کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب شامل هجده مقاله است که در یک دوره زمانی 36 ساله در نشریه‌های گوناگون فارسی نوشته و منتشر شده‌اند. مقالات بنا بر موضوعی که دارند، در پنج بخش حوزه اساطیر ایران، حوزه دین و مذهب، عرصه عقیده و عمل زنان، اقوام در عرصه تاریخ و فرهنگ و حوزه‌های دانش و فرهنگ و ادبیات تنظیم و تدوین شده‌‌اند. در بخش‌های پنجگانه کتاب، نُه کتاب و یک مقاله بلند به زبان اصلی، ترجمه فارسی چهار کتاب از متن‌های انگلیسی و عربی و چهار کتاب به زبان فارسی از نویسندگان ایرانی بررسی و معرفی و نقد و تحلیل شده‌اند.

این مجموعه مقالات از دو جنبه تحقیقات مربوط به مولانا را در کنار هم قرار داده است: ترجمه‌هایی از محققان ترک را در جوار سخنرانی‌هایی از پژوهشگران ایرانی گذاشته‌اند. از این‌رو هم دوست‌داران ایرانی مولانا می‌توانند از نظرات محققان ترک خبردار شوند و هم ترکان امکان می‌یابند که مقالات ایرانیان را در این زمینه مطالعه کنند. عناوین برخی از نوشتارهای کتاب بدین ترتیب است: رباعیات مولانا/ صائمه اینال صاوی، مسئله تشبیه و تنزیه/ نصرالله پورجوادی، دیداری با مولوی در کتاب فیه‌مافیه/ محمدمهدی رکنی، مقام و تأثیر مولانا در آغاز و گسترش ادبیات ترک در آناطولی/ حسیبه مازی اوغلو، مولانا و نقطه‌نظرهای اساسی وی/ عبدالقادر قزاخان و .... .

فرهنگ، عنصری است که نقش مهمی را در زندگی آدمی ایفا می کند. علم، تکنولوژی، ادبیات، معماری و .. . یا به عبارتی دیگر، تمام عناصری که به دست انسان پایه‌ریزی شده و به وجود آمده، همه در زیر واژه فرهنگ جمع می‌گردند. در تعریف فرهنگ، آنچه باید همواره در مدنظر قرار گیرد، نقش عنصر «انسان» است. زیرا همه چیز با انسان و به خاطر انسان وجود دارد. زمانی که انسان نباشد، فلسفه افلاطون، آثار رافائل، موسیقی بتهوون هیچ کدام جلوه و ارزشی نخواهند داشت. اگر بخواهیم صورت ظاهری فرهنگ چرکس‌ها را مشخص کنیم باید آن را به عنوان فرهنگی که در آسیای مقدم، در منطقه قفقازیه، در طی صدها سال به صورتی خاص و کاملا ابتکاری به وجود آمده، ارزیابی کنیم. این مقاله ترجمه بخشی از کتاب «تاریخ چرکس» است که در سال 1992 م، در استانبول چاپ و منتشر شده است.

قفقازیه یا قفقاز نامی است که از زمان «هرودوت» و «آخیلوس» رایج است. در زمان قدیم سرزمین بین دریای خزر و دریای سیاه، سلسله جبالی که از غرب و شمال‌غربی به شرق و جنوب‌شرقی امتداد یافته با این نام شناخته می‌شد. امروز قفقاز نام سرزمینی است که مرزهای آن از جنوب ایالت «آستراخان» تا اراضی بین رود «دُن» تا مرز کشورهای ایران و ترکیه قرار دارد. سرزمینی چنین پهناور و دارای خصوصیات متفاوت را در بخشی خلاصه نمودن امکان‌پذیر نیست.