کتابخانه مجازی ادبیات

شعر با زبان فارسی پیوند دیرینه دارد. قدیمی ترین متون فارسی،‌ سروده های مذهبی زردشت، آموزه های اخلاقی و فلسفی (گاته ها و یشت ها) به شعر از زبان اوستایی باقی مانده اند. شعرهای دوره های ساسانی و اشکانی نیز گواه بر شعر و شاعری نزد ایرانیان است. با اسلام زبان پهلوی یک باره از بین نرفت و تا قرن هفتم در لهجه های محلی باقی ماند. در زمان سامانیان نیز زبان دری یا پارسی زبان رسمی شد و شعر و ادب فارسی رونق گرفت. شاعرانی چون کسایی، فرخی، دقیقی، شهید بلخی و ... مربوط به همین دوره یعنی سده چهارم هستند. با این همه ابیات کم و پراکنده ای از آنان به دست ما رسیده است. با وجود اینکه همین تک بیت ها، در تحقیقات زبان شناسی و تحول و تکوین آن سودمند است اما معیار داوری درباره شعر شاعران نمی شود. دکتر احمد اداره چی گیلانی در تحقیقی پنج ساله شرح حال مختصری از پنجاه شاعر همعصر رودکی را از میان متون، فرهنگها و تراجم را فراهم آورده و در پایان کتاب نیز فهرست اعلام، شهرها، رودها و کوه ها، فهرست کتاب ها و مجلات و مآخذ کتاب تهیه شده است. این اثر تحقیقی، در سال 1370 ش توسط بنیاد انتشارات موقوفه دکتر محمود افشار به طبع رسیده است.