کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب فراهمی است از نقد و نظر در باب تمام موضوعاتی که هر کدام در مقطعی مدنظر و علاقه نویسنده بوده است. بدیهی است که بیشترین قسمت‌ها به موضوع ادبیات مربوط می‌شود؛ چه در حوزه نقد و نظر و چه در شکل گفت‌وشنود. اما تمام این کتاب منحصر به موضوع ادبیات نمی‌شود، جز آنکه یک علاقمند به ادبیات آن را نگاشته است.

رمان «کلیدر» یکی از چند رمان اجتماعی ادبیات معاصر ایران و از لحاظ تعداد صفحات، هنگفت‌ترین آنهاست. بی‌گمان مقام این اثر در قلمرو بضاعت داستان‌نویسی جدید ما نمایان و بلند است و از لحاظ سبک خاص خود وضع تازه‌ای در ادبیات ما پیش آورده است و شاید از همین جهت نوشتن درباره آن دشوار و سخن‌گفتن از آن دشوارتر است. در واقع اهمیت «کلیدر» در گرایش آن نسبت به مردم و زندگی و تصویر بیش و کم قابل تصوری است که از «عالم واقع»، از آدم‌های بیابان و خطه بکر و ناشناخته کویر ارائه می‌کند. میزان آشنایی نویسنده با گوشه‌های زندگی مردمی که درباره آنها داستان خود را پرداخته است و شناخت او از سنت‌ها، مثل‌ها و کنایات عامه به‌ هیچ‌وجه اندک نیست. در این کتاب تحلیلی مختصر و نقد و بررسی کوتاهی از این رمان محمود دولت‌آبادی صورت پذیرفته است.

صبر در سیروسلوک که حرکت و تغییر درونی و باطنی برای رسیدن به مبدأ کمال است، نقش اساسی و بنیادین را بر عهده دارد. بدین دلیل صبر در بینش عرفا بسیار مهم دانسته شده و در ادبیات عرفانی همواره بازتاب عمیق و گسترده‌ای داشته است. با وجود بازتاب وسیع و گسترده‌ای که مفهوم قرآنی صبر در ادبیات عرفانی داشته، دیدگاه‌های مختلف عرفا درباره صبر و نقش آن در سیروسلوک مورد تحقیق و پژوهش قرار نگرفته است. این کتاب به تحلیل و بررسی بازتاب مفهوم قرآنی صبر در ادبیات عرفانی از قرن پنجم تا پایان قرن هفتم پرداخته است. این دوره یکی از درخشان‌ترین و مهم‌ترین دوره‌های فرهنگ و ادب و عرفانی اسلامی است؛ زیرا در این دوره عرفای بزرگی همانند ابی الخیر، خواجه عبدالله انصاری، امام محمد غزالی، عطار نیشابوری، سنایی، عراقی و مولانا ظهور کردند و با بیان تجربیات عرفانی و کشف و شهودهای خود ادبیات عرفانی فارسی را به اوج قله‌های کمال رساندند.

پژوهش‌هاي تطبيقي در حوزه ادبيات، به بررسي روابط تاريخي ادبيات ملي با ادبيات ديگر زبان‌ها، کشف پيوندهاي پيچيده بين آنها و مقايسه نقش و اثرگذاري هنري، معنوي، محتوايي، فني و پيوندهاي تاريخي آنها مي‌پردازد. دولت آبادي در جاي خالي سلوچ با درک بسترهاي تاريخي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي پيرامون خود، روايت مبارزه و تنازع بقاي انسان را، در زباني هنرمندانه و بياني واقع‌گرايانه، به تصوير مي‌کشد. پرل باک نيز در رمان مادر با بازتاب فرهنگ و آداب و رسوم مردمان روستايي چين و نماياندن روابط ناسالم و نادرست اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و تاريخي روستاييان، تصاوير غمبار و نکبت زده زندگي مردمان زحمتکش را به نمايش مي‌گذارد. در اين گفتار به تحليل ساختاري و محتوايي اين دو رمان مي‌پردازيم.