه به هدف مصنف از طراحي چنين منظومه‌اي ـ متن جام جم در چه موارد و مسائلي به سبك متون فلسفي نزديك شده و در چه مواردي و چرا، از سبك اين گونه متون فاصله گرفته است.
جستجوی پیشرفته
- عناوین
- موضوع ها
جستجوی الفبایی
الف
ب
پ
ت
ث
ج
چ
ح
خ
د
ذ
ر
ز
س
ش
ص
ض
ط
ظ
ع
غ
ف
ق
ک
گ
ل
م
ن
ه
و
ی
Copyright © 2016 - تمامی حقوق این پایگاه متعلق به کتابخانه تخصصی ادبیات می باشد.