نظامی هم‌چون شاعر معاصر خود خاقانی از علوم متفاوت زمان چون نجوم، طب، ادب فارسی و عربی و ... بهره برده است و همین مطلب، باعث دشواری شعر وی شده است؛ علاوه بر این، استفاده از آیات و روایات، بُعدی دیگر از شعر او را روشن می‌کند که سبب آراستگی و تأکید بر اعتقاد دینی شاعر است، از این دیدگاه شعر او، شارحان را بیشتر به تأمّل و تفکّر وا می‌دارد؛ در این مقاله سعی برآنست تعدادی از این ابیات و هدف سراینده از طرح یا اشاره برخی از آیات، مورد بررسی قرار گیرد.

منابع مشابه بیشتر ...

64f48cb77d965.jpg

فرهنگ اصطلاحات علمی (ریاضی، نجوم، فیزیک، شیمی، زمین شناسی، جانورشناسی، گیاه شناسی)

جمعی از نویسندگان

شماره اصطلاحات علمی جدید که در زبان فارسی وارد شده یا معادلی برای آنها در این زبان به وجود آمده روز افزون است و بعضی از این اصطلاحات به صورتهای گوناگون در کتابها و رسالات علمی به کار رفته است. در تالیف این کتاب به معتبرترین و به روزترین کتب علمی انگلیسی و فرانسوی مراجعه شده و نهایت کوشش به عمل آمده تا تعریف مر اصطلاح هرچه کوتاه تر و روشن تر و دقیق تر داده شود. در ثبت اصطلاحات نظر اصلی آن بوده که آنچه در کتابهای علمی و دانشگاهی زبان فارسی آمده است ثبت شود و در هیچ مورد قصد وضع اصطلاح جدید در میان نبوده است. تنها در مواردی که چندین لغت برای معنی واحد در کتابهای مختلف به کار رفته یکی که رایج تر بوده اختیار شده و تعریف اصطلاح در ذیل آن آمده اما کلمات دیگر نیز به جای خود ثبت و به کلمه رایج تر ارجاع شده است. در مقابل اصطلاحات فارسی معادل آنها به زبان انگلیسی و فرانسوی نیز داده شده و در آخر کتاب دو فهرست جداگانه به دو زبان مزبور به ترتیب الفبای لاتینی تدوین یافته است تا از حیث کار مراجعه کننده را آسان کند.

60098c3182869.png

پژوهشی در فرهنگ ایران هخامنشی

نصرت الله بختورتاش

دین ایرانیان دوره هخامنشی، آیین مزدیسنا یعنی دین یکتاپرستی، کیش راستی و آیین بهی بوده است که زردشت وخشور اندیشمند ایران باستان آن را پی‌ریزی نموده بود. در این کتاب که کوششی در فرهنگ ایران دوره هخامنشی است، به دین، طبقات اجتماعی، حقوق، علوم، هنر، پزشکی، آموزش و پرورش و دیگر امور اجتماعی آن دوران پرداخته شده است. یکی از بخش‌های کتاب نیز به بررسی زن در جامعه باستانی ایران اختصاص یافته است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

6114fb69d3c6f.jpg

اخلاق ناصری (نثر 4، بخش 1)

سیدمحمد علوی مقدم

خواجه نصیرالدین طوسی کتاب «اخلاق ناصری» را در سال 633 هجری در زمان اقامتش در قهستان به نام ناصرالدین عبدالرحیم بن ابی منصور محتشم قهستان تألیف کرد. اصل کتاب ترجمه «الطهارة الاعراق» ابن مسکویه رازی است که خود این کتاب در حکمت عملی است. اما خواجه نصیرالدین طوسی که کتاب را از دو قسم دیگر یعنی حکمت مدنی و حکمت منزلی خالی می‌یابد، با توجه به اقوال و آرای دیگر حکما، این دو موضوع را به آن ترجمه می‌افزاید؛ بنابراین کتاب «اخلاق ناصری» شامل سه مقاله است: مقاله اول: در تهذیب اخلاق، مقاله دوم: در تدبیر منازل، و مقاله سوم: در سیاست مدن. اما در این گزیده سعی شده استخوان‌بندی و اسلوب تدوین کتاب محفوظ بماند و از هر فصل، مسائل مهم انتخاب شود، به طوری که سلسله مطالب اساسی از هم گسسته نشود.

نثر/متون کهن/گزیده‌ نظم و نثر
کتاب
5e9ca23c098d5.jpg

برگزیده اخلاق ناصری

سیدمحمد علوی مقدم

خواجه نصیرالدین طوسی کتاب «اخلاق ناصری» را در سال 633 هجری در زمان اقامتش در قهستان به نام ناصرالدین عبدالرحیم بن ابی منصور محتشم قهستان تألیف کرد. اصل کتاب ترجمه «الطهارة الاعراق» ابن مسکویه رازی است که خود این کتاب در حکمت عملی است. اما خواجه نصیرالدین طوسی که کتاب را از دو قسم دیگر ـ یعنی حکمت مدنی و حکمت منزلی ـ خالی می‌یابد، با توجه به اقوال و آرای دیگر حکما، این دو موضوع را به آن ترجمه می‌افزاید؛ بنابراین کتاب «اخلاق ناصری» شامل سه مقاله است: مقاله اول: در تهذیب اخلاق، مقاله دوم: در تدبیر منازل، و مقاله سوم: در سیاست مدن. اما در این گزیده سعی شده استخوان‌بندی و اسلوب تدوین کتاب محفوظ بماند و از هر فصل، مسائل مهم انتخاب شود، به طوری که سلسله مطالب اساسی از هم گسسته نشود.

نثر/متون کهن/گزیده‌ نظم و نثر
کتاب