کتابخانه مجازی ادبیات

اين مجموعه برگزيده اي است ازبيش از دويست قصه و افسانه و متل كه از اطراف و اكناف مناطق لرستان و خوزستان و بختياري و از دل دهكده هاي كوهستاني دور افتاده و عشاير و طوايف گرد آوري و ابتدا روي نوار ضبط و سپس عينا به كاغذ منتقل شده اند. در ثبت قصه ها كوشيده شده در عين آن كه داستان به فارسي روايت مي شود حال و هواي لري قصه ها حفظ شود و تكيه كلامها، تعابير و اصطلاحات و واژهاي ويژه ي لري از زبان راويان به همان صورت اصلي نقل شوند و اصالت داستان و لحن راوي خدشه اي نبيند.

این کتاب شامل بیش از هزاردوبیتی (ترانه) بومی گیلان با ترجمه روان و آوانویسی لاتین همراه با مقدمه‌ای محققانه و سودمند است. در بخش دوبیتی‌ها نخست به بررسی ویژگی‌های آن از جمله وزن، قافیه، ردیف، ساختار لفظی و معنوی، مضامین، زیباشناسی و بیان و بدیع پرداخته شده و آنگاه ترانه‌ها به ترتیب الفبا بر اساس آخرین حرف مصراع اول درج شده و تعداد دوبیتی‌ها هزارتاست. در پایان نیز واژه‌نامه‌ای شامل واژه‌های اصیل این دفتر با معنی فارسی و آوانویسی تدوین شده است.

افسانه‌ها به‌طور کلی در زندگی و ادبیات هر قوم و ملتی دارای اهمیت و شایسته مطالعه است. در کولاب و منطقه‌های دیگر سرزمین ختلان نیز افسانه دارای جایگاه ویژ‌ه‌ای بوده و توجه محققان را به‌منظور گردآوری فولکلور مردم این منطقه برانگیخته است. نگارنده این مقاله نیز چند سالی است که به گردآوری مواد فولکلوری مشغول بوده و در طی سال‌ها تحقیق و براساس دیده‌ها و پرسش‌ها به این نتایج دست یافته است: 1. افسانه همچنان بین مردم کولاب معمول است؛ 2. در بین افرادی که سی تا پنجاه سال دارند، دانندگان افسانه وجود دارد؛ 3. در بین اشخاصی که بین هجده تا سی سال دارند، افراد خیلی کمی افسانه می‌دانند و توجه کمتری به شنیدن و نقل آن دارند؛ 4. در بین خردسالان و جوانانی که از چهار تا پانزده سال دارند، ادامه داشتن سنت افسانه‌گویی را می‌توان مشاهده کرد. البته، این نتایج براساس دیده‌ها، شنیده‌ها و پرسش‌های سال‌های گوناگون فقط یک نفر صورت گرفته است و برای رسیدن به نتایج صحیح کار‌های میدانی دقیق لازم است و مهم‌ترین این کار‌ها پیش از همه ثبت کردن افسانه‌هاست؛ به‌طوری‌ که اگر این متن‌های افسانه‌ای در ویدئو ثبت شود، برای پژوهندگان مواد علمی ارزنده‌ای به‌جای خواهد ماند

شاعر شیرین کلام و خوش بیان کمال خجندی که در سده چهاردهم میلادی زندگی کرده است، در تاریخ ادبیات مردم فارسی زبان با آثار دل‌انگیز و بخصوص با غزلیات دلنشین خود شیفتگان ادب گهربار فارسی را شیدا نموده است. غزلیات ساده، پرمعنا و رنگین او که به گویش مردم تمام مناطق فارسی گویان جهان خیلی نزدیک است، در زمان خود شاعر و بعد از وفاتش نیز خیلی مشهور و شناخته شده بود و هست. از این رو از این کلام پراحساس و هیجان انسانی عاشقانه و معشوقان، سازندگان و خوانندگان و عموماً دلدادگان آفریده‌های او لذت معنوی برده، اندیشه و افکار خویش را با این گفته‌های پر از فکر بکر صیقل می‌دهند. ما در این مقاله مختصر قصد نداریم درباره تمام آثار این شاعر نازک بیان سخن برانیم. در اینجا در مورد کتابی که محقق جوان ب. مقصوداف ـ که سالهاست به تحقیق و تحلیل آثار کمال مشغول است ـ نگارش یافته یادآور می‌شویم.