کتاب حاضر مجموعه مقالاتی در نقد و بررسی اشعار و زندگینامه و همچنین موضوعات و موتیف هایی خاص از اشعار رودکی می باشد. مقالات متعدد این کتاب به بررسی تاریخی، ادبی، دینی، بلاغی، موسیقیایی، جامعه شناسانه، ساختارشناسانه و تطبیقی اشعار رودکی می پردازند. رودکی را پدر شعر فارسی می نامند از این روی این پژوهش اهمیت بیشتری می یابد چراکه رودکی جایگاه بالا و والایی از حیث این لقب در ادبیات فارسی دارد و لازم است تحقیقاتی اینچنین بس بیشتر بر اشعار او صورت پذیرد. این کتاب که حاوی مجموعه مقالاتی در مورد رودکی، شاعر با آوازه ی ادبیات فارسی از جنبه ها و ابعاد مختلف شعری می باشد در سال 1387 توسط انتشارات موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی منتشر شده است.
جای افسوس است که ما از حیات مرحوم میرزاآقاخان کرمانی و تشبئات و عملیات سیاسی او چیز زیادی در دست نداریم جز آنچه چندین مولف از روی یکدیگر با فرق های جزئی استنساخ کرده و هیچ چیز تازه ای تتبع ننموده اند. بنابراین بهتر آن می دانیم که بجای اینکه در این تذکر سی ساله دوباره به نقل همان عبارات اکتفا کنیم به تشریح و تدقیق نظریات و افکار سیاسی و اجتماعی او داخل شده و بسیاری از مسایل را که در حق او تاریک است روشن نماییم. میرزا آقاخان از حیث سرنوشت نویسندگی خیلی شبیه به خیام است که آثارش بواسطه بغض و نفرت مخالفین متروک و بدون مطالعه آنها با تیر اتهامات به جهل و نادانی منسوب شده است. ولی همانطور که اینک پس از شش هفت قرن خیام میرود جای خود را در ادبیات و فلسفه مشرق و مغرب باز کند میرزاآقاخان هم روز به روز مشهورتذ می شود و یکی بعد از دیگری آثار و تالیفاتش به طبع میرسد و کم کم همان طبقات منوره که با او مخالف بودند مجبورند در اطراف او قلمفرسایی کنند...
دیوان بینش در سه جلد چاپ شده است. جلد اول اشعاری که از سال 1277 تا 1299 سروده شده؛ جلد دوم آنچه از 25 شهریور 1320 به بعد تراوش یافته و خواهد یافت. اشعاری که تا سال 1277 سروده شده و کودکانه بوده و هزلها و هجوهای زننده و آنچه با مقتضای وقت ناسازگار تصور شود به چاپ نمی رسد. چاپ جلد دوم به مناسبت اینکه راجع به دوره اختناق ادبی و سیاسی بوده و بیشتر مورد توجه جامعه است بر قسمتهای دیگر مقدم خواهد بود.
ابوعبدالله جعفر بن محمد رودکی از ارکان مهم شعر فارسی است تا بدان حد که او را پدر شعر فارسی لقب دادهاند. بیشک این جایگاه مهم در سایه طبع بلند و اندیشه خلاق او به دست آمده است. بازتاب این ویژگیها به جز دیگر توانمندیهای او در عرصه هنر موسیقی مرهون اشعار والای او بوده است که امروزه متأسفانه با وجود فراوانی آن، جز ابیاتی اندک باقی نمانده و همین مقدار مبین چیرگی و توانایی او در ادب فارسی است. این مجموعه مقالات حاصل سخنرانی استادان زبان و ادب فارسی است که در همایشی به مناسبت بزرگداشت هزاروصدمین سال وفات این شاعر بلندآوازه ارائه شده است.
كهن الگو، آركي تايپ يا صورت ازلي جنبههاي ناشناخته و پيچيده، ضمير ناخودآگاه جمعي است كه از آغاز تولد با آدمي همراه بوده است تا آنجا كه به نظر ميرسد موروثي باشد. صورتهاي كهن الگويي در بخش ناخودآگاه ذهن نهفته است و خاستگاه و زيربناي اسطورهها به شمار ميرود؛ با نمادها ارتباطي تنگاتنگ دارد و در روياها، كشف و شهودهاي شاعرانه و پيامبر گونه و حتي روان پريشيها بروز ميكند. هنرمند و شاعر با استفاده از همين مفاهيم در حالات ذهني خاص، كه به نوعي شهود ميماند، همراه با تخيل به خلق اثر ميپردازد و متناسب با استعداد هنري و توانايي خدا دادي خود به طور ناخودآگاه جامهاي بر تن اين مفاهيم ميپوشاند. شعر يكي از پهناورترين عرصههاي تجلي اين كهن الگوهاست. در اين مقاله كوشيدهايم روش به كارگيري و كاربري برخي از كهن الگوها را در شعر شاعر تواناي معاصر، «مرحوم زنده ياد خانم صفارزاده» به اختصار بررسي و تحليل كنيم. پركاربردترين كهن الگوها در شعر صفارزاده عبارت است از: آب، درخت، زن، ماندالا، اعداد، رنگها و ... كه از اين ميان دو كهن الگوي آب و درخت مورد بررسي قرار ميگيرد.