حافظه تصویری ما از انقلاب مشروطیت به عکسهایی از مردانی پرهیمنه با نگاههایی تیز و جدی محدود میشود. قطار فشنگها برسینهها حمایل و تفتگی ـ حتما آماده شلیک ـ در دستها یا بردوشها. سهم زنان از این یادمان عکسهایی است که هرگز گرفته نشدند؛ عکسهایی که اگر گرفته میشدند در ترکیببندی آنها جایی برای سبیل و تفنگ و فشنگ نمیماند. نسلهای بعد اما خاطرههای به جا مانده از حضور زنان در انقلاب مشروطه را با عناصر و ساختمایههای مسلط مردسالارانه درآمیختند، زیر چادر و چاقچورشان تفنگی پنهان کردند. محلهها را با دستخالی آنها قرق کردند، القاب مردانه بر آنها نهادند تا «برای خود مردی شوند». زینب، آن زن تبریزی که ماجرای زندگیش را در زیر میخوانید.
محمد درخشش در مقدمه کتاب خطابه آقای سیدحسن تقی زاده می گوید: در طی سلسله سخنرانی های سال 1337 باشگاه مهرگان به علت آنکه، نهضت مشروطیت ایران قسمت مهمی از تاریخ کشور ما را تشکیل میدهد اینجانب برای روشن شدن نکات تاریک این نهضت تاریخی از دانشمند محترم جناب آقای تقی زاده درخواست نمودم مشاهدات و اطلاعات خودشان را ضمن یک یاد دو سخنرانی در باشگاه مهرگان برای معلمین بیان نمایند و بسیار از ایشان متشکرم که دعوت بنده را قبول فرمودند و در باشگاه مهرگان به ایراد یک سلسله سخنرانیهای مفید و مهم اقدام نمودند.
این کتاب در هشت بخش دربرگیرنده مقالات و نوشتارهایی درباره مطالعات زنان و دیدگاههای فمینیستی است. عناوین بخشهای کتاب بدین ترتیب است: زنان و گلوبالیزاسیون؛ زنان، خشونت و جنگ؛ زنان و زیبایی؛ زن، هنر و ادبیات؛ زنان کارگر؛ بحران در مهاجرت؛ گوناگون؛ و فمینیسم.