به ترانههای ساده و دلنشین محلی با قالب دوبیتی، در روستاها، شهرها، بنادر، جزایر، سواحل و کنارههای خلیج نیلگون فارس، «شروا»، «شلوا»، «شربه» و «شروند» میگویند.
مجموعه حاضر مشتمل است بر، ترجمه پنج مقاله مستقل از نویسندگان و محققان اروپایی که در باره جنوب ایران به نگارش درآوردهاند .عناوین مطالب و مقالات این مجموعه عبارتاند از1 : میرمهنا و هلندیها :نمونههایی از راهزنی دریایی در خلیج فارس اثر ((جان پری))2 . سفرنامه بوشهر از ((جیمز بیلی فریزر))3 . سفرنامه جنوب ایران به قلم ((سرهنگ لوئیس پلی)). 4 گذری به شهر دریاها، اثر ((برادلی برت))5 . سیاست انگلستان در خلیج فارس از ((ملکم یاپ))6 . کارنامه فرهنگی حاج رجب مصلحیان، بازرگان، فرهنگ دوست و بانی چاپ کتاب حاضر همراه با تصاویری از او و آثار خیریه و نامههای تقدیرآمیز به ایشان.
این کتاب شرح مبازرات و حوادث مربوط به خلیج فارس و حماسه ای است از قهرمانان وطن پرست خلیج فارس به نام "..... و ششصد ناوی دیگر". مولف کتاب صادق جلالی است و در سال 1355 توسط انتشارات مرکز تحقیقات به چاپ رسیده است.
اشعار این مجموعه "در دری در کناره های خلیج فارس" از اندیشمندان و شاعران کناره ها و سواحل خلیج فارس برگزیده شده است. اشعار کتاب بر اساس حروف الفبائی نام خانوادگی شاعر تنظیم شده است و چه بسا شاعری بلندپایه و مشهور به دنبال شاعری نوجوان و تازه کار معرفی شده باشد. مطالب کتاب از دو طریق جمع آوری شده، یا از منابع اعم از کتاب، مجله، روزنامه که در پاورقی به ذکر ماخذ مبادرت شده است یا مستقیما از شاعر دریافت شده است. بعضی شاعران مایل به درج شرح حالشان نبوده اند و شرح حال تعدادی نیز به دست نیامده است.