در این مختصر که نوشته خواهد آمد چهار بیت از شاهنامه بررسی میشود و چون در دو بیت حدود فرمانروایی کیخسرو و انوشیروان نموده میشود، این عنوان گزیده شده.
ویژگی اصلی این پژوهش، کنکاش باستانشناسانه و روانشناسانه دربارهی شخصیتها و فضای اجتماعی و سیاسی داستانهای "شاهنامه" است. به باور نگارنده: "شاهنامه دارای دو بخش است که به طور کامل با هم تفاوت دارند. ویژگیهای ساختی، زبان شناسی، جهانبینی و مانند اینها در هر دو بخش چنان ناهماهنگ و ناهمخوانند که میتوان گفت دارای دو اندیشه، دو استعداد، و دو پسند جداگانه و نایکدستاند. برای نمونه در یک بخش سستی و ناپایداری جهان، بنیان جهانبینی است و در بخش دیگر آزپرستی و زیادهخواهی اساس جهانبینی است و در بخش دیگر آزپرستی و زیادهخواهی اساس جهانبینی نویسنده را میسازد؛ ..... بر این اساس میتوان شاهنامه را بر دو بخش جداگانه بخشبندی کرد بخش نخست از آغاز شاهنامه تا پایان شاهنشاهی (= امپراتوری) کیخسرو به همراه داستان رستم و اسفندیار است که شاهنامهی اصلی نامیده میشود و بخش دوم از آغاز پادشاهی لهراسب تا پایان شاهنامه (بدون داستان رستم و اسفندیار) است که آن را شاهنامه افزوده نام نهادهایم. شاهنامهی افزوده نوشتهی فردوسی است؛ اما شاهنامهی اصلی نویسندهی دیگری دارد که باید برای یافتن نامش در تاریخ و تاریخ ادبیات کاوش کرد. کتابی که پیش رو دارید کوشیده تا این نظر را که کل شاهنامه نوشتهی یک تن نیست به اثبات برساند".
شاهنامه فردوسی حماسه ملی این کشور و شناسنامه و کتاب زندگی ملت ماست و خواندن و بهره بردن از آن بر هر ایرانی واجب است. یکی از راههای ورود به این کتاب بزرگ، آشنایی با نقشآفرینان آن است. در اینرو در این کتاب به شرح حال شاهان و پهلوانان این کتاب پرداخته شده است. برای اینکه خواننده علاقمند به خواندن داستانهای هر شخصیت بتواند به متن شاهنامه هم رجوع کند، در فهرست نام کسان با شماره داستان و بیت مربوط به آنان آمده است. شاهنامه به 64 بخش تقسیم شده که در فهرست داستانهای شاهنامه در صفحه 461 شماره و نام هر داستان یا پادشاهی مشخص شده است.
این کتاب دربرگیرنده گزیدهای از شاهنامه است. در بخشهای اسطورهای کتاب یعنی تا پایان پادشاهی کیخسرو کمتر حذفیات صورت گرفته و از اینرو آن بخشها 65 درصد این کتاب را به خود اختصاص داده و تنها داستانهای مشکوک، نامههای شرح جنگها و بیتهایی افتاده که تا حد ممکن زیانی به متن نمیرساند. در بخشهای میانه و تاریخی تیز حذف برّا شده و آنچه سبب خستگی خواننده میشود، در این گزیده نیامده است. باز هم بخت انتخاب با داستانهای دلپسند و زیبا مانند «رستم و اسفندیار»، شرح ایرانگردیهای بهرام گور و پارهای مربوط به دلاوریهای بهرام چوبین یار بوده است.