در این پژوهش، ضمن بیان اهمیت اختصار‏سازی و ویژگی‌های آن در زبان فارسی، با ذکر نمونه‌هایی از خط میخی فارسی باستان و خط پهلوی، قدمت این فرایند واژه‌سازی را در زبان‌های ایرانی نشان داده‌ایم و با معرفی دو اصل اقتصاد و کم‌کوشی و رابطۀ آنها با زبان، و نیز بیان دیدگاه زیف (1949) و مارتینه (1962)، این فرایند را توجیه‌پذیر دانسته‌ایم. اصل اقتصاد نقش بسیار مهم و تعدیل‌کننده‌ای در زبان دارد؛ به طوری که هر‏گونه تغییر غیر‏اقتصادی که در صرف انرژی و تلاش، هزینۀ زیادی را بر نظام تحمیل کند و مانع فهم باشد، به‏ طور خودکار حذف و یا از آن اجتناب می‌شود. طبیعت اقتصاد، معیاری برای تنظیم تمامی جنبه‌های رفتار بشری است و اصل کم‌کوشی آن را کنترل می‌کند. در یک فرایند پویا مثل تغییر زبانی، کلمه‌ها پیوسته در‏ حال کوتاه‌شدن، پس‌و‏پیش شدن، حذف‌شدن، قرض‌گیری و دگرگونی معنایی هستند. این رخداد در تمامی زبان‏‌ها طبیعی است و زبان فارسی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این مقاله، با ذکر نمونه‌هایی از اختصار‏ات حک‌شده بر سکه‌های ایران باستان و اختصار‏ات هُزوارشی نشان می‌دهیم که جدّ زبان امروزی ما از این فرایند واژه‌سازی به خوبی بهره می‌گرفته است.

منابع مشابه بیشتر ...

64dcd6dc60885.jpg

فرهنگ جامع اختصارات انگليسی - انگليسی - فارسی

مرتضی امامی پور

امروزه اختصارات به یکی از اجزای جدایی ناپذیر متون خارجی تبدیل و کالاها کتب مجلات و سایر متون انگلیسی همه به نوعی با آنها عجین شده اند. برای تمامی اشخاص که هرچند گذرا با متون انگلیسی سروکار پیدا نموده باشند، بارها اتفاق افتاده است که به منظور یافتن یک اختصار ساعت ها وقت خود را صرف جستجو در منابع و فرهنگ های عمومی و تخصصی متعدد نمایند، و دردآور زمانی است که با وجود تمامی این جستجوها و اتلاف وقت ها نتیجه ای نیز حاصل نگردد. متاسفانه فرهنگ هایی که اندکی به اختصارات عمومی پرداخته اند، فاقد اختصارات تخصصی می باشند و آنها که اختصارات تخصصی را دارا هستند اختصارات عمومی را از نظر دور داشته اند و در این میان هر دو، تنها به اختصاراتی پرداخته اند که از نگاه مولف مهم می نموده اند و هیچ کدام از جامعیت برخوردار نیستند. همین امر سبب شده تا پیش از پیش ضرورت وجود منبعی جامع که تمامی اختصارات را یکجا گرد آورده باشد احساس گردد فرهنگ حاضر، دقیقا برای پاسخ به این نیاز به رشته تحریر در آمده است. در این فرهنگ سعی بر آن بوده که تمامی اختصارات عمومی زبان انگلیسی و همچنین اختصارات تخصصی رشته های مختلف علوم در حد توان گردآوری شوند. علاوه بر این به منظور غنای هر چه بیشتر کتاب 21 ضمیمه بسیار کاربردی نیز به انتهای کتاب اضافه گردید که برای تمامی علاقمندان زبان انگلیسی به خصوص مترجمین بسیار مفید خواهد بود.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

5866ae966bb66.PNG

انواع فاعل نحوی بی‌آوا در زبان فارسی

کیوان زاهدی

هدف از این مقاله بررسی فاعل نحوی بی‌آوا (pro) و انواع آن در زبان فارسی نوین در چارچوب رویکرد اصول و پارامترهاست. در این مقاله نشان داده می‌شود که pro در زبان فارسی می‌تواند هم ارجاعی و هم غیرارجاعی باشد. غیرارجاعی بودن این مقوله تهی، در زبان فارسی، به ساخت سببی با فعل «دادن» و ساخت متعدی غیرشخصی/غیرارجاعی محدود می‌شود. بدین ترتیب نگارنده پیشنهاد می‌کند که در نظریه پارامترهای رویکرد اصول و پارمترها، در مورد رخداد این مقوله تهی می‌بایست شرطی را ملحوظ دانست که وی آن را «محدودیت عدم بروز مقوله بی‌آوای pro» می‌نامد.

دستور زبان/دستور زبان فارسی
مقاله
5788feaad4ab0.PNG

مأخذ انديشه‌هاي صوفيانه غزالي در كيمياي سعادت (ركن عبادات)

لیلا شریفی

بررسي سرچشمه افكار و و انديشه‌هاي متفكران بزرگ و تعيين ميزان و چگونگي اقتباس ايشان از نوشته‌هاي پيشينيان، ما را در شناخت هر چه بيشتر بنمايه‌هاي فكري آنان كمك مي‌كند. مسلم است كه جستجوي تمامي مآخذ و آبشخورهاي فكري نويسنده ممكن نيست اما جستجو در اين باره تا حد امكان مي‌تواند زيربناي تفكرات او را آشكار مي‌كند. حوزه اين پژوهش، ميزان و چگونگي تاثيرپذيري غزالي در ركن عبادات از آثارپيشينيان از جمله اللمع في التصوف، قوت القلوب، حقايق التفسير، شرح تعرف، رساله قشيريه، كشف المحجوب است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عرفانی پژوهش‌ها/پژوهش‌ در نثر و متون
مقاله