کتابخانه مجازی ادبیات

در این کتاب شرح حال تمام عرفای کرمانی و منتسب به کرمان از منابع گوناگون استخراج و برای هریک سرگذشتی موجز که شامل نکات و خطوط اصلی حیات آنان باشد نوشته شده است چنانچه شیوه زندگینامه نویسی جدید است؛ همچنین برای رعایت اختصار و ایجاز از ذکر کرامات عرفا صرف نظر شده و البته چون منابع مربوط به زندگینامه هریک از عرفا ذکر گردیده است علاقه‌مندان به بسط و تفضیل و شرح کرامات و مقامات می‌توانند به آن منابع مراجعه کنند بسیاری از عرفا شعر نیز می‌سروده‌اند و صاحب دیوان و منظومه بوده‌اند، تنظیم و شرح حال عرفای کرمان در این کتاب به دوگونه ممکن بود: یکی ترتیب تاریخی، یعنی اینکه سرگذشت افراد مختلف بر اساس زمان و قرن حیاتشان و با ملاحظه تاریخ فوت آنها تنظیم گردد، و دیگر ترتیب الفبایی بر اساس نام یا لقب مشهور آنان، ترتیب تاریخی به علت آنکه تاریخ وفات و حتی قرن و زمان حیات عده‌ای نامعلوم بود با دشواری‌هایی مواجه می‌شد، لذا ترتیب الفبایی برگزیده شد، بدین نحو که سرگذشت عرفا به ترتیب نام یا لقب و نسبت منظم شده و منابع و مآخذ سرگذشتنامه نیز به اختصار ذکر گردیده و در پایان کتاب مشخصات کامل مراجع و منابع آمده است.

درون‌مایه اصلی این کتاب فرازونشیب‌هایی است که تصوف طی 250 سال از نیمه سده هجدهم تا نیمه سده بیستم میلادی در جهان اسلام پیموده است و مواضعی که متصفوه در رویارویی با تحولات اجتماعی و سیاسی و پدیده‌های جدید در این دو سده اختیار کرده‌اند. سخن از تلاش‌های خصمانه‌ای است که در طی این مدت برای بیرون راندن صوفیان از صحنۀ جوامع اسلامی صورت گرفته و کوشش‌هایی که صوفیان برای حفظ هویت خود بدان دست زده‌اند. حوزۀ بررسی کتاب گسترۀ جغرافیایی وسیعی است که دامنۀ ن از مراکش و غرب آفریقا تا مصر و سودان و از قفقاز و ترکیه تا هندوستان کشیده شده است، گرچه در این میان جای پاره‌ای از خاستگاه‌های اصلی تصوف یعنی عراق و ایران تقریباً خالی است. «ضدتصوف» در این کتاب طبعاً به دو معنا گرفته شده است: ضدیت از درون و ضدیت از بیرون.