این کتاب مختصر، برگزیده ای است از کتاب سیاست نامه نوشته خواجه ابوعلی حسن نظام الملک با موضوع، آیین فرمانروایی و کشورداری و اخلاق و سیاست پادشاهان پیشین، که نشر فرزان آن را در زنجیره کتابهای "ادب جوان" منتشر میکند. در فراهم آوردن آن، از میان فصلهای پنجاه گانه کتاب، یازده فصل برگزیده شده است؛ نخست، مقدمه هر فصل که دستورهای کلی نظام الملک درباره سیاست و اجتماع و آیین کشورداری است ، آنگاه حکایتی گزین در پی آن مقدمه آورده شده است. این برگزیده بر پایه کتاب سیرالملوک (سیاست نامه) به اهتمام هیوبرت دارک فراهم شده و هرجا که در متن ابهامی دیده شده به سیاست نامه، به تصحیح شادروان عباس اقبال آشتیانی و سیاست نامه به کوشش آقای دکتر جعفر شعار نیز مراجعه شده است.
موضوع کتاب حاضر در مورد زندگی نامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس نویسنده کتاب قابوسنامه تالیف غلامحسین یوسفی که توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.
صدرالدین محمدبن ابراهیم بن یحیی شیرازی که به صدرای شیرازی و ملاصدرا و صدرالمتالهین نامبردار است از فیلسوفان جامع و صاحب نظر روزگار صفوی است و او اگرچه در کتابهای خود به ویژه در اسفار روش جمع و گرد آوردن نوشته های دیگران را پیش گرفته بود ولی خود او هم در مبحث تعقل و خیال و مثل و حرکت و حدوث عالم و نفس و معاد رای و پندار خاصی دارد که از خود او است و کتر در آثار دیگران دیده می شود. آثار مسلم صدرای شیرازی بر روی هم به چهل کتاب و رساله و مقاله و نامه می رسد که جز سه اصل همه به عربی است و اینک آنها را میشناسم. گذشته از آنها نام 18 اثر است که در فهرستها و سرگذشت نامه ها از آنها یاد شده و برخی از انها باید از صدرالدین محمد دشتکی شیرازی و برخی از پسر خود صدرا باشد و برخی هم گویا نام دیگر رساله های خود صدرای شیرازی است و برخی را هم من چون نسخه انها را ندیده ام نتوانسته ام درباره آنها داوری کنم همه اینها پس ازیاد کردن آثار صحیح شیرازی بنام آثار منحول و مشکوک برشمرده میشود.
سیاستنامه که از منشآت جاویدان و فناناپذیر قرن پنجم هجری است، اثر ارزشمند قوامالدین ابوعلی حسن بن اسحق ملقب به نظامالملک، اتابک با اقتدار الپارسلان و جلالالدین ملکشاه سلجوقی و تاریخ سیر اندیشههای سیاسی، اجتماعی و اخلاقی آن زمان است. خواجه نامآور که دشمن سرسخت و کینهتوز ملاحده بود، در این جاویداننامه سعی کرده است رویدادهای عبرتآموز جهان اسلام و ایران باستان، همچنین شرح نهضتهای فراگیر تحولات آن روزگار «خرمدینان ـ مانویان ـ مزدکیان ـ قرمطیان و باطنیان» را با نثری شیوا و روان به رشته تحریر درآورد.
سیرالملوک یا سیاست نامه کتابی است مشتمل بر مسائل حکومتی، سیاسی و اجتماعی دوره سلجوقیان و یکی از متنهای مهم تاریخی و از آثار زیبای نثر فارسی. سیرالملوک در نوع خود کتاب ممتازی است و عباس اقبال آن را در میان کتابهای فارسی کمنظیر میشمارد. موضوع کتاب سیاست کشورداری و سازمان اداری و آداب و رسوم ایران در دوره سلجوقیان است که با بیانی دلنشین همراه با داستانهای آموزنده و حکایات لطیف به تحریر درآمده است.