کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر شامل مجموعه ای از مفاهیم و تعبیرات عرفانی محیی الدین است که بر اساس کتابهای موجود وی، به خصوص فتوحات مکّیه و فصوص الحکم و تفسیر القران و التجلیات الهیه و ترجمان الاشواق تنظیم شده است. برای این کار مدت چهار سال به مطالعه آثار ابن عربی و گردآوری اصطلاحات عرفانی وی و فیش برداری آن پرداخته و پس از آن با مراجعه مجدد به منابع کار ترجمه این اصطلاحات آغاز شد و پس از آن مفاهیم عرفانی را بر اساس حروف الفبا تنظیم و تدوین کرده و در پاورقی هرجا لازم بوده توضیح یا توضیحاتی درباره آن مفاهیم داده شده است.

فصوص الحکم، تألیفِ شیخ اکبر، محی الدین ابن عربی (م560 ه . ق) مهم ترین کتاب در عرفان نظری است. بر این کتاب، شرح های مختلفی نوشته شده که مشهورترین آنها از آنِ علّامه داود قیصری (متوفای 751 ه . ق) است. شرح قیصری از همان آغاز تألیف، مورد قبول اهل عرفان و نظر افتاد و محور بحث و تدریس قرار گرفت. اثر حاضر، همان «شرح فصوص الحکمِ» قیصری است که آیة اللَّه حسن زاده آملی، استاد مسلّم عرفان و فلسفه در روزگار معاصر، آن را تحقیق کرده و تعلیقه های سودمندی بر آن نوشته است.

از میان انبوه آثار و تصنیفات ملاصدرا "مشاعر" علیرغم کوچکی حجم از سودمندترین آثار اوست و در حقیقت بهترین اثری است که در مباحث وجود و هستی شناسی از ملاصدرا بجای مانده است و از همین نظر از دیرباز مورد توجه و اقبال خاص اهل فضل بوده است و شرح و تفسیر بسیار پیرامون آن نوشته شده است. متن مشاعر محتوی بریک دیباچه و دو بخش عمده است و هر موقف مشتمل است بر چند فصل که ملاصدرا آن را "مشعر" نامیده پس هم از جهت ظاهر و هم از جهت معنی این اثر را مشاعر نام گذاشته است. این کتاب مشتمل است بر مباحث وجود، اثبات اصالت وجود و اعتباری بودن ماهیت، اثبات صانع، صفات و آثار حق تعالی، و بیان حدوث زمانی و حرکت جوهریه.

این کتاب، پژوهشی درباره دیوان استیفا و نظام مالیه عمومی در ایران با تکیه بر نظام قدیمی استیفا در عصر اسلامی و نظام دستورالعمل و کتابچه دخل و خرج معمول عصر قاجار از آغاز تا رایج شدن بودجه و برنامه‌ریزی اقتصادی پس از نهضت مشروطیت است که در پی استخدام مستشاران خارجی امثال شوستر و میلسپو و هم‌زمان با الغای نظام تیولداری و مستمری و منسوخ شدن حساب سیاق به ثمر رسید. این کتاب به مثابه مطالعه‌ای تاریخی، به بررسی مدیریت و محاسبه درآمدها و هزینه‌های دولت، انواع مالیات‌های جنسی و نقدی و نرخ مالیاتی و معرفی پرسنل وصول عواید و پرداخت هزینه‌های دولتی می‌پردازد و اصول و قواعد و کم‌وکیف مدیریت و محاسبه درآمدهای عمومی و هزینه‌های دولتی را از آغاز تا اوایل مشروطیت بررسی می‌کند.