کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب تکامل و تغییر زبان فارسی توسط تقی ارانی نوشته و در سال 1330 به چاپ رسید. خلاصه این کتاب شامل این موضوعات است: 1. کلمه ها و اصطلاحات علمی اروپایی وارد زبان فارسی خواهد شد. 2. کلمه های معمولی و آسان عربی در زبان فارسی برجای خواهد ماند. 3. کلمه های ناهنجار عربی که کاربردی ندارد از زبان یک مشت کهنه پرست و همچنین کلمه های غیرضروری فرنگی از بین خواهد رفت. 4. در صورت نیاز به ساختن کلمه های نو در زندگی روزانه، به جای کلمه های غلیظ، کلمه های ساده فارسی رایج خواهد شد.

در این مقاله به بررسی همنوایی در زبان ترکی آذربایجانی می‌پردازیم. اوّلین بار کیســبرث (1970) همنوایی را مطرح کرد. گاهی یک زبان یا زبان‌های متعـدد به شیوه‌های متعدد از پذیرش یک ساخـت در برون‌‌داد اجتنـاب می‌کنند. یا بالعکس در یک ساخت معین در برون‌داد مشترک هستند. در واقع یک زبان یا زبان‌های متعدد به دنبال یک هدف ساختاری معین هستند که این هدف عبارت است از پذیرش یا عدم پذیرش یک ساخت در برون‌داد. در این مقاله ابتدا به توضیح این فرآیند و ذکر مثال‌هایی از زبان فارسی می‌پردازیم. بعد نشان می‌دهیم که فرآیند درج و حذف در زبان ترکی آذربایجانی در جهت اجتناب از التقای مصوت‌ها باهم همنوا می‌شوند و محدودیت‌های حاکم بر آنها را بیان می‌کنیم.

در این کتاب چهل سند ارزشمند به زبان فارسی همراه با بازنویسی متن و توضیحات آن آورده شده است؛ این اسناد نکات مهمی را درباره مناسبات حکومتی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی منطقه قفقاز را دربر دارد.