حروفیه، پیروان فضل‌اللّه نعیمی‌استرآبادی و جنبشی سیاسی ـ اجتماعی با عناصری از تصوف ، باطنیگری ، آموزشهای اسماعیلیان و غالیان در اواخر سده هشتم است. حروفیان بر فرهنگ و هنر و اوضاع اجتماعی و سیاسی عثمانیان تأثیر عمیقی گذاشتند و به‌ویژه در بین مردم سرزمینهای بالکان ، که تازه مسلمان شده بودند، طرفدارانی یافتند. برخی دولتمردان و شاعران عثمانی از این نهضت تأثیر گرفتند، از جمله شاعرانی چون ساری عبداللّه چلبی، تمنایی و محیی‌الدین ابدال و شاعر و مورخ علی مصطفی‌افندی گلیبولیلی. ...چنان‌که در منابع حروفیه آمده است، فضل‌الله پس از این دوره به تبریز رفت و در آنجا نیز با تعبیر رؤیاهای مردم، به تدریج به دستگاه جلایریان راه یافت و طاقیه‌ای را که خود متبرک کرده بود، به سلطان اویس بن حسن جلایری داد. بنابر این منابع، چنین به نظر می‌رسد که در حدود سال 788ق/1386م در رؤیایی، نخست اسرار حروف مقطعۀ قرآن‌کریم بر او آشکار شد و سپس در اثر تجلی حق بر وی در تبریز، اسرار و حقایق هستی، مقامات پیامبران، و معانی باطنی شعائر و مناسک اسلامی را دریافت؛ واقعه‌ای که در منابع حروفی از آن به «نزول هست موجودات بر ضمیر فضل‌»، «ظهور کبریا»، و «ظهور و بروز» یاد می‌شود. فضل‌الله ظاهراً در همان سال نوشتن کتاب جاویدان نامۀ خود را آغاز کرد

منابع مشابه بیشتر ...

6623dcd2e2e7c.jpg

عرفان ایران - جلد 17

مصطفی آزمایش

فهرست شماره 14 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات، عید مبعث از دکتر نورعلی تابنده؛ تصوف علوی از شهرام پازوکی، فریتهوف شوئون و معنای زیبایی از سعید بینای مطلق؛ تاملی در باب معنای روحانی کار از سیدحسن آذرکار؛ کرامات اولیا در آثار مولانا از محمدابراهیم ایرج پور؛ مجموعه مزار شاه نعمت الله ولی از مهراد قیومی بیدهندی، در قسمت معرفی کتاب تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده از دکتر عادل نادرعلی و ترجمه حسینعلی کاشانی بیدختی معرفی شده است.

6623c8be0966c.jpg

عرفان ایران - جلد 14

مصطفی آزمایش

فهرست شماره 14 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات، مقاله رویت ماه از دکتر نورعلی تابنده؛ عید رمضان از نورعلی تابنده؛ وحدت در کثرت و کثرت در وحدت از سیدمصطفی آزمایش، چرا سنت گرا نیستم؟ از محمد لگن هاوزن، ترجمه منصور نصیری؛ خواب و تعبیرخواب: بخش دوم از سیدحسن امین، در قسمت یادنامه، به مختصری از شرح احوال حاج علی تابنده محبوب علیشاه پرداخته شده، نکات و تذکرات فقری از حاج علی تابنده؛ عشق و شهادت از حاج علی تابنده، در قسمت معرفی کتاب؟، قلب اسلام از سید حسین نصر توسط حسین خندق ابادی معرفی شده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60b617962f6c8.jpg

در بیان ادبیات دیوانی

عبدالباقی گولپینارلی

مولف در این کتاب (ادبیات ترک) ادبیات دیوانی ترک را به محک نقد زده و بر نکته‌هایی از آن ادبیات دست گذاشته است که ادبیات ایران و عرب هم نمی‌تواند در بر بگیرد چرا که ادبیات دیوانی اصطلاحا به آن شاخه از ادبیات اطلاق شده است که بعد از قرن پنجم هجری تحت نفوذ ادبیات ایران و عرب، مخصوصا قوالب شعری، مضامین، عروض، صور خیال و لغات و ترکیبات ادب ایرانی پایه‌گذاری شده و از قرن هفتم هجری به بعد رواج پیدا کرده و در قرن دهم هجری به اوج خود رسیده است و در قرن نوزدهم با پیدا شدن ادبیات تنظیمات تقریبا از میان رفته است. بسیاری از مطالب عنوان شده در این کتاب با آنکه در نقد و بررسی ادبیات ترکیه است، اما مصداق بسیاری از آرای مولف در ادب فارسی را هم شامل می‌شود.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی ادبی
کتاب
5e8cccccf092e.jpg

ملامت و ملامتیان

عبدالباقی گولپینارلی

ملامیه نخستین به نام «ملامتیه» معروف‌اند و این طریقت و مشرب از سوی ابوصالح حمدون بن احمد بن عمار قصار نیشابوری از رجال طبقه اول شایع شده است. هر چند محتوای این کتاب درباره ملامتیه آسیای صغیر است، اطلاعات جامع و جالبی هم درباره ملامتیه می‌توان در آن یافت. همچنین در این کتاب مقدار قابل توجهی شعر ترکی از شاعران ملامی در آن آمده است.

شرح حال/تذکره و تراجم پژوهش‌ها/پژوهش‌های عرفانی
کتاب