کتابخانه مجازی ادبیات

ایران عهد قاجار و پهلوی تحولات تاریخی فراوانی در زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... به خود دیده است؛ اما مقوله تاریخ طب و طبابت و به طور کلی تحولات پزشکی ایران در این عصر، اهمیت ویژه‌ای دارد. این کتاب پژوهش و شرح مفصلی است از فرایند و تبیین تاریخ طب و طبابت و اوضاع بهداشتی ایران در عصر قاجار و پهلوی. جلد اول شامل تاریخچه و کلیات تاریخ طب و گزارش‌های طبی و صحی است و جلد دوم هم شرح حال طبیبانی است که متناسب با شخصیت تاریخی هر کدام از آنان، تنظیم و تألیف شده است. در جلد دوم شرح حال 191 نفر از پزشکان و اطبای این دوره آورده شده است.

موضوع این کتاب دو مطلب اساسی است. یکی هویت تاریخی قهرمانهای داستان عرفانی یوذاسف و بلوهر و دیگری مشابهات و وجوه اشتراک و افتراق داستانهایی که پس از آن در این زمینه در آثار ادبی، عرفانی و فلسفی به پارسی و عربی بین مسلمانان منتشر شده است. مولف کتاب منطق عارفان داستان یوذاسف و بلوهر حکیم سید علینقی امین است که در سال 1375 توسط نشر طیب منتشر شده است.

مقاله حاضر تلاشی است برای معرفی و بررسی قطعه سوم از مجموعه اشعار تأسی از قرآن الکساندر سرگییویچ پوشکین که با الهام از مفاهیم قرآن کریم سروده‌ شده است. نویسندگان بزرگ روسیه با بهره‌گیری از مفاهیم قرآن کریم، آثار جاودانی‌ از خود به یادگار گذاشته‌اند که این آثار، در عین جذابیت برای خوانندگان مشرق‌ زمین، متأسفانه به دلایلی نامشخص، کمتر مورد توجه مترجمان و محققان ایرانی قرار گرفته‌اند. قطعه سوم این مجموعه اشعار تأسی از قرآن پوشکین یکی از بارزترین و زیباترین آنهاست که با الهام از مفاهیم آیات مختلف سوره عبس سروده شده است. در این مقاله، ضمن تحلیل و بررسی قطعه سوم از مجموعه 9 قسمتی تأسی از قرآن‌ وی،سعی شده تا آیاتی از قرآن کریم را که منبع الهام و پیدایش این قطعه‌اند، نشان‌ داده شود. این اشعار بازتاب شرایط روحی و روانی پوشکین در دوران سخت تبعید در شمال روسیه در روستای میخائیلو فسکویه است. او با بهره‌گیری از مفاهیم قرآنی و با سرودن این اشعار، روحیه و امید به آزادی را در خود تقویت می‌کرد.

از ویژگی‌های برجسته داستان‌های آنتون چخوف، نویسنده نوآور روسیه، ساده‌نویسی وکوتاه‌نویسی است. آثارش حجم کم، زبان شیوا و واژه‌های پرمعنا دارند. در این مقاله ابتدا به چگونگی فعالیت ادبی نویسنده و انتشار آثار اولیه وی با اسامی مستعار و سپس به ویژگی‌های محتوایی و نحوه به‌کارگیری کلمات و عبارانی که دارای مفاهیم درونی‌اند اشاره می‌شود، پس از آن ساختار داستان‌های اولیه او "مرگ کارمند"، "چاق و لاغر" و "بوقلمون‌صفت " مورد بررسی قرار می‌گیرند. از ویژگی‌های ساختاری داستان‌های چخوف، می‌توان به وجود قهرمان‌های پشت صحنه که نقشی سازنده در گسترش جریان أثر دارند، اشاره کرد. چخوف در داستان‌های اولیه خود، گاهی بدون اشاره به شکل ظاهری قهرمان و یا با اشاره‌های بسیارکوتاه، یعنی فقط در حد یک یا چند کلمه، به بررسی شخصیت آنان می‌پردازد.