کتابخانه مجازی ادبیات

سه فیلسوف بزرگ یعنی دیوژن، دکارت و ولتر هر سه کم‌وبیش «تغییری» بوده‌اند؛ یعنی هیچ‌کدام فرمانبردار و منقاد و مطیع گذشتگان و تفسیر سخنان آنها نبوده‌اند. دیوژن در برابر پیمان‌ها و قراردادهای اجتماعی سرسختی نشان داده و همه را ریشخند کرده است و تشکیل خانواده و زن‌خواهی و تجمل و مرده‌پرستی را کاری بیهوده دانسته است. دکارت آداب و رسوم و عادات و علوم پیشینیان را کنار گذاشته و طرحی نو درانداخته است، ولتر نیز تمام قراردادهای سیاسی و حکومت‌های زمان خود را به باد انتقاد گرفته است. در این کتاب درباره این سه فیلسوف سخن گفته شده است.

همانطور كه بسياري از نويسندگان دوره پسا استعمار به بازخواني آثار استعماري پرداختند، در اين مقاله سفرنامه در ميان مومنان اثر وي. س. نايپول (V. S. Naipaul)به‏ عنوان متني استعماري بازخواني شده و از ديدگاه شرق‌شناسي بررسي مي‌‏شود. در واقع اين بررسي پاسخي است به‏ تصويرسازي از شرق، اسلام و به‏ ويژه خاورميانه اسلامي. در ادامه نويسندگان به ‏دنبال علايمي‌‏اند كه شرق را شرقي كليشه‏‌اي و يكنواخت جلوه‌گر مي‌‏سازد و مسلمانان را در قالب كليشه و گفتمان غالب و استعماري به تصوير مي‌‏كشد. افزون بر آن، عوامل و فرايند اين بازنمايي ساختگي، بررسي مي‌‏شود. چراكه اين بازنمايي سرانجام پاي‌‌اي براي ايجاد رابطه‌‏اي مبني بر «تضاد دوگانه» ميان غرب و شرق مي‌‏شود. «شرق ساخته شده» به‏ دليل اختلافات فرهنگي، مذهبي، سياسي و تاريخي به ‏عنوان تهديدي جدي براي تمدن غرب معرفي مي‌‏گردد. در پايان، از آنجايي كه در مقابل هر قدرتي، مقاومتي هم صورت مي‌‏گيرد، جلوه‌‏ها و نشانه‌‏هاي مقاومت شرقيان و نقش اسلام در پايداري مقابل استعمار غرب در سفرنامه نايپول مورد مطالعه قرار مي‌‏گيرد.

اسطوره، معمولاً روایتی است مملو از نمادهایی که به نقل منشأ جهان، خدایان، خلقت حیوانات، انسان‌ها و منشأ آداب و سنن می‌پردازد و تقریباً در تمام فرهنگ‌ها وجود دارد. اسطوره به عنوان پدیده‌ای پیچیده، از جنبه‌های مختلفی مورد مطالعه قرار می‌گیرد و به خاطر همین طبیعت چندگانه‌اش الگوی بسیاری از داستان‌ها و آثار قرار گرفته است. این قابلیت اسطوره در ادبیات تطبیقی نیز از جایگاهی مهم برخوردار است. در این مقاله علاوه بر نشان دادن جایگاه اسطوره در ادبیات تطبیقی، به چگونگی پدید آمدن اسطوره‌های نوین از اسطوره‌های باستان نیز می‌پردازیم.

این مقاله به مطالعه تطبیقی «ققنوس» و «آلباتروس» دو شعر از نیما و بودلر می‌پردازد. ابتدا سعی شده است به سمبولیسم این دو شاعر اشاره شود و بعد به تحلیل تطبیقی دو شعر مذکور از ابعاد مضمونی و ساختاری پرداخته می‌شود و بالاخره با بیان شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در دو شعر تاثیرپذیری نیما از بودلر نشان داده می‌شود.