مثنوی به سبب ساختار داستانیاش، همواره مورد توجه بوده است. شاید شخصیتپردازیهای مبتنی بر عناصر داستانی، این اثر بیبدیل عرفانی را به یک شاهکار ادبی تبدیل کرده است؛ چراکه پرداختن به نقشآفرینی پدیدههای غیرانسانی، خصوصاً شخصیتهای جانوری و شناسایی کارکردهای مثبت یا منفی و رمزگشایی از آنها، به ما در درک مفاهیم پیچیده مثنوی کمک شایانی میکند. بنابراین داستانهای مثنوی فقط وسیلهای در خدمت تفهیم و شرح مفاهیم انتزاعی و عرفانی یا اخلاقی نیستند، بلکه این داستانها با ساختار ویژة مبتنی بر عناصر داستانی حیطههای «معرفتشناسی»، «انسانشناسی»، و «هستیشناسی» را نیز دربردارند. در این مقاله، سعی شده است به تحلیل و بررسی داستانهای مبتنی بر شخصیتهای جانوری در مثنوی، مطابق با معیارهای منتقدان ادبی معاصر درباره عناصر داستانی، پرداخته شود تا معلوم شود که مولوی، با وجود فاصله زمانی بسیار با عصر ما، به رعایت و کاربست بسیاری از عناصر داستانی مثل شخصیتپردازی، طرح (پیرنگ)، نوع داستان، گفتوگو، درونمایه، و شیوه روایت پایبند بوده است.
کتاب حاضر مشتمل بر دو گفتار به زبان فرانسوی، به خامه توانای استادان گرامی دکتر صفا و لیوه روسای محترم دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و استراسبورگ و یک مقدمه از نویسنده در معرفی کامل نسخه خطی کتابخانه ملی و دانشگاهی استراسبورگ و شرح یکصد و شصت و هشت بیت از مثنوی گلشن راز که متاسفانه شارح عارف آن تاکنون ناشناخته مانده است. و در آخر تعلیقاتی که برای حل مشکلات و توضیح و تعریف لغات و مصطلحات عرفانی و فلسفی به کوشش نویسنده فراهم گردیده است.
این کتاب اشعار فارسی سیدجعفر موسوی حاوی الف) دو مثنوی در بحر خفیف-مخبون محذوف-یکی تحت عنوان (حدیث نفس) شامل موضوعات مختلف در حدود (1723) بیت، و دیگری (بالاخانه غمها) که از نوشته نویسنده معروف (مصطفی لطفی منفلوطی مصری) برداشته شده است و در حدود (303) بیت می باشد. ب) غزلیات ج) متفرقات د) قطعات