کتابخانه مجازی ادبیات

یکی از مسائل حساس در علوم کتابداری، تجزیه و تحلیل موضوعی در زبان فارسی است: چگونه با توجه به ترکیب و ساختمان زبان فارسی و با در نظر داشتن کیفیت‌هایی که خواننده ایرانی با آنها آشناست، فهرست موضوعی الفبایی را باید در این زبان به وجود آورد. در یک فهرست شماره‌های طبقه‌ای که نوعی زبان مصنوعی است، برای هر فردی گرچه در علوم کتابداری تخصص داشته باشد، به طور کامل و دقیق معلوم نیست. سرعناوین موضوعی نیز به دلیل درهم‌شکستن قواعد زبان طبیعی، یافتن موضوع موردنظر را دشوار می‌کند. ترجمه سرعناوین موضوعی از زبانی به زبانی دیگر کاری است بیهوده و دشواری‌زا، چه آنکه هر زبانی قواعد دستوری و واژه‌هایی خاص خود دارد. این کتاب درباره این موضوع به نگارش درآمده است.

این کتاب در واقع شیوه‌نامه‌ای است درباره چگونگی انجام تحقیقات ادبی و روش‌های تدوین یک پژوهشنامه. دکتر شوقی ضیف که خود صاحب آثاری در زمینه ادبیات و نقد ادبی است، در چهار بخش اصلی این کتاب به تعریف پژوهش ادبی، معرفی شیوه‌های گوناگون تحقیق، چگونگی برخورد با متون کهن و روش استفاده از منابع پرداخته است. در معرفی روش‌های تحقیق ابتدا شیوه قدما یعنی راویان شعر و حدیث توضیح داده شده و سپس به تفصیل از رویکردهای امروزی تحقیق و شیوه‌های نقد سنت بوو، لانسون، کنت برک و دیگران سخن به میان آمده و دیدگاه‌های مختلفی که می‌توان از منظر آنها به یک اثر ادبی نگاه کرد بررسی شده است.