در این مقاله 70 دستنویس پهلوی و اوستایی از دیدگاه نسخه‌شناسی‌ مورد بررسی قرار گرفته و تحلیلی اجمالی از برخی نشانه‌ها،آرایه‌ها و آذین‌های‌ به کار رفته در آنها ارائه شده است. این ویژگی‌ها شامل نحوه شماره‌گذاری‌ صفحات، نگارش کلمات آغازین در سرلوح‌ها و چگونگی کاربرد نقطه می‌شود که حروف نقطه‌دار، تک نقطه‌ها، سه نقطه‌ها، شکل‌های ترکیبی با سه نقطه‌ها و چهار نقطه‌ها و استفاده از چند گل به جای سه نقطه و چهار نقطه را در برمی‌گیرد. همچنین به کار بردن شکل‌های ستاره یا گل مانند و شکل‌های حیوانی و انسانی‌ برای تزئین، نشان‌دار کردن حروف و کلمات برای شاخص کردن بخشی از متن، شیوه تصحیح کلمات، سوارنویسی کلمات، کشیده‌نویسی، ضخیم نوشتن برخی‌ کلمات و نیز نشانه‌های فضا پرکن، وارونه‌نویسی برخی کلمات و جدول‌ها مورد بررسی قرار گرفته است.

منابع مشابه بیشتر ...

65268dc1f14b4.jpg

نشانه مولف فارسی: جدول سه رقمی مبتنی بر کاتر - سن‌برن

امیرمسعود نیکبخت جم

این اثر حاوی جدولی است که بر حسب حروف الفبای فارسی تنظیم شده است و به هر حرف از حروف الفبا شماره‌های 111تا 999اختصاص داده شده است .این جدول با توجه به املای زبان فارسی، عرف و اختصاصات کتابداری تدوین شده است و به عنوان ابزار کار کتابخانه‌هایی محسوب می‌شود که از رده‌بندی دیویی استفاده می‌کنند .از این جدول برای نشانه‌گذری کتاب‌ها بر اساس سرشناسه، اعم از شخص یا سازمان و گاه نام کتاب استفاده می‌شود .گفتنی است نشانه اثر یا نشانه مولف از ترکیب حرف اول سرشناسه به اضافه نشانه عددی آن که از جدول استخراج می‌شود به دست می‌آید.

64e21aa7bed5c.jpg

واژه‌نامه‌ی نسخه‌شناسی و کتاب‌پردازی: تذهیب، خط، صحافی، کاغذ، رنگ و مرکب

حسن هاشمی میناباد

در این کتاب فارسي - انگليسي / انگليسي - فارسي تذهيب ؛ خط ؛ صحافي ؛ كاغذ ؛ رنگ و مركب واژه نامه ي نسخه شناسي و كتاب پردازي كه حاصل چهار سال دست و پنجه نرم كردن با واژگان اين رشته است از دو بخش انگليسي به فارسي و فارسي به انگليسي تشكيل شده است . منابع مورد استفاده در تدوين واژه نامه در ميان اين دو بخش آمده است . مقدمه ي كتاب ويژگي ها و مسايل مربوط به واژه نامه و روش تدوين آن را در بر دارد و راهنماي استفاده از واژه نامه شيوه ي بهره گيري از آن و نشانه هاي به كار گرفته در آن را شرح مي دهد . كتاب پردازي صناعتي است كه طي آن كتابي آماده ي استفاده و عرضه به خواننده مي شود . دراين حرفه كارهايي انجام مي گيرد از قبيل رنگ سازي ، صحافي ، خوش نويسي و تذهيب . مجموعه اين اعمال به دست هنرمندان چيره دست متني را در قالبي دلپسند و زيبا در دسترس علاقه مندان مي گذارد .