کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر شرح قصاید منتخب خاقانی بر اساس نسخه دکتر ضیا‌الدین سجادی است .این اشعار در سوگ فرزند، همسر، عم، پسر عم و مقتدای او امام محمد بن یحیی شافعی سروده شده‌اند .در اثر حاضر پس از شرح زندگی خاقانی این مطالب عنوان شده است 1 : معرفی قصیده به همراه معنی لغات، اصطلاحات و استشهاد به نظم و نثر فارسی 2 ; توضیح تلمیحات و اشاره به نکته‌های بلاغی و دستوری 3 ; توضیح مفهوم بیت به همراه معنی مورد نظر شاعر 4 ; پاره‌ای توضیحات حاشیه‌ای به دنبال معنی ابیات; صفحات پایانی به فهرست منابع، آیات قرآنی، احادیث و روایات اختصاص دارد.

اشعار مربوط به هر یک از ائمه در یک فصل گنجانیده شده است فی المثل قصائدی که مربوط به امیرمومنان حضرت علی (ع) می باشد شامل قسمتهای: ولادت، غدیریه، خلافت، عرض اخلاص، منقبت و بالاخره توسل به آن حضرت می باشد. بی گمان این مجموعه حاوی تمام اشعار مذهبی استاد نیست گرچه کوششی شده است که از هر منبعی که در اختیار بود استفاده گردد ولی مسلما تعدادی از آنها از نظر پنهان مانده نظیر قصایدی که در مدح امام جعفرصادق (ع) سروده شده که متاسفانه تاکنون به دست نیامده است. اشعار بسیاری برای آن شادروان چه در ایام زندگانی و چه در سوگش وسیله یاران و دوستدارانش سروده شده که به ذکر معدودی از آنها که در سوگ اوست اکتفا کرده ایم و انعکاس این اشعار صرفا به این خاطر می باشد که خوانندگان گرامی به یاد آرند که او شاعری بود از میان توده مردم.

از محمدعلی خان سدید السلطنه مینابی بندرعباسی (کبابی) (1251-1320) کتابی به نام "مغاص اللئالی و منار اللیالی" باقی مانده است که اکنون با نام "سرزمین‌های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان" به چاپ رسیده است. کتاب مشتمل است بر مطالب متفرقه‌ای درخصوص آداب و رسوم، تجارت، کشتیرانی، وضع سیاسی و حکومتی، مسائل جغرافیایی و اوضاع اجتماعی، راه‌ها و خطوط ارتباطی سرزمین‌های خلیج فارس، مداخلات انگلستان و روسیه در خلیج فارس، تاثیرات انقلاب مشروطیت در خلیج فارس، شرح حوادث و وقایع اتفاقیه و ریشه‌شناسی علل و اسباب وقایع، نقل قطعاتی از شعرای آن نواحی، خودسری‌های شیخ خزعل درخوزستان، ارتباط بصره و خرمشهر، نرخ ارزاق و اجناس، مالیات‌ها و عوارض دولتی و بلدی در سواحل و جزایر خلیج فارس در دو سوی شمالی و جنوبی آن. مطالبی در باب نفت خوزستان، امتیاز دادرسی، امتیاز تلگراف و امثال آن بر ارزش تحقیق کتاب افزوده است. مولف که مردی دقیق و بصیر بوده و کتب و رسالات تحقیقی زیادی درباره‌ی خلیج فارس و دریای عمان و سرزمین‌های دو سوی این دو دریا نوشته است، خود شاهد و ناظر عینی وقایع و حوادث بوده و آن‌چه را از زبان دیگران شنیده یا از کتبی نقل کرده است، دقیق و مستند و نزدیک به واقع است و از بعد مطالعات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی آن سرزمین در طول سده‌ی پیشین قابل اعتنا و اعتماد است.

در مقدمه کتاب ضبط نام دیه‌ها و آبادیهای لارستان آورده شده و با حروف لاتینی نیز برابریهای آن نشان داده شده است. در بخش اول مطالبی که به زبانهای مختلف و در کتابهای مختلف راجع‌به لارستان نوشته‌اند به فارسی نقل و به ترتیب تاریخ و زمان وقایع و حوادث مرتب شده است. و خوانندگان را به حوادث و سرگذشت‌های تاریخی این سرزمین آشنا می‌سازد و در بخش دیگر از رجال علمی لارستان که تا اوائل دوره قاجار در این سرزمین پا به عرصه وجود گذاشته و صاحب تالیف یا تصنیفی بوده و یا در راه دانش گامی برداشته‌اند سخن رفته است.