کتیبههای سغدی سند علیا مجموعهای است شامل بیش از 700 سنگنوشته به زبانهای پارتی (2 مورد)، فارسی میانه (2 مورد)، بلخی (2 مورد)، و بقیه به زبان سغدی و نیز نقش برجستههایی، که بر روی سنگهایی در کناره این رودخانه کنده شدهاند. بر روی بیشتر این سنگنوشتهها، نام بازرگانان سغدی حک شده است که زمانی از این مکان دیدار کردهاند. این کتیبهها متعلق به قرن سوم تا ششم میلادی است. وجود نامهای فارسی میانه نظیر شاپور، کرتیر، و پاپک در میان نامهای سغدی زمانی نزدیک به دوره ساسانی (نیمه قرن سوم تا هفتم میلادی) را تأیید میکند. در این مقاله، ابتدا نامهای خاص مشترک بین کتیبههای سغدی و کتیبههای ایرانی میانه غربی (پهلوی ساسانی ـ پهلوی اشکانی) مشخص شده، و سپس شباهتها و ناهمانندیها در پایان هر نام آورده میشود.
استان پارت بخشی از قلمرو هخامنشیان بود که شمال خراسان و بخش هایی از ترکمنستان کنونی را شامل می شد. پس از سقوط هخامنشیان، پارت تحت تسلط سلوکیان و پس از آن اشکانیان قرار گرفت. زبان پارتی که به نام های پهلوی، پهلوانی و پهلوی اشکانی نیز خوانده می شود، از زبان های ایرانی میانه و در واقع گونه تحول یافته زبان های ایرانی باستان محسوب می شود. کتاب پیش رو توسط دکتر حسن رضایی باغ بیدی (1345-) استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران تالیف شده است که پس از مقدمه ای درباره پارت و اشکانیان، زبان پارتی و آثار برجای مانده از این زبان به آواشناسی، اسم، صفت، ضمیر، عدد، قید، پیشوندها و پسوندها، کلمات مرکب، حروف و اصوات و فعل در زبان پارتی پرداخته است. این کتاب در سال 1381 توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی و نشر آثار به چاپ رسیده است.