کتابخانه مجازی ادبیات

عظیم‌ترین شاهکار تاریخی که در عصر مغول به رشته تألیف درآمده و بزرگ‌ترین آثار ادبیات ایران کتاب «جامع التواریخ» تألیف خواجه رشیدالدین فضل‌الله است که شامل خصوصیات زندگانی و احوال مغول و عصر تسلط اینان است. این کتاب به امر غازان‌خان و اولجایتو در تحت سرپرستی وزیر معروف همدانی در سال 710 هـ.ق فراهم آمده و شامل سه مجلد است: جلد اول در تاریخ مغول، جلد دوم در تاریخ عمومی و عالم بنام اولجایتو، جلد سوم در جغرافیا. جلد سوم گویا از بین رفته یا تألیف نشده است.

مثنوي مولانا، بدون شك يكي از شاهكارهاي جهان ادب بشمار مي‌رود كه در ميان ملت‌هاي مختلف مقبوليتي ويژه يافته است. از جمله كشورهايي كه همواره به مثنوي از ابعاد مختلف پرداخته‌اند، هندوستان است كه فرهنگ و ادب پارسي، در اين كشور از مرتبتي ويژه برخوردار است. مثنوي معنوي در طول ساليان گذشته، در هند بارها به چاپ رسيده و مورد شرح قرار گرفته است. اين كار توسط دانشمنداني بزرگ و اديباني گرانقدر همچون عبداللطيف گجراتي، سيدعبدالفتاح الحسيني، افضل الله‌آبادي و... انجام يافته است. در اين پژوهش، نگارنده سعي نموده تا نمايي از اين شرح را ارائه داده و گوشه‌اي از جريان مولاناشناسي در هند را معرفي كند.

نصرت‌االله خان فردی اهل شمشیر و قلم بوده که نیاکانش در زمان سلطنت شاه‌جهان از ایران به دهلی رفته و به دربار راه یافتند. نصرت‌االله خان نیز به تبع اجدادش در دربار عهده‌دار سمت‌های مهمی گردید. او در سرودن شعر نیز مهارت داشت. رساله‌ای از وی در زمینه شمشیر و شیوه ساخت آن و سازندگان آن در دست است که اطلاعات مهمی را در اختیار ما می‌گذارد. در این جستار این رساله تصحیح شده و در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد.