ارتباط زبان و تفکر موضوع مورد مطالعه از دیدگاه علوم گوناگون است. فلسفه تحلیلی، که زبان، اصلی‌ترین موضوع آن است، از جمله به چگونگی چنین رابطه‌ای می‌پردازد. یکی از بهترین نمایه‌های مطالعه این رابطه گفتار افرادی است که یا زبانشان دچار مشکل است یا تفکرشان. بنابراین، گفتار هذیانی آن دسته از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، که هیچ مشکل زبانی ندارند و فقط دچار اختلال فکر هستند، از بهترین موارد برای این منظور به شمار می‌آید. هدف مقاله پیشِ رو ارائه تحلیلی بر پایه فلسفه تحلیلی از رابطه زبان و تفکر چنین بیمارانی است که در توهم شنیداری کلامی و گفتار هذیانی آنان آشکار می‌شود. در چهارچوب فلسفه تحلیلی، فلسفه ذهن به حالات و کارکردهای ذهن می‌پردازد و، در آن، نظریه ذهن مطرح می‌شود که اختلال، در آن، هم به توهم می‌تواند بینجامد، هم به هذیان. توهم شنیداری کلامی و هذیان، که هر دو ساختار گفتاری دارند، ناشی از پدیده گفتار درونی هستند.

منابع مشابه بیشتر ...

5fbe202ec5b43.png

زبان و ذهن؛ روان ـ زبانشناسی

جین ایچیسون

روان‌شناسی در دهه 1960 متحول شد و از مطالعه رفتار به مطالعه فرایندهای ذهنی گرایش پیدا کرد. در دل این تحولات، روان‌شناسی زبان نضج گرفت. روان‌شناسان زبان از فرضیه‌هایی که امروزه ساده‌لوحانه به نظر می‌آیند، آغاز کردند و با کشف روزافزون پیچیدگی‌های زبان به پیچیدگی‌ امروز رسیدند. در این کتاب زمینه‌های عمده علم روان‌شناسی زبان به اختصار و به زبانی ساده توضیح داده شده است. مطالعه این کتاب می‌تواند برای دانشجویان رشته‌های زبان‌شناسی و روان‌شناسی سودمند باشد.

5fafbd3776636.png

زبان، سوسور و ویتگنشتاین؛ چگونه می‌توان با واژه‌ها بازی کرد

روی هریس

زبان همیشه از مضمون‌های مهم اندیشه و تحلیل، خواه در فلسفه و خواه در بررسی‌های مستقل زبان‌شناختی بوده است. اما در قرن بیستم شیوه برخورد با آن تفاوتی ماهوی یافت و این تفاوت عمدتاً مدیون کارهای دو نفر است: سوسور و ویتگنشتاین. آثار این دو بر تفکر درباره زبان تأثیری تعیین‌کننده نهاد و موضوع بحث‌ها و تفسیرها و بررسی‌های گسترده‌ای شد. این کتاب از معدود آثاری است که به مقایسه دیدگاه‌های این دو اندیشمند پرداخته و تفاوت‌ها و نیز نزدیکی‌های جالب توجه افکار آنان را که البته مستقل از هم تکامل یافتند، نشان می‌دهد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

581a408d25996.PNG

سهراب سپهری و والت ویتمن: همسفران روشنی

شهلا رقیب‌دوست

مقایسه دو شعر بلند «صدای پای آب» «سهراب سپهری» و «والت ویتمن» نشانگر ذهنیت روانی و اخلاقی این دو شاعر است. اگر چه تأثیر دیدگاه ویتمن بر این شعر سپهری کاملا مشهود است، اما این تأثیرگیری به ورای یک تقلید ساده قدم می‌نهد و بارتابی از ساختار تازه در شعر و سرودن شعر است. این دو شعر که روایتی از سیاحت این دو شاعر است، بیانگر تجربیات درونی و برونی و مشاهدات این دو در مسیر روشنایی، حقیقت و وحدت است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله
57ceefff777ad.PNG

تولید اسم‏های ساده و مرکب در بیماران زبان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌پریش فارسی‏زبان

شهلا رقیب‌دوست

در پژوهش حاضر، اختلال‏های کنشی را در بیان شفاهی اسمهای ساده (مانند کتاب)، مرکب فعلی (مانند کمر‏بند) و مرکب غیر‏فعلی (مانند کتاب‏خانه) زبان فارسی در دو بیمار زبان‏پریش بروکا و یک بیمار ترانسکرتیکال حرکتی، به‏صورت موردی و با استفاده از آزمون‏های نامیدن در مواجهه و تکرار مطالعه می‌کنیم تا روی‏کرد استفاده‏شده از‏سوی آنها را در تولید این اسم‌ها مشخص کنیم. در این مطالعه، تفاوت معناداری بین خطا‏ها در کاربرد اسم‏های ساده و مرکب و نیز بین نوع خطا و هسته نحوی و معنایی اسم‌های مرکب دیده می‏شود؛ در صورتی که بین میزان خطا و مقوله دستوری سازنده اسم‌های مرکب فعلی و غیر‏فعلی، ارتباط معناداری وجود ندارد. بیماران اسمهای ساده را به‏صورت کلی، اسم‌های مرکب را در آزمون تکرار به‏صورت تقطیع و در آزمون نامیدن، هم به‏صورت کلی و هم به‏شکل تجزیه به اجزای سازنده پردازش کرده‏اند.

دستور زبان/دستور زبان فارسی
مقاله