کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب جوامع احکام‌النجوم اثر ابوالحسن علی بن زید بیهقی، معروف به ابن فندق، یکی از آثار ارزشمند منثور قرن ششم هجری و پیش از حمله مغول است. در این پژوهش به بررسی واژه‌ها و ترکیب‌های خاص این کتاب پرداخته‌ایم. نثر کتاب مرسل و متمایل به نثر بین مرسل و فنی است.

کتاب جوامع احکام‌النجوم اثر ابوالحسن علی بن زید بیهقی، معروف به ابن فندق، یکی از آثار ارزشمند منثور قرن ششم هجری و پیش از حمله مغول است. در این پژوهش به بررسی واژه‌ها و ترکیب‌های خاص این کتاب پرداخته‌ایم. نثر کتاب مرسل و متمایل به نثر بین مرسل و فنی است.

متون کهن، به ویژه متون پیش از حمله مغول، همچون گنجینه‌هایی از واژه‌ها و اصطلاحات، پشتوانه‌ای استوار برای زبان فارسی امروز به شمار می‌آیند. گونهکهن بسیاری از واژه‌ها را می‌توان در این متن بازجست. بسیاری از واژه‌ها، که امروز نشان آنها را تنها می‌توان در فرهنگ‌های لغت جست، در متن‌های قدیمی یافت می‌شوند. حتی گاهی می‌توان واژه‌هایی در این کتاب‌ها پیدا کرد که در فرهنگ‌های موجود اثری از آنها نیست. در این میان، جایگاه متن‌های کهن علمی، از آن روی که سرشار از اصطلاحات علمی‌اند، در روزگاری که نقش زبان فارسی به عنوان زبان علمی در هجوم واژه‌های دانش‌های گوناگون رو به ضعف می‌نهد، در خور توجه است. درست است که بسیاری از مفاهیم دانش‌های قدیم امروز نادرست و خرافی به شمار آمده و منسوخ شده است، اما می‌توان از واژه‌های علمی کهن به عنوان قالب و ظرفی برای مفاهیم علمی روز استفاده کرد.