پرداختن به ذهن و دنیای درونی شخصیتها در ادبیات داستانی از جایگاه ویژهای برخوردار است، بهویژه آنکه این مقوله به ادبیات بُعدی علمیتر و روانشناختیتر میبخشد. در این مقاله ابتدا براساس دیدگاههای روانشناختی، ذهن و قلمرو آن در ادبیات داستانی مورد بررسی قرار گرفته است و تحلیلهایی از داستان جریان سیال ذهن بهویژه از جهت پرداختن به دنیای درونی و ذهنی شخصیتها ارایه شده است و نمونههایی از آثار ایرانی در این زمینه نام برده شدهاند. سپس براساس تحلیل موردی، داستان آینههای دردار اثر هوشنگ گلشیری به عنوان اثری که نویسنده آن به این جنبه از ادبیات توجه داشته، بررسی گردیده است.
نویسنده در مورد این کتاب اینگونه میگوید: در سالهای اختناق و توقیف نوشتهها نویسنده هرچه دقت می کرد طوری مطلب بنویسد که به سانسور گرفتار نشود معذلک بیخطر هم نمیگذشت، از سالها پیش بصورت داستاننویسی بسیاری از مطالب را مینوشتم و پس از آنکه در جرائد آن روز مانند نشریات انجمن تبلیغات اسلامی منتشر میگشت، مستقلا هم به چاپ میرسید. و نخستین کتاب داستانهای اسلامی نویسنده به عنوان "شگفتیها از تاریخ اسلام و جهان" مکرر به چاپ رسید ولی دیگر از جلدهای بعدی خبری نشد. گرچه این چند داستان بایستی جلد سوم میگشت، اما چون جلد دوم که شامل داستانهای جالب و کمنظیر بود معلوم نیست دیگر به دستم برسد یا توفیق گردآوری آنرا از متون مختلف پیدا کنم. این مختصر را بنام جلد دوم تقدیم میدارم.
این کتاب مجموعه مقالات نجف سرکوهی است که شامل سه بخش به نامهای 1. شعر 2. داستان 3. در برابر روایت انحصاری تاریخ میشود. نویسنده در بخشهایی از این کتاب مقالاتی با عنوان: شعر نیما پس از 28 مرداد؛ سپهری، عارفی غریب در دیار عاشقان؛ فروغی تازه در پنج شعر فرخزاد؛ تکرار، فرمالیسم و بحران شعر فارسی و ... را به رشته تحریر درآورده است.
این مقاله نگاهی است انتقادآمیز به اوضاع ویرایش در ایران. در این مقاله، ویرایش به عنوان ضرورتی انکارناپذیر در تولید کتاب بررسی شده ضمن تحلیل اوضاع کنونی ویرایش در ایران و بیان دیدگاههای ناشران و نویسندگان به این فن، چالشهایی را که ویرایش با آن روبروست تبیین شده است. همچنین با رویکردی انتقادی به کتابهایی که درباره ویرایش نگاشته شده، نواقص این نوع کتابها برشمرده شده است.