کتابخانه مجازی ادبیات

فخری قویمی در مقدمه در مورد موضوع کتاب می گوید: قسمت اول شامل شرح زندگی و معرفی زنانی است که تا قبل از حمله اعراب و مغولان در ایران می زیسته اند و حتی بعضی از آنان به مقام شاهنشاهی و نیابت سلطنت و حکمرانی و سفارت و دریاداری و غیره رسیده اند. قسمت دوم مربوط میشود به بیوگرافی شیرزنانی که در زمان تسلط تازیان و مغولان خونخوار در رشته های مختلف دینی و علمی و هنری و غیره شهرت داشته اند. لیکن رفته رفته در اثر تعصبات خشک و بی مورد و از ترس روبرو شدن با بیگانگان و همچنین مقتضیات سیاسی زنان بیشتر اوقات خود ا به اداره امور خانه و تعلیم و تربیت فرزندان پرداختند. با این وصف شیرزنان بیداردلی از این جمع برخاستند که پیشگامان فرهنگ و آموزش زنان امروز شدند. قسمت سوم تشریح زندگانی و سیر پیشرفت زنان مشهور ایران در قرن اخیر صحبت به میان آورده است.

شاهنشاهی ایران مجموعه‌ای از شاهنشاهی‌های ایرانی یا ایرانی زبان است که بر فلات ایران، سرزمین مادری ایرانیان و آسیای غربی، آسیای جنوبی و مرکزی و منطقه قفقاز فرمانروایی می‌کرده‌اند. با شکست آشوریان از مادها و شکل‌گیری شاهنشاهی ماد، پایه‌های نخستین شاهنشاهی آریایی‌تباران در ایران بنا نهاده شد. شاهنشاهی ایران در گسترده‌ترین حالت خود مربوط به شاهنشاهی هخامنشی و در زمان داریوش و خشایارشا است که به صورت پادشاهی متحد از منطقه‌ای در استان فارس در ایران امروز برخاست. پس از سال‌ها فرمانروایی تیموریان و تشکیل حکومت‌های کوچک و بزرگ که عمده آن‌ها فرهنگ ایرانی را بازمی‌نمایاند، صفویان فرمانروایی گسترده‌ای را شکل داد که می‌توان از آن به عنوان یکی از دودمان‌های شاهنشاهی ایران نام برد و پس از دوره‌های گوناگون حکومت‌های ملوک الطوایفی و پس از سال‌ها توانستند دوباره ایران متحد را بنا نهند....

در کتاب های تاریخ ایران سلسله تحقیقات گروه تاریخ ایران دانشگاه کمبریج، تاریخ سیاسی ایران، هنرهای ایرانی و تاثیر آنها بر تمدن جهان مورد توجه قرار گرفته است و بر جنبه‌های مذهبی، فلسفی، اقتصادی، علمی و هنری تمدن ایرانی و اوضاع جغرافیایی و بوم شناسی آن تأکید می شود. کتاب پیش رو جلد چهارم تاریخ ایران کمبریج می باشد که به فروپاشی ساسانیان تا به قدرت رسیدن سلجوقیان اختصاص دارد. فصل نخست این کتاب به موقعیت ایرانیان و اعراب در دوره‌های پیش از اسلام و ورود اسلام به ایران تا تشکیل دولت عباسی می پردازد. خلافت عباسیان در ایران، سلسله های طاهریان، صفاریان، سامانیان و دوره اول غزنوی و سلسله‌های کوچک شمال ایران و آل بویه مطالب فصول دوم تا هفتم را تشکیل می دهند. روند اسلامی شدن ایران، هنرهای تجسمی، سکه ‌شناسی و علوم دقیقه، علوم زیستی، فلسفه و جهان‌شناسی و تصوف، علوم دینی و ملل و نحل در فصول هشتم تا پانزدهم مورد توجه قرار گرفته اند. ناصرخسرو و اسماعیلیه ایران، ادبیات زردشتی پس از فتوح مسلمانان، ادبیات عربی در ایران، ظهور زبان فارسی نوین، رباعی در ادب فارسی و معرفی عمر خیام در فصول بعدی محور بحث قرار گرفته اند. ریچارد نلسون فرای این مجلد است که مقالاتی از عبدالحسین زرین‌کوب، مرتضی مطهری، باسورث، ویلفرد مادلونگ، اولگ گربر، ادوارد استوارت کندی، سیدحسین نصر، هانری کربن، ژیلبر لازار، بویل و کلود کاهن را گرد آورده است. این کتاب با ترجمه حسن انوشه در سال 1363 توسط موسسه انتشارات امیرکبیر روانه بازار گردید.

بخارا یکی از مراکز مهم فرهنگ و ادب ایران و پایتخت سلاطین سامانی در قرون سوم و چهارم هجری بوده است. پادشاهان این دودمان ایرانی در ترویج و احیای زبان فارسی کوشش شایان نمودند، به طوری که با وجود تسلط اقوام ترک‌زبان در آسیای مرکزی هم امروز نیز عده زیادی در آن شهر به پارسی سخن می‌گویند. بخارا از لحاظ تاریخ نیز شاهد رویدادها و تحولات بسیار بوده است و نویسنده کتاب با مراجعه به مآخذ معتبر و تحقیق در متون و اسناد و مدارک کهن، تاریخ جامع این شهر را از جهات سیاسی و اجتماعی و نیز از نظر ادبی و هنری با صراحت تمام به رشته تحریر کشیده است. دعوی اصلی این اثر این است که در پایان قرن نهم (قرن سوم قمری) و سراسر قرن دهم (قرن سوم و چهارم قمری) بخارا مرکز حوزه فرهنگی شرق ایران و در نتیجه وارث سنن دیرینه‌ای مستقل از سنن و فرهنگ غرب ایران گردید. فهرست مطالب این کتاب به ترتیب عبارتند از: واحه کهن، استقرار اسلام، برآمدن سامانیان، قبه اسلام، عصر سیمین، استیلای ترکان، انقراض سامانیان و میراث ایران.