از نظر الیوت بسیاری از شاعران مفهوم آزادی در شعر آزاد را به درستی درک نکرده‌اند؟ به این معنا که در نظر این دسته از شاعران، تنها و مهم‌ترین ویژگی شعر آزاد، نبود قافیه، وزن، و یا دیگر عناصر انسجام‌بخش شعر سنتی است. این در حالی است که در نظر الیوت هیچ شعری نمی‌تواند آزاد باشد، زیرا گرچه شعر آزاد از ادات متعارف شعر سنتی بی‌بهره است، اما برای اجتناب از‌هم‌گسیختکی ناگزیر باید از تکنیک‌هایی جایگزینی همچون هم‌آوایی تکرار واژگان، و مکث سود جوید و هماهنگی و نظمی زیربنایی و کلی را به نمایش بگذارد. از این روست که سرودن شعر آزاد به هیچ وجه آسان‌تر از سرودن شعر قافیه‌دار و موزون نیست. آزادی شعر آزاد تنها به معنای آزادی در انتخاب قافیه، وزن، و یا زبان نثرگونه و محاوره‌ای است به عبارت دیگر، آزادی شعر آزاد به شاعر این اختیار را می‌دهد که بنا به دلیلی موجه همچون تأکید بر معنا یا احساسی خاص و یا برانگیختن احساس خاص در نزد خواننده، شعری را کاملأ به زبان محاوره‌ای و یا حتی بخش‌هایی از شعر خود را قافیه‌دار و موزون و بخش‌هایی دیگر را محاوره‌ای و نثرگونه بسراید. نتیجه طبیعی این دگرگونی و تنوع، ساختاری ناهمگون و به ظاهر نامنظم است، که در نظر الیوت خود یکی از نقاط قوت شعر به شمار می‌رود.

منابع مشابه بیشتر ...

611210f03fc8b.png

جامعه‌شناسی ادبیات: شعر نو و تکامل اجتماعی

علی اکبر ترابی

بررسی شعر نو در پیوند با محیط اجتماعی، گذشته از شناختن و شناساندن موقعیت کلی شعر نو، می‌تواند روشنگر علل و عوامل اجتماعی و فرهنگی پیدایش و رشد و تکامل این هنر و بیانگر افکار و عواطف شاعر امروز در برخورد با محیط اجتماعی و مبین جهان‌بینی و هنرآفرینی شاعر نوآور باشد و به بررسی و شناخت ویژگی‌ها و گرایش‌های اساسی شعر نو در این مرحله از تاریخ و فرهنگ و هنر مدد رساند. نویسنده در این کتاب ماهیت شعر، شعر و جامعه و شعر معاصر را از دیدگاه جامعه‌شناسی بررسی کرده است.

56ce21fa4fd52.PNG

نیما یوشیج و راینر ماریا ریلکه؛ نمونه‌ای از تأثیر ادبیات آلمان بر ادبیات معاصر ایران

سیدسعید فیروزآبادی

قرن‌ها است که ادبیات کهن فارسی بر ادبیات غرب تأثیر نهاده است و نویسندگان و ادیبان اروپایی و امریکایی با افتخار به این موضوع اشاره کرده‌اند. کافی است در این زمینه نگاهی کنیم به ترجمه‌های فیتزجرالد از رباعیات خیام و یا غزلیات مولانا با ترجمه کالمن بارکس که امروزه پرفروش‌ترین اثر در قلمرو کشورهای انگلیسی‌زبان است. بدیهی است که این رابطه فرهنگی یک‌سویه نبوده و در این دادوستد و تأثیر و تأثر، ادبیات فارسی و به ویژه ادبیات معاصر فارسی از ادبیات غرب تأثیر پذیرفته است. این تأثیرپذیری پیش از انقلاب مشروطه و از راه ترجمه آغاز شد و موج نوخواهی و نوجویی شاعران و نویسندگان ایرانی سبب شد که انواع جدید ادبی به قلمرو ادبیات فارسی راه یابد. هدف مقاله حاضر آن است که نشان دهد آیا ترجمه چند نامه به شاعری جوان اثر راینر ماریا ریلکه به قلم دکتر پرویز ناتل خانلری در سال 1318 تأثیری بر نیما یوشیج در نگارش کتاب حرف‌های همسایه داشته است. در دستیابی به پاسخ این پرسش بررسی، مقابله‌ای متن دو کتاب با توجه به شرایط ادبی در ایران و جنبه‌های نوآورانه در شعر نیما یوشیج انجام خواهد شد.