کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب در دو باب قواعد نحو عربی را از منظر جنبه شعری بررسی کرده است. باب اول اختصاص به معانی نحو دارد که در آن درباره اسناد، تخصیص، اضافه و اتباع مباحثی مطرح شده است. در باب دوم ذیل عنوان معانی جمله، مباحثی در باب ادات نفی، تأکید، استفهام و طلب، شرط و .... مباحثی ارائه شده است.

تمثیل رویا به گونه‌ای از داستان‌های تمثیلی اطلاق می‌شود که عناصری چون رویاگونی، حضور راهنما، سفر به جهان ماورا، بازگشت به جهان بیداری و بازگویی داستان سفر، به شکل قراردادی در آنها تکرار می‌شود. متن‌های این نوع ادبی ویژگی اسطوره‌ها را دارند؛ بارها در متن‌های پس از خود باززاده شده و با همدگیر در مکالمه‌اند. منشا این نوع داستان‌پردازی، به زمان و مکان معینی محدود نیست و در عالم اسطوره‌ها و قبایل بدوی دور از قلمرو تمدن‌های بزرگ جهان هم نظایری دارد. این نوع ادبی پیش از آنکه حاصل گرده‌برداری تمدنی از تمدن دیگر باشندف به محتوای کهن‌الگویی بشر و تخیل او از مفهوم مرگ و زندگی دوباره وابسته است. با توجه به اینکه این نوع روایت ساختار واحدی دارد و از قراردادهای یکسانی پیروی می‌کند، در این نوشته کوشیده‌ایم ساختار و کارکردهای بیش از بیست روایت از سفرهای روحانی در چهان مردگان را در گستره زمانی و مکانی گوناگون استخراج، مقایسه و ذیل نوع ادبی «تمثیل رویا» دسته‌بندی کنیم.

منظور از واژه‌آرايي با واژه‌هاي همگون، اين است كه اينگونه واژه‌آرايي بر دو يا چند پاﻳه واژگاني استوار است كه به گونه‌اي چشمگير با هم، همگونند. به اين مفهوم كه در ريخت، ساخت، آهنگ و... شبيه يكديگرند. دو واژه «همگون» را دو پاﻳه جناس مي‌ناميم. پيداست كه اينگونه واژه‌ها در عين اينكه از يك‌سو همگوني دارند ناگزير بايد از سويي ديگر ناهمگوني و دوگانگي داشته باشند، در غير اين صورت دو يا چند واژه نخواهند بود و به عنوان يك كلمه با معاني متفاوت در نظر گرفته مي‌شوند. از اين رو با تكرار واژگان، يعني استفاده از دو واژه همگون (دو پايه جناس) آهنگي پديد مي‌آيد كه سبب شكوفايي و تجلي بلاغت مي‌شود و كه فراتر از زير و بم كلمات است. جناس در زبان‌هاي روسي و فارسي داراي گونه‌هاي متفاوتي است كه اين گونه‌هاي متفاوت بر اساس دوگانگي متفاوت دو پايه جناس پديد مي‌آيند و هرگاه اين دو واژه علاوه بر همگوني، داراي دوگانگي نوشتار باشند، با يكديگر جناس لفظي و هر گاه دوگانگي ساختاري باشد، جناس مركب محسوب مي‌شوند. در اين مقاله سعي بر اين است كه با بررسي دلايل بوجود آمدن جناس‌هاي لفظي و مركب در زبان‌هاي روسي و فارسي، اين واژگان را براي خوانندگان ملموس‌تر و قابل درك‌تر كنيم.

در زبان روسي، ويژگي گزاره‌اي در يک جمله مي‌تواند توسط مصدر بيان شود. در اين صورت جمله ساختاري يک رکني خواهد داشت. از آنجايي که مصدر، يک عمل بالقوه را بيان مي‌کند، بنابراين در ابراز معاني مجازي يا غيرمستقيم کاربرد فراوان خواهد داشت. مصدر در جمله يک رکني يا ساختار تک ظرفيتي مي‌تواند بيان‌کننده معاني‌اي چون «ناگزير و قريب الوقوع بودن عمل با مصدر ϬbITb، موافقت اجباري گوينده با نظر مخاطب با مصدر ϬbITb، ناشايست بودن عمل، حالت يا عملي که به طور مستقيم و درک فيزيکي يا فکري/ ذهني انجام مي‌شود، ارزيابي نهاد منطقي از عمل يا حالت» و ... باشد. مقاله پيشِ رو به توضيح معاني نام برده در ساختار جملات مصدر يک رکني مي‌پردازد و طريقه بيان آنها را در زبان فارسي بررسي مي‌کند.