پژوهش حاضر سعی دارد که براساس مکتب آمریکایی با تکیه بر رویکرد نقد اجتماعی، به بررسی ویژگی‌های شخصیّتی لیلی، میزان حضور و ظهور او در دو داستان، شیوه و نوع تلاش‌های او برای دیدار با مجنون و نقض قاعده ازداوج سنّتی بدون عشق و عوامل مؤثّر در عفّت‌ورزی او را مورد بررسی قرار دهد. در هر دو منظومه، لیلی با وجود دربند بودنش و برخلاف تصوّر عامیانه، حالتی بین تسلیم‌پذیری و طغیانگری دارد، گرچه این طغیانگری در منظومه نظامی اوج می‌گیرد. او با کمال عفّت‌ورزی که در داستان عربی بیشتر جنبه عرفی دارد ولی در فارسی جنبه شرعی، بسیار فکورانه و با حالتی محتاطانه و شجاعانه، در متن داستان حضور می‌یابد و پابه‌پای مجنون ابراز وجود می‌کند تا بلکه قاعده حاکم بر جامعه را نسبت به خود نقض کند، گرچه زن بودنش در نهایت نقشه‌های او را ناکام می‌گذارد.

منابع مشابه بیشتر ...

63f4c30b9e4b1.jpg

لیلی و مجنون

مکتبی شیرازی

مکتبی شیرازی از شاعران اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری، منظومه ای دارد به نام لیلی و مجنون که ابیات آن بالغ بر 2160 بیت است. این اثر منظوم داستانی نظیره ای است بر لیلی و مجنون نظامی گنجوی. از میان نظیره هایی که بر لیلی و مجنون نظامی ساخته اند، کار مکتبی را باید از کارهای موفق به شمار آورد. پرداختن به اصل حوادث داستان، پرهیز از وصفهای دور و دراز، بهره گیری گسترده از واژگان و تعابیر محاوره ای، استفاده از ترکیبات زیبا و در موارد مختلف بدیع و تازه، استفاده از برخی کاربردهای کهن واژگانی و صرفی و نحوی، خلق تصاویر رنگارنگ و بهره گیری از صنعت اغراق را می توان از ویژگیهای بارز سخن مکتبی تلقی کرد.

6387794b25ba8.jpg

زن در ایران باستان (سرگذشت و مقام زن در ایران باستان، زناشویی در ایران باستان)

هدایت الله علوی

کتاب زن در ایران باستان که توسط هدایت الله علوی نوشته شده است.و با جلد شومیز منتشر شده است. تحقیق در این مورد ما را همیاری داده است.که پیشینه‌ی نصفی از مردم اجتماع خود را بهتر شناخته ایم و باید دانسته باشیم که زنان ایرانی چطور زندگی کرده اند و سلوک آنان چه طور بوده است. کتاب زن در ایران باستان جایگاه والای زن در ایران باستان حاضر بودن فعال او در همه ی صحنه‌های جامعه و حقوق او داخل خانواده و اجتماع است. و از کودکی تا فوت و از اداره‌ی خانواده تا تکیه دادن بر اریکه‌ی پادشاهی و بازتاب تفکرات ایرانی درمورد زن می باشد.این کتاب شامل دو بخش جداگانه است. بخش نخست سرگذشت و مقام زن در ایران باستان که مطلبی تازه نگارش یافته است و بخش دوم به زناشویی در ایران باستان می پردازد. کتاب در سال 1377 و توسط انتشارات هیرمند منتشر شده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

58997a3b8b080.PNG

بررسی اشکال گفتگومندی زبان در دو رمان زنانه پیرزاد و مستغانمی

کبری روشنفکر

براساس منطق گفتگویی و توجه به دیگربودگی در نظریه باختین، می‌توان اصالت رمان را در ویژگی چندزبانگی آن دانست؛ از همین رو، زبان رمان در تعامل گفتگومند با سایر زبان‌های برآمده از خاستگاه‌های متنوع اجتماعی ایدئولوژیک و نیز در تعامل بینامتنی با زبان سایر متون قرار دارد و به بازنمایی آنها می‌پردازد. بدین ترتیب، رمان‌نویسان زن نیز در نوشتار زنانه خود، یا تکیه بر چندزبانگی، گفتمانی دوصدایی ایجاد کرده، امکان بروز صدای زنانه را فراهم می‌کنند. مقاله اضر با روش توصیفی ـ تحلیل و با بهره‌گیری از نقد باختینی، در مقایسه‌ای تطبیقی ـ بر پایه مکتب امریکایی ـ جلوه‌های گفتگومندی زبان در دو رمان زنانه فارسی و عربی را بررسی می‌کند: رمان چراغ‌ها را من خاموش می‌کنم، اثر زویا پیرزاد و ذاکره الجسد (خاطرات تن)، اثر أحلام مستغانمی. این دو نویسنده، علی‌رغم تفاوت در راهبردهای روایتی، در نوشتار زنانه خود به مسئله زبان و جایگاه آن در رمان توجه کرده، براساس ویژگی‌های سبک خویش اشکال متنوعی از حضور زبان‌های دیگر را در رمان بازنمایی کرده‌اند. در نتیجه گفتمان دوصدایی، در سه سطح مختلف، دیدگاه زنانه نویسندگان را به شکلی منکسر بروز می‌دهد؛ با این تفاوت که پیرزاد به ایجاد دنیای ناهمگون زبانی و شکست هژمونی زبان مسلط بر ادبیات توجه کرده است، در حالی که مستغانمی نگاهی انتقادی به مقوله جنسیت می‌افکند.

پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی پژوهش‌ها/پژوهش در ادبیات داستانی
مقاله
57f335d22c946.PNG

پیشگامان ادبیات متعهد معاصر؛ سیری در زندگی، افکار و آثار عبدالرحمن کواکبی

کبری روشنفکر

قسمی از ادبیات عریی عصر نهضت که به فکر چاره‌اندیشی و در صدد روشنگری و تبیین چالش‌ها و معضلات پیش روی جامعه بشری است چندان به آرایه‌های لفظی نمی‌اندیشد بلکه زیبایی را در معنا بویژه معانی بلند انسانی می‌داند. سهولت، روانی، وضوح و تأثیر عمیق از مهمترین ویژگی‌های چنین ادبیاتی است. یکی از چهره‌های برجسته اپن گرایش ادبی که گاه زیر شاخه ادبیات متعهد قرارگرفته و زمانی عنوان ادبیات اجتماعی را پسندیده و وقتی به عنوان ادبیات انسانی مطرح می‌گردد "عبدالرحمن کواکبی" است. وی قلم و حیات خود را در خدمت به ارزش‌های انسانی قرار می‌دهد. مقاله و داستان دو بازوی نیرومندی است که کواکبی به کمک آنها می‌کوشد تا انسان معاصر را از غرقاب بحران‌ها بیرون‌ کشیده، ساحل اطمینان را به وی بشارت دهد. آزادی‌خواهی، استبداد‌ستیزی، تمسک به مفاهیم بلند قرآنی، احیای شیوه شورامداری با تکیه بر رعایت حقوق حقه مسلمانان و سنت‌شکنی از مهم‌ترین مسائل مورد تأکید کواکبی در آثارش می‌باشد.

شرح حال/تک نگاری پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله