ماغوط (1934 ـ 2007)، شاعر و نویسنده سوری و از پیشگامان و توسعهدهندگان قصیده النثر در شعر عربی است. او از کودکی با رنج و درد ملت آشنا شد و در دوران نوجوانی، شاهد اشغال فلسطین و اوضاع نابسامان کشورهای منطقه بود. مشاهده این اوضاع، نوعی روحیه تمرد را در شخصیت او به وجود آورد؛ به گونهای که در نوع شعری وی نیز تاثیر گذاشت و به قصیده النثر که نوعی تمرد از قوانین شعر و رعایت وزن و قافیه و عروض بود، روی آورد و از پیشگامان قصیده النثر گردید. او به عنوان یک ناقد اجتماعی به انتقاد از وضع موجود عرب و ضعف و سستی آنها در برابر سلطهجویان و بهخصوص اسراییل پرداخته است و آثار خود آنها را به وحدت و یکپارچگی و مقاومت فرا میخواند. در تمامی آثار او، اعم از شعر، داستان و نمایشنامه، بن مایههایی از مقاومت آشکارا به چشم میخورد. هدف از این مقاله، بیان و ارائه جلوههای مقاومت در آثار ماغوط است که ابتدا به شرح مختصری از زندگی سیاسی، اجتماعی و ادبی ماغوط میپردازد، سپس مظاهر مقاومت را که از مطالعه تمام آثار او استخراج شده، در سه عنوان دعوت به مبارزه و مقاومت، ماغوط و لبنان و ماغوط و فلسطین ارائه میکند و به بیان دیدگاههای او در این مورد میپردازد تا ضمن معرفی وی، حساسیت او را به عنوان یک ادیب عرب، نسبت به مسائل جهان عرب نشان دهد و نقش اشعار و کلمات او را در بیدارسازی ملت برای حفظ عزت و کرامت خود بیان نماید.
این کتاب ترجمه چهار نامه آلبر کامو به یک دوست ظاهرا فرضی نازی است که مقاله ای درباره آثار و آراء و ارزش فکر و هنر نویسنده به آن منضم شده است. این کتاب با نام مقاومت، شورش و مرگ هم منتشر شده که در سال ۱۹۴۵ چاپ شد. کتاب چند نامه به دوست آلمانی با مقدمه ای درباره افکار و آثار کامو ترجمه رضا داوری توسط دفتر مطالعات دینی هنر درسال 1372 منتشر شده است
بسیاری از نویسندگان عرب، اهداف و فعالیتهای صهیونیسم را در فلسطین در آثار مذهبی مورد بحث قرار دادند و نظریات پارهای از آنان بسیار ارزشمند بود. از جمله تفسیر «نجیب عازوری» از تبدیل کشمکش تازه به وجود آمده به مبارزهای جدی بین نهضت صهیونیسم از یکسو و بیداری ملت عرب از سوی دیگر و همچنین پیشبینی او که این کشمکش تا پیروزی نهایی یکی از طرفین ادامه خواهد یافت. در این کتاب به مسئله فلسطین و شعر معاصر عرب در شش فصل پرداخته شده است.
زن و جایگاه او از مهمترین موضوعاتی است که شاعران گذشته وحال بدان پرداختهاند. این موجود لطیف توانسته با وجود ناملایمات فراوان در طول تاریخ به رشد و بالندگی رسیده و تا حدودی آن مقام را که زیبنده جایگاه اوست باز یابد. جمیل صدقی زهاوی شاعر عراقی و ملک الشعرا بهار شاعر ایرانی نیز از این مهم غفلت ننمودهاند و با اندیشه آزاد و هشیار خود در راه سرافرازی زن با یاری قلم حماسهها آفریدهاند. مقاله حاضر ضمن بررسی جایگاه زن در عراق قرن نوزدهم و بیستم و ایران عصر قاجار و پهلوی با ذکر شواهدی از اشعار دو شاعر در این زمینه به این نتیجه میرسد که هر دو شاعر نسبت به این مسئله دیدگاههای مشابهی دارند؛ هرچند مواردی نیز تفاوتهایی بین آنها دیده میشود.
تحولات ناگزير اجتماعي، عرصههاي گوناگون اجتماع از جمله شعر و ادبيات را در بر ميگيرد. در آغاز قرن بيستم کشورهاي گوناگون دنيا به ويژه کشورهاي در حال توسعه نيازهاي جديدي را احساس ميکنند. اين نيازها در ادبيات منظوم و منثور نيز جلوهگر ميگردد. دو كشور ايران و سوريه بعد از جنگ جهاني دوم و تحولات آن داراي مشتركات سياسي و اجتماعي فراواني بودند. از اين رو دو شاعر، يكي در ايران و ديگري در سوريه از شعر به عنوان سلاحي براي بيان مسائل اجتماعي بهره بردند: شاملو و ماغوط. اين هر دو، بهترين قالب شعري براي بيان مسائل اجتماعي را برگزيدند، يعني شعر سپيد يا قصيده النثر. اشعار شاملو و ماغوط مملو از تصاوير اجتماعي است، حتي بيان احساسات در شعر اين دو شاعر بيش از آنكه مبتني بر عواطف شخصي باشد، بر عواطف اجتماعي تكيه دارد. از ديدگاه ادبيات تطبيقي شعر اين دو شاعر از ناحيه نگرش فكري، گونه ادبي و سبك نگارش قابل بررسي است. اين مقاله ضمن بررسي زمينههاي مشترك اجتماعي اشعار اين دو شاعر، كه خاستگاه اصلي و عمده ادبيات تطبيقي است، به اين نتيجه ميرسد كه عناصر اجتماعي نظير آزادي، وطن، انسان، مبارزه با استبداد و ظلمستيزي محور سرودههاي آنان قرار دارد.