اين نوشتار، به بررسي و تحليل «درگذشت» شخصيت‌هاي تاريخ بيهقي و بحث درباره مسائل پيرامون آن اختصاص دارد. همان گونه که نقش آفرينان اين تاريخ از لحاظ شخصيتي با يک ديگر متفاوتند، مرگ و درگذشت آنان نيز از جهات مختلف چون حساسيت، کيفيت و پيامدهايي که بدنبال دارد، از يک ديگر متمايز است. در بخش نخست: «مرگ‌هاي ويژه و حساس»، «مرگ‌هاي معمولي»، «مرگ‌هاي حماسي» و «مرگ‌هاي سياسي مذهبي» مورد بررسي قرار مي‌گيرد. در بخش دوم از «شيوه‌هاي مرگ» اشخاص در تاريخ بيهقي سخن مي‌رود. «قتل»، «مرگ طبيعي»، «مرگ مفاجات» و «مرگ نامعلوم»، عناوين قسمت‌هاي مختلف اين بخش است. بخش سوم دربرگيرنده دو مرحله است: «شخصيت‌ها پيش از مرگ» و «شخصيت‌ها پس از مرگ». بخش چهارم به ذکر و شرح ملزومات مرگ هم چون «وصيت»، «تدفين» و «تعزيت» و بخش پنجم به موضوع «مرثيه» اختصاص يافته است.

منابع مشابه بیشتر ...

6537ead2001fa.jpg

تقویم و تقویم نگاری در تاریخ

ابوالفضل نبئی

از زمانی که انسان تمدن خود را آغاز نهاد و نوشتن آموخت و خواست که از گذشته خود مطلع باشد و آیندگان را از حال خود و گذشتگان خویش باخبر سازد، به نگارش سرگذشت طولانی بشریت و نمایاندن تمدنهای بشری پرداخت، این اصل را احساس کرد که نیاز به مشخص کردن زمان وقایع و حوادث بر تمام مسائل برتری دارد... در بخشی از این کتاب گفتارهای ما اختصاص دارد به بیان و توضیح چگونگی آشنایی انسان به این قبیل قضایا و حل مسائل مربوط به آن و کشف رموز طبیعت و استفاده از آنها جهت اختراع تقویم. در بخشی دیگر از این کتاب گفتار ما در خصوص تقویمهایی است که به این منظور از قدیم الایام در عرصه گیتی در میان و اقوام و صاحبان ادیان پیدا شده اند و بیان خصوصیات فرهنگی و جنبه های دینی و قومی آنها منظور نظر می باشد. در بخشی دیگر از کتاب از اصول و قواعد استخراج تقویمها سخن رفته است، این امر اگرچه به طور اجمال و به صورت اختصار بیان شده است ولی خالی از فایده نخواهد بود زیرا کتابها و آثاری که از اصول استخراج تقویمها سخن می گویند متاسفانه هنوز در قفسه های کتابخانه ها خاک می خورند کمی آشنایان به علم نجوم و بی توجهی که از زمانهای قبل به این علم شده است علاقمندان را مایوس ساخته و تلاش آنان به جایی نمی رسد ....

638498e140065.jpg

برداشت و گزیده ای از مقدمه ابن خلدون

آلبرت نصری

نویسنده این کتاب دکتر آلبرت نصری استاد فلسفه دانشگاه بیروت است . این کتاب مشتمل است بر تجزیه و تحلیل نظریات ابن خلدون درباره فلسفه اجتماع و قوانین حاکم بر آن .

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

57ba999b0968d.PNG

تجلي طب در ادبيات كهن

مریم السادات اسعدی

اين مقاله، با تحقيق و تفحص در مثنوي معنوي، ديوان شمس، خمسه نظامي، ديوان خاقاني، بوستان سعدي و تمامي آثار منظوم عطار فراهم آمده است؛ بدين ترتيب که ابتدا، ابياتي را که به نحوي با طب ارتباط داشته استخراج کرده، سپس با مراجعه به کتب معتبر طب قديم، اطلاعات مربوط به هر بيت را جمع آوري نموده‌ايم. ذکر اين نکته لازم است که در برخي ابيات، خواص طبي يک ماده و يا گياهي دارويي مورد نظر شاعر بوده است و در برخي ديگر، صحبت از نوعي بيماري، عوامل و علايم آن و يا شيوه درمان آن مرض به ميان آمده است و در بعضي موارد نيز با مسايل متفرقه طب روبه رو هستيم. گفتني‌ها در اين نوشتار، تحت چهار عنوان کلي: «طب و درک مفاهيم شعر»، «طب و تصوير آفريني»، «طب و تمثيل» و «طب و مضامين شعر» به بيان در آمده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی ادبی
مقاله
56b04eaad7d13.PNG

بررسی دیدگاه‌های عرفانی رشیدالدّین میبدی در آیات مربوط به «زن» در کشف‌الاسرار

مریم السادات اسعدی

بخش زیادی از آیات قرآن کریم به ذکر مسائل زنان ـ از جمله حقوق و وظایف و احکام شرعی و فقهی آنان ـ اختصاص دارد. علاوه بر آن، در برخی سوره‌ها از زنانی نام برده یا به زنانی اشاره شده است که در ماجراهای تاریخی و پدید آوردن قصّه‌های قرآنی، نقش‌آفرین بوده‌اند. در تحقیق حاضر، آن دسته از آیات قرآنی مرتبط با زن ـ که در نوبت سوم کشف‌الاسرار مطرح شده ـ از جهت نوع تأویل و دیدگاه‌های صوفیانه، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، به شیوه توصیفی ـ تحلیلی بررسی و نقد شده است. مجموع بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشتر تأویل‌های میبدی در این‌گونه آیات، از نوع تطبیقی است و او تلاش می‌کند از رهگذر آیات، بدون توجّه به جنسیّت زن، مبانی و اصول عرفان و تصوّف را واکاوی کند و اندیشه‌های صوفیانه خود را بگوید. در این میان، نحوه نگرش میبدی به منزلت و جنس زن مشخّص است؛ چراکه صرف نظر از برخی موارد، نگرش وی اکثراً با نگاهی مهرآمیز و گاهی با ترحّم همراه است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عرفانی
مقاله