کتابخانه مجازی ادبیات

لغات و اصطلاحات شاهکارهای ادبیات فارسی مثل کلیله و دمنه، کتب فارسی وزارتی، فارسی چهارم دبیرستان، گلستان و بوستان سعدی و اصطلاحات عرفانی، غزلیات خواجه حافظ به ضمیمه سودمندترین قواعد املاء و انشاء که توسط اکبر ترابی در سال 1334 توسط انتشارات بنگاه مطبوعاتی اپیکور و کتابفروشی معرفت منتشر شده است

کَلیله و دِمنه نوشتهٔ ویشنا سرما کتابی است از اصل هندی که در دوران ساسانی به زبان پارسی میانه ترجمه شد. کلیله و دمنه کتابی پندآمیز است که در آن حکایت‌های گوناگون (بیشتر از زبان حیوانات) نقل شده‌است. نام کتاب از دو شغال به نام «کلیله» و «دمنه» گرفته شده که قصه‌های کتاب از زبان آن‌ها گفته شده‌است. بخش بزرگی از کتاب اختصاص به داستان این دو شغال دارد. اصل داستان‌های آن در هند و در حدود سال‌های ۵۰۰ تا ۱۰۰ پیش از میلاد به وقوع می‌پیوندند. مجتبی مینوی دربارهٔ این کتاب می‌گوید: کتاب کلیله و دمنه از جمله آن مجموعه‌های دانش و حکمت است که مردمان خردمند قدیم گرد آوردند و «به هرگونه زبان» نوشتند و از برای فرزندان خویش به میراث گذاشتند و در اعصار و قرون متمادی گرامی می‌داشتند، می‌خواندند و از آن حکمت عملی و آداب زندگی و زبان می‌آموختند. کلیله و دمنه در واقع تألیفی است مبتنی بر چند اثر هندی که مهم‌ترین آن‌ها پنجه تنتره به‌معنی پنج فصل و به زبان سانسکریت است که توسط فیلسوف بیدبا و به‌دستور پادشاه هندی دبشلیم نوشته شده‌است. در روایات سنتی برزویه «مهتر اطبّای پارس» در زمان خسرو انوشیروان را مؤلف این اثر می‌دانند. نام پهلوی اثر کلیلگ و دمنگ بود. صورت پهلوی این اثر هم‌اکنون در دست نیست و در طول سالیان از بین رفته‌است؛ اما ترجمه‌ای از آن به زبان سریانی امروز در دست است. این ترجمه نزدیک‌ترین ترجمه از لحاظ زمانی به تألیف برزویه است.

يکي از مهم‌ترين جلوه‌هاي عرفان در ميان اديان و مکاتب مختلف معرفتي، «حقيقت‌جويي» عارفانه سالکان طريقت و ناتواني انسان جست وجوگر از درک ذات آفريدگار دو عالم است، موضوعي که از ديرباز در تاريخ عرفان و فلسفه، به ويژه در مقوله معرفت‌سنجي (اپيستومولوژي) و هستي‌شناسي (انتولوژي) جايگاهي مهم و بحث انگيز داشته و ذهن و زبان بسياري از اهل تحقيق و معرفت را به خود مشغول داشته است. بر همين اساس، برآنيم اين موضوع (حقيقت‌جويي عارفانه) را با نگاهي تطبيقي به عرفان اسلامي و بودايي، با توجه به برخي سروده‌هاي عرفاني سهراب سپهري، بررسي و در مورد آن بحث کنيم.

يکي از مباحثي که در شعر معاصر، بويژه در اين چند دهه اخير، مورد توجه اهل تحقيق قرار گرفته و آثاري ارزشمند بدنبال داشته است، مبحث «نقد ادبي» است. در انواعي که براي نقد ادبي برشمرده‌اند، نوعي از نقد به نام «نقد اجتماعي» مطرح است که در آن منتقد با رويکردي اجتماعي و مسوولانه، بويژه از منظر «ادبيات ملتزم» يا «متعهد»، به آسيب‌شناسي جامعه مي‌پردازد و بر آن است تا با بيان واقعيت‌هاي تلخ جامعه و دردهاي آن، مخاطبان را به تامل وادارد و از اين طريق آنها را در رسيدن به دواي اين دردها ياري دهد. (فرزاد، 1378، 71) از موضوعاتي که در نقد اجتماعي جامعه ايراني بايد با حساسيت ويژه‌اي بدان پرداخت، معضل رواج خرافات و جهل و ناداني در شعر معاصر ايران از آغاز مشروطيت تا سال 1357 است. معضلي دردناک که متاسفانه با تمام اهميت آن چندان بطور جدي مورد توجه و تحقيق پژوهش‌گران ادب معاصر قرار نگرفته است. همين امر ما را بر آن داشت تا اين موضوع را در شعر معاصر شعر دوره مشروطه و دوره نيمايي مورد تحقيق و بررسي قرار دهيم. در اين مجال کوتاه، برآنيم تا به عنوان پيش زمينه بحث، بطور اجمالي و گذرا به ريشه‌يابي اين معضل بزرگ اجتماعي در تاريخ گذشته و معاصر اين سرزمين بپردازيم، آن گاه با آوردن شواهد و نمونه‌هايي از شعر معاصر، آن را مورد تجزيه و تحليل قرار دهيم.