کتاب "انقلاب در ایران و بنیادهای فرهنگی آن" دارای دو بخش است. در بخش اول تحت عنوان "بنیاد فرهنگ ایران" پایه های فرهنگی ایران تحقیق می شود. برای انجام این مقصود از نظر زمان، موقعیت اجتماعی و فرهنگی ایران به دو قسمت شده است: یکی دوره ایران باستان و دیگری دوران اسلامی. به همین جهت فصل اول "فرهنگ و فلسفه تاریخ ایران" نام دارد و فصل دوم به "ارتباط فلسفه اجتماعی اسلام با بنیاد فرهنگ ایران" اختصاص دارد. بخش دوم این کتاب "انقلاب و کیفیت اجتماعی آن در ایران" نام دارد. در این کتاب نگارنده نه در صدد است که اندیشه ای را رد کند و نه اینکه می خواهد از مسلکی طرفداری نماید زیرا در هر دو صورت دوستی و دشمنی خویش را در تحقیق دخالت می دهد در نتیجه کار او نمی تواند ارزش علمی داشته باشد. بنابراین به طور کلی روش مولف گریز کامل از تعصب نسبت به هر مذهب و مسلک است. در عین حال صمیمیت و احترام درباره کلیه اندیشه های جهان را از هر نوع که باشد رعایت می کند، آنچه برای او ارزنده است اینست که بتواند مقام انسانیت را محترم بشمارد و بنیادهای فرهنگی ایران را نمایان سازد.
سیدمحمدرضا کردستانی با تخلص میرزاده عشقی (۲۰ آذر ۱۲۷۳ – ۱۲ تیر ۱۳۰۳) شاعر، روزنامهنگار، نویسنده و نمایشنامهنویس ایرانی دوره مشروطیّت و مدیر نشریه قرن بیستم بود که در دوره نخستوزیری رضاشاه، به دستور رئیس اداره تأمینات نظمیه (شهربانی) وقت، ترور شد. وی از جمله مهمترین شاعران عصر مشروطه بهشمار میرود که از عنصر هویت ملی در جهت ایجاد انگیزه و آگاهی در توده مردم بهره گرفت. او را خالق اولین اپرای ایرانی میدانند. کتاب حاضر گزیدهی اشعار و تقسیر و نقدی ادبی آثار میرزاده عشقی است.
براي شناختن بزرگان وسرشناسان فرهنگ و ادب ، گذشته از نوشته های خود آنان اطلاع از آنچه ديگران درمورد آنان گفته اند و نوشته اند نيز بايسته و سودمند است . انگيزه ي گردآوردن اين دفتر نيز همين بوده است وآنچه درآن جمع آمده آثاري است كه در طول ساليان به طور پراكنده در مطبوعات و نشريات و كتب گوناگون درباره ي شهريار و شعر و زندگي او نوشته شده و چه بسا دسترسي به آنها براي آيندگان جز در مجموعه هايي از اين گونه ناممكن مي بود.
فلیسین شاله (1954 – 1875م) جامعه شناس و استاد فلسفه در لیون فرانسه به دنیا آمد و آثار ارزنده ای را از خود به جا گذاشت. وی به دور دنیا سفر کرد و مدتی را در آسیای شرقی زندگی کرد و با مراسم و آدابهای مذهبی تمامی ادیان از نزدیک آشنا شد. این کتاب در سال 1947 در پاریس منتشر شد که با کتاب حاضر متفاوت است. مترجم این کتاب دکتر منوچهر خدایار محبی بعد از گذشت بیست سال از ترجمه اولیه، بار دیگر آن را در سال 1346به چاپ رساند. چاپ اول کتاب فلیسین شاله 15 فصل داشت در حالی که ترجمه فعلی، شامل 30 فصل است. مترجم با توجه به اطلاعات جدیدی که درباره تاریخ ادیان به دست آمده، فصول کتاب را کامل کرده و متن شاله را از فرانسه و ادیان دیگر را از انگلیسی و زبانهای دیگر ترجمه و در پاورقی ذکر کرده است. بعضی فصلها هم بدون دخل و تصرف آورده شده است تا نظرنویسنده درباره آن بدون کم و کاست بیان شده باشد. از آن جمله است فصل آخر که نتیجه گیری است و نظر شاله از نظر تطبیق اصول معتقدات ادیان گوناگون در آن بیان شده است. معرفی ادیان مردم ابتدایی و دین مصریان قدیم، ادیان هند، چین، ژاپن، ادیان ایران و آسیای غربی، دین یهود، ادیان اروپا، مسیحیت و اسلام بخشهای اصلی این کتاب را تشکیل می دهند.