سه گرایش اصلی در نقد آثار ادبی با سه محوریّت نویسنده، متن و خواننده که در طول زمان هر یک جایگاه خود را داشته‌اند، مطرح است. در گرایش اول، منتقد با مطالعه بیوگرافی نویسنده برای رسیدن به معنی و مفهوم موجود در متن ادبی اقدام می‌کند. در گرایش دوم که اساس نقد ساختارگرایان است، منتقد با مطالعه بر روی متن و ساختار آن درصدد درک نیّات نویسنده است. در گرایش سوم با محوریت خواننده، منتقد او را عامل تعیین‌کننده، هم در آفرینش اثر و هم در دریافت معنی آن می‌داند و با تکیه بر خواننده‌محوری، نقد خود را بر پایه تمایلات هویّتی و زمانی او بنا می‌کند. این مقاله با هدف نشان دادن سیر تحوّل نظریه‌های ادبیِ معطوف به خواننده، به توضیح درباره نظریّات منتقدین گرایش سوم می‌پردازد که تئوری‌های خود را بر پایه فلسفه پدیدارشناسی بنا نهاده و با تکیه بر آزادی انسان و به تبعِ آن آزادی خواننده، برداشت فردی و تفسیر معنایی وی را اساس نقد خود قرار می‌دهند.

منابع مشابه بیشتر ...

6537db88d0450.jpg

بررسی آثار و زندگی جک لندن؛ به انضمام دو داستان کوتاه (مرتد، یک تکه گوشت)

آرتوش بوداقیان

جک لندن جزو آن دسته از نویسندگان استثنایی است که از چارچوب ملیت خود خارج شده و به تمامی بشریت مترقی تعلق یافته اند. جک لندن در آثار خود مسائل مختلف و مضامین گوناگونی را مورد بررسی قرار می دهد ولی توجه اصلی او در همه اوقات معطوف به انسان زحمتکش بوده است. به عنوان نویسنده ای دموکرات و اومانیست، لندن با رنگهایی بسیار درخشان انسان فرودست و زحمتکش را با تمامی آرزوها، رویاها، تلاش ها و رنج های جسمی و روحی اش به تصویر میکشد. در آثار برجسته لندن چهره خشن، بی رحم و ریاکار نظام سرمایه داری و سیاست های سراپا سالوسانه آن با ظرافتی هر چه تمام تر عریان شده و ارکان این نظام زیر شلاق شدیدترین انتقادات قرار گرفته است. لندن تنها چاره رهایی از جهنم سرمایه داری را در انقلاب سوسیالیستی می دید و از این نظر در زمان خود شاید تنها نویسنده ای بود که قانونمندی های روند تکامل جامعه را دریافت و آنرا در آثار خود متبلور و متجلی ساخت تصادفی نیست که ماکسیم گورکی او را به عنوان "پیشگام و پیش آهنگ ادبیات کارگری آمریکا" مورد تحسین و تمجید فراوان قرار داد...

64da2c577e78f.jpg

فرهنگ توصیفی ادبیات و نقد

جان آنتونی کادن

مجموعه حاضر که نوعی فرهنگ توصیفی ادبیات و نقد است براساس "واژه‌نامه اصطلاحات ادبی "اثر ج.آ.کادن، همراه با "واژه‌نامه فشرده اصطلاحات ادبی "اثر "کریس بالدیک "تدوین گردیده است .به این ترتیب، که از میان واژه‌های این دو واژه‌نامه، اصطلاحات و واژه‌های مهم و رایج به همراه واژه‌های موجود در عرصه ادبیات و نقد معاصر برگزیده شد تا به نوعی در بردارنده واژگان، مفاهیم و مباحث اصلی در حوزه ادبیات و نقد باشد .در بخش آغازین کتاب نمایه "فارسی انگلیسی " (واژگان اصلی متن با معادل فارسی) درج گردیده، سپس شرح و توضیح واژگان در بخش اصلی کتاب براساس الفبای انگلیسی فراهم آمده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

562ddd6697617.PNG

سیر تحول اسطوره در ادبیات تطبیقی

محمدحسین جواری

اسطوره، معمولاً روایتی است مملو از نمادهایی که به نقل منشأ جهان، خدایان، خلقت حیوانات، انسان‌ها و منشأ آداب و سنن می‌پردازد و تقریباً در تمام فرهنگ‌ها وجود دارد. اسطوره به عنوان پدیده‌ای پیچیده، از جنبه‌های مختلفی مورد مطالعه قرار می‌گیرد و به خاطر همین طبیعت چندگانه‌اش الگوی بسیاری از داستان‌ها و آثار قرار گرفته است. این قابلیت اسطوره در ادبیات تطبیقی نیز از جایگاهی مهم برخوردار است. در این مقاله علاوه بر نشان دادن جایگاه اسطوره در ادبیات تطبیقی، به چگونگی پدید آمدن اسطوره‌های نوین از اسطوره‌های باستان نیز می‌پردازیم.

فرهنگ و تمدن/اسطوره و فرهنگ پژوهش‌ها/پژوهش‌های تطبیقی
مقاله
56157adb2126d.PNG

بازتاب شرق و کارکرد آن در آثار ولتر

محمدحسین جواری

اگر چه ردپای شرق و اندیشه شرقی نزد ولتر به وضوح مشخص است، اما در برخورد با «شرق‌گرایی» این نویسنده و فیلسوف بزرگ «عصر روشنگری» فرانسه، همواره می‌بایست جانب احتیاط را نگاه داشت و تلاش نمود تا با پرهیز از کلی‌نگری به ارجاعات شرقی آثار او، اندک اندک به انگیزه این نویسنده از توسل به چنین ارجاعاتی نزدیکتر شد. برای رسیدن به این مقصود خود را ملزم می‌دانیم که در بحث حاضر به سؤالاتی از قبیل: آیا «شرق» تنها چهارچوب وقوع حوادث در آثار روایی ولتر است و یا «غیربوم‌گرایی» او فراتر از مرزهای این سرزمین می‌رود؟ آیا آثار روایی و غیرروایی نویسنده به همان اندازه که به تفکر شرقی از طریق آموزه‌های علمای مشرق‌زمین مانند زرتشت و سعدی معطوف است، به دیگر ابعاد حیات شرقیان، آنچنانکه زندگی روزمره آنان بدان‌ها آمیخته است، نیز توجه دارد؟ آیا حتی در مورد تأثیرپذیری او از تفکر شرقی، این امر به طور همه جانبه و در تمامی ابعاد آن صورت پذیرفته و یا بخش‌هایی از آن که با اندیشه فلسفی او همخوانی بیشتری دارد، مدنظر واقع شده است؟ ... پاسخ دهیم.

پژوهش‌ها/پژوهش در ادبیات داستانی
مقاله