کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.

یکی از شیوه‌های ابراز نظر در مورد قدرت و نظام سیاسی در دوره پهلوی دوم، سرودن شعر بود. از آنجایی که اختناق حاکم بر جامعه اجازه اعتراض و اظهارنظر صریح را نمی‌داد، بسیاری از افراد با استفاده از صنایع ادبی، چون کنایه، ایهام و ... در قالب شعر مخالفت خویش را با وضعیت موجود اعلام می‌کردند. از طرف دیگر تعدادی از طرفداران رژیم پهلوی نیز به وسیله شعر به تعریف از این رژیم می‌پرداختند. این کتاب اشعار مخالفین و موافقین رژیم پهلوی را با توجه به مبانی فکری آنها مطرح کرده و مضامین و معانی هرکدام را مورد بحث قرار داده است.

در گفت و گو با همکاران «گوهران» گه گاه این موضوع عنوان می‌شد که اگر این مجله با رویکردی جدی به ترانه و ترانه‌سرایی بپردازد، به حضور زنده یک جریان فرهنگی یاری کرده است. امروزه ده‌ها جوان با استعداد به ترانه‌سرایی روی آورده‌اند و مجموعه‌هایی در این زمینه به چاپ رسیده است. اگر یک جریان انتقادی پدید نیاید، و عیب و هنر ترانه‌سرایان جهان بررسی نشود بیم آن می‌رود که همان بی‌رسم و راهی که شعر جوان را گرفتار کرده، دامن‌گیر ترانه‌سرایی نیز بشود. گوهران می‌تواند با چاپ کارهای قابل قبول ترانه‌سرایان جوان و انتقاد سازنده از آثار آنان در حد توان خود زمینه رشد سالم ترانه‌سرایی را فراهم آورد و ظاهرا به قصد شروع کاری در این زمینه، بررسی و نقد دفتر ترانه‌های آقای مهدی قلیزاده را برای بررسی پیشنهاد کرده تا فتح بابی برای ارزیابی کارهای ترانه‌سرایان جوان باشد.